Skip to content
Украинскиот претседател Володимир Зеленски рече дека Украина нема да прифати никаков договор за правата на минералните суровини што ја загрозува нејзината интеграција во ЕУ, но рече дека е премногу рано да се донесе пресуда за драматично проширениот договор за минерали предложен од Вашингтон.
Украинскиот лидер им рече на новинарите дека адвокатите на Киев треба да го разгледаат нацртот пред да може да каже повеќе за понудата на САД, чие резиме сугерираше дека САД со години го бараат целиот приход од природните ресурси на Украина.
Тој, исто така, рече дека Киев нема да признае милијарди долари од мината американска помош како заеми, иако не кажа дали таквото барање се наоѓа во најновата нацрт-верзија што ја добил највисок владин функционер.
Сепак, Зеленски рече дека текстот е „целосно различен“ од претходниот рамковен договор што требаше да го потпише со Доналд Трамп пред нивните разговори да паднат во жестока расправија минатиот месец.
„Рамката е променета. Дозволете ни да ја проучиме оваа рамка и потоа да разговараме“, рече тој на прес-конференција во Киев.
Последниот предлог на САД ќе бара од Киев да му го испрати на Вашингтон целиот профит од фондот што ги контролира украинските ресурси додека Украина не ја отплати целата американска помош за време на војната, плус каматата, според резимето што го сподели Ројтерс.
Зеленски, кој постојано ја нагласуваше потребата од силни односи со Белата куќа, се чини дека алудираше на овој последен елемент кога рече дека Киев не ја гледа помошта од минатото како нешто што сега треба да се врати.
Вицепремиерката Јулија Свириденко им рече на пратениците дека Киев ќе го објави својот став за новиот нацрт само откако ќе има консензус. Дотогаш, јавната дискусија би била штетна, рече таа.
Друг украински извор го опиша целосниот документ претставен од Американците како „огромен“.
Зеленски вели дека ја прифаќа идејата за потпишување на взаемно корисен договор за минерали со САД, иако нема да потпише договор што би ја осиромашил неговата земја. Во четвртокот тој рече дека Вашингтон постојано ги менува условите, но дека не сака САД да мислат дека тој во принцип се против.
Три лица запознаени со тековните преговори рекоа дека Вашингтон ги ревидирал своите предлози. Последниот нацрт не ѝ дава на Украина идни безбедносни гаранции и бара таа да придонесува во заеднички инвестициски фонд.
Според резимето, тој предвидува дека на Вашингтон му се дадени првите права да ги купи извлечените ресурси и да ги врати сите пари што ѝ ги дал на Украина од 2022 година, плус камата по годишна стапка од 4 отсто, пред Украина да почне да добива пристап до профитот на фондот.
Со заедничкиот инвестициски фонд ќе управува американската меѓународна финансиска корпорација за развој и ќе има одбор од пет лица, тројца назначени од САД и двајца од Украина. Средствата би се конвертирале во странска валута и би се префрлале во странство.
Претходната верзија на договорот, на кој Украина начелно се согласи пред Зеленски да ја посети Белата куќа минатиот месец, имаше услови кои изгледаа поповолни за Украина. Тој предлагаше заеднички инвестициски фонд со Украина кој ќе придонесе со 50% од приходите од идните профити на државните природни ресурси.
Киев рече дека претходната верзија била само рамковен договор што ќе ја постави основата за подетален договор што ќе треба да се договори подоцна.
Посетата на Зеленски на 28 февруари заврши со тоа што Трамп го прекоруваше во Овалната соба, а подоцна следеа неколку дена за време на кои Вашингтон ја суспендираше сета разузнавачка поддршка и воена помош за Украина.
Оттогаш, Зеленски гази внимателно, постојано заблагодарувајќи им се на САД за поддршката.
Претходно овој месец Украина се согласи на предлогот на САД за 30-дневен прекин на огнот, иако тоа беше одбиено од Русија.
Минатата недела Украина и Русија се согласија да ги прекинат нападите врз енергетската инфраструктура и на море, но Москва побара да се ублажат меѓународните санкции пред да го прифати поморското примирје.
