Skip to content
Доларот започна долгорочен тренд на слабеење, што ќе доведе до намалување на пазарната капитализација на американските акции во однос на остатокот од светот.
Американскиот пазар на акции ги има зад себе своите најдобри денови, а според главниот стратег за акции на финансиската група „Џефрис“, Кристофер Вуд, следуваат нови падови на цените на акциите, државните обврзници и вредноста на доларот.
Кристофер Вуд, познат како ветеран во финансиската индустрија со долгогодишна кариера во финансиско новинарство и анализа на пазарот, уште еднаш привлече внимание со своите независни размислувања и проницливи прогнози. Тој беше меѓу ретките кои навреме предупредија за пукањето на американскиот пазар на ризични станбени кредити (таканаречени subprime кредити), што доведе до големата светска финансиска криза во 2008 година.
Сега Вуд предупредува дека американскиот пазар на акции го достигнал својот врв кон крајот на декември.
– Америка го достигна својот историски максимум – изјави Вуд, споредувајќи ја ситуацијата со јапонскиот пазар во 1989 година.
Тој исто така додаде дека доларот влегол во долг период на слабеење, што ќе ја намали вредноста на американските акции во глобален контекст.
Советите на Вуд за инвеститорите
Според извештајот на „Блумберг“, Вуд им препорачува на инвеститорите да ги диверзифицираат своите портфолија преку вложувања во Кина, Индија и Европа.
Песимизмот на овој искусен стратег кон американскиот пазар ги одразува сè поголемите глобални сомнежи во доминацијата на американската економија, особено во светло на нестабилната царинска политика на американскиот претседател Доналд Трамп.
Иако американските акции сочинуваат околу 60-70% од глобалната пазарна капитализација, Вуд забележува дека нивниот економски придонес кон светското богатство не е пропорционален на таа бројка.
– Станува збор за екстремно висока вреднување во споредба со другите пазари. И јапонските акции беа слично преценети кон крајот на 1989 година – потенцира Вуд.
Американските акции речиси влегоа во таканаречен „мечкин пазар“ – состојба во која цените паѓаат за повеќе од 20% од својот врв, што обично е знак за сериозна корекција или почеток на рецесија. Иако индексот S&P 500 во последно време се стабилизираше од најниските нивоа, од почетокот на годината сепак бележи пад од 8,6%, заостанувајќи зад берзите во Европа и Кина кои покажаа подобар раст и стабилност.
– Не се работи само за тоа дека САД оди надолу, туку и дека Европа, Кина и Индија одат нагоре – додава Вуд.
Тој истакнува дека повеќето меѓународни инвеститори сè уште не се доволно отворени кон индискиот пазар. – Секој кој вложува во пазари во развој обично има дел во Индија. Но, според мене, и глобалните фондови треба да го зголемат своето присуство таму – заклучува Вуд.
Што е потребно за една валута да стане глобална?
Историјата покажува дека доминацијата на една валута е повеќе исклучок отколку правило. Иако сме навикнати на водечката позиција на доларот, периоди на монетарна мултиполарност – кога различни валути како британската фунта, американскиот долар и дури германската марка пред Првата светска војна се натпреварувале за примат – не се невообичаени.
Се чини дека навиките, инертноста и мрежните ефекти не се толку пресудни како што често се мисли. Наместо тоа, три клучни критериуми се неопходни за една валута да стекне глобален значај:
- Отсуство на контрола на капиталот: Странските учесници мора да имаат слободен пристап до валутата за да ја користат во меѓународна трговија и финансии. И доларот и еврото го исполнуваат овој основен услов, додека кинескиот јуан, поради контролата на девизниот курс и капиталните текови од страна на државата, сè уште заостанува.
- Меѓународна циркулација: Често погрешно се верува дека за ова е потребен голем дефицит на тековната сметка (како во случајот на САД) за валутата да се прошири низ светот. Но, Велика Британија била нето-извозник за време на златната ера на фунтата. Она што е навистина важно е постоење на силен, глобално активен банкарски сектор и веродостојна централна банка што влева доверба. Европската централна банка (ЕЦБ) е веќе етаблирана како стабилен гарант, а банкарскиот сектор на еврозоната по вкупни средства ја надминува Америка. Сепак, во областа на глобалното прекугранично кредитирање, доларот и понатаму има водечка позиција.
- Постоење на сигурна актива: Ова е клучниот момент каде што еврото заостанува. Еврото нема глобално прифатена „сигурна лука“ – финансиски инструмент како американските државни обврзници, кои служат како основа на финансискиот систем (како колатерал, референтна цена и основен инструмент за штедење). Иако германските државни обврзници се сметаат за сигурни, нивниот обем е премал за да му конкурираат на американскиот пазар на обврзници.
Европската потрага по „сигурна актива“
Европските носители на одлуки се свесни за овој недостаток. Преку годините беа предложени неколку решенија:
- Обврзници за стабилност (2011): Предлог на Европската комисија за заеднички гарантирани обврзници.
- ЕСБиес (2018): Структурирани хартии од вредност базирани на портфолио на национални обврзници.
- Обврзници на NextGenerationEU: Заедничко задолжување како одговор на пандемијата, финансирајќи го фондот за закрепнување NextGenerationEU, но замислени како привремена мерка.
Главната пречка останува политичка: отпорот на фискално конзервативните членки (како Германија) кон преземање заедничка одговорност за долговите на другите земји.
Може ли „Америка на прво место“ да ја зајакне Европа?
Токму политиката „Америка на прво место“ на Доналд Трамп и последичните трансатлантски тензии може да ја променат оваа динамика. Соочена со непредвидлив сојузник и растечки геополитички предизвици, Европа би можела да најде нов поттик за подлабока финансиска интеграција.
Германија веќе покажува одредена флексибилност, отстапувајќи од своите традиционални фискални правила за да финансира одбрана и инфраструктура. Примерот на Канада, каде што политиките на Трамп неочекувано ги зајакнаа мултилатерално ориентираните политички партии, покажува колку брзо надворешниот притисок може да ги смени внатрешните политички калкулации.
