Пред три години, Андреа Ванек, студентка по уметност, ги почувствувала првите симптоми на долгорочен ковид – вртоглавица и тахикардија – кои драстично го променија нејзиниот живот. Денес, 33-годишната Австријка најголем дел од времето го поминува затворена во својот стан во Виена, неспособна да планира активности поради неизвесноста на болеста.
„Не можам да планирам ништо, бидејќи не знам до кога ќе трае оваа состојба,“ вели таа за АФП.
Долгорочниот ковид е глобален предизвик, со милиони заболени кои страдаат од симптоми како замор, когнитивни потешкотии и отежнато дишење. Светската здравствена организација (СЗО) проценува дека околу 6% од заразените се соочуваат со долгорочни последици, а жените имаат поголем ризик од мажите.
Шантал Брит од Берн, Швајцарија, е меѓу погодените. Некогаш маратонец и работохолик, денес Брит работи со скратено време и мора внимателно да ги планира дури и најобичните активности. „Сè ме боли,“ вели таа, додавајќи дека долгорочниот ковид е „невидлива болест“ која носи стигма.
СЗО се залага за подобра дијагностика и поддршка за пациентите. Според Анита Џаин од Програмата за итни случаи, повеќе од 200 различни симптоми се поврзани со оваа состојба, а раното откривање е клучно.
Покрај здравствените, многумина се соочуваат и со финансиски проблеми. Ванек, која живее со помош од 840 долари месечно, вели дека таа не е доволна за покривање на медицинските и животните трошоци.
„Треба подобро истражување и разбирање на долгорочниот ковид,“ додава Брит. „Со повеќе пандемии во иднина, мора да бидеме подобро подготвени.“