Како би поминала студентска листа на вонредни избори во Србија?

Идејата за студентска изборна листа, која досега претежно беше теоретска можност во јавниот дискурс, сега за првпат доаѓа како конкретен предлог – и тоа од самите студенти. На Пленумот на Факултетот за технички науки во Нови Сад беше изгласан предлог за учество на вонредните избори со листа чии кандидати би ги избирале студентите. Иако начинот на формирање на листата сè уште не е јасно дефиниран, се очекува студентските пленуми да имаат клучна улога во изборот на кандидати.

Според последните анкети, поддршката за студентските протести е значајна – истражувањето на организацијата CRTA покажува дека 59% од граѓаните ги поддржуваат, додека според истражувањето на Нова српска политичка миса, 44% би поддржале и некаква форма на студентска изборна листа.

Сепак, како што укажуваат експертите, доколку студентите решат да влезат на политичката сцена, ќе се соочат со зголемени очекувања и предизвици. Истражувачот Миломир Мандиќ од Демостат истакнува дека преминувањето од општествена во политичка улога секогаш носи ризици, особено во земја каде граѓаните имаат голема недоверба кон партиите. Тој смета дека претворањето на поддршката во реален изборен резултат ќе биде сериозен предизвик за студентите.

„Еден опозициски фронт – што би ги вклучувал студентите, опозициските партии и други организирани општествени групи – во овој момент би бил најискористено политичко решение“, вели Мандиќ, нагласувајќи дека составот на ваква листа мора да произлезе од договор меѓу сите актери.

Од друга страна, директорот на Центарот за слободни избори и демократија (CeSID), Бојан Клачар, предупредува дека не може однапред да се предвиди успехот на ваква листа, бидејќи многу фактори се уште не се познати – тајмингот на изборите, составот на листата, дали би се приклучила некоја опозициска партија и слично.

Клачар објаснува дека досегашниот успех на студентите е токму поради нивната независност од политичките партии, па дури и од опозицијата. „Доколку тие политички се ангажираат, јавноста, медиумите и политичарите веќе нема да ги гледаат како деца, соседи, симбол на отпор, туку како политички актери од кои се очекува одговорност“, вели тој.

Тој додава дека влегувањето во политиката не е комфорно поле како општествениот ангажман. Како пример го наведува третманот на спортистите: „Додека се во спортот, имаат речиси неподелена поддршка. Но, штом станат дел од политиката – дел од таа поддршка се губи“.

Во заклучок, иако студентската листа би можела да предизвика ентузијазам кај дел од јавноста, особено кај помладите, експертите се согласуваат дека преминот од општествена кон политичка улога е ризичен и дека дел од поддршката би можела да се изгуби. Дали студентите ќе успеат да ја претворат моралната поддршка во конкретен изборен успех останува неизвесно.

Зачлени се на нашиот е-билтен