Ерменија и Азербејџан ги договорија условите за ставање крај на речиси 40-годишниот конфликт

Фото: besacenter.org

Ерменските и азербејџанските власти во четвртокот рекоа дека се согласиле со текстот на мировниот договор за ставање крај на речиси четиридеценискиот конфликт меѓу земјите од Јужен Кавказ, што е ненадеен пробив во непријатниот и нестабилен мировен процес.

Двете постсоветски земји водеа серија војни од доцните 1980-ти кога Нагорно-Карабах, регион во Азербејџан кој во тоа време имаше претежно етничко Ерменско население, се отцепи од Азербејџан со поддршка од Ерменија.

Ерменското Министерство за надворешни работи во четвртокот објави дека нацрт-мировниот договор со Азербејџан е финализиран од нејзина страна.

„Мировниот договор е подготвен за потпишување, Република Ерменија е подготвена да започне консултации со Република Азербејџан за датумот и местото на потпишување на договорот.“

Во своето соопштение, Министерството за надворешни работи на Азербејџан вели: „Со задоволство забележуваме дека преговорите за текстот на нацрт-договорот за мир и воспоставување меѓудржавни односи меѓу Азербејџан и Ерменија се завршени“.

Сепак, временската рамка за потпишување на договорот е неизвесна бидејќи Азербејџан рече дека предуслов за неговиот потпис е промена на уставот на Ерменија, за која вели дека има имплицитни претензии за нејзината територија.

Ерменија ги негира таквите тврдења, но премиерот Никол Пашинјан во последниве месеци постојано повторува дека основачкиот документ на земјата треба да се замени и повика на референдум за тоа.

Руската државна новинска агенција ТАСС ја цитираше изјавата на Пашинјан на новинарите во четвртокот дека договорот ќе спречи распоредување на персонал од трети земји долж границата Ерменија-Азербејџан.

Избувнувањето на непријателствата во доцните 1980-ти поттикна масовно протерување на стотици илјади главно муслимански Азербејџани од Ерменија и Ерменци, кои се мнозинство христијани, од Азербејџан.

Мировните разговори започнаа откако Азербејџан го врати Карабах насилно во септември 2023 година, што натера речиси сите 100.000 Ерменци на територијата да побегнат во Ерменија. Повеќето сега живеат во Ерменија како бегалци.

Двете страни рекоа дека сакаат да потпишат договор за ставање крај на долготрајниот конфликт, но напредокот беше бавен и односите се напнати.

Нивната заедничка граница од 1000 километри е затворена и силно милитаризирана.

Во јануари, азербејџанскиот претседател Илхам Алиев ја обвини Ерменија дека претставува „фашистичка“ закана која треба да се уништи, во коментарите што ерменскиот лидер го нарече можен обид да се оправда нов конфликт.

Зачлени се на нашиот е-билтен