Како неочекуваниот „сојуз“ меѓу Трамп и Бајден доведе до прекин на огнот во Газа

Договор за прекин на огнот меѓу Израел и Хамас кој денеска стапи на сила, а како што пишува Гардијан е делумно резултат на необичното партнерство на двата американски претседателски табора.

Ова беше суптилен, но значаен показател за моќта на новиот посредник на Доналд Трамп за Блискиот Исток. Десет дена пред неговата претседателска инаугурација, тој побара Израел да најави дека пристигнува во Тел Авив за да се сретне со премиерот Бенјамин Нетанјаху.

Трамп побара договор за ослободување на израелските заложници пред да положи претседателска заклетва, а човекот задолжен за остварување на овој цели беше Стив Виткоф, инвеститор во недвижности од Њујорк, кој веруваше дека неговата долгорочна врска со Трамп може да ја надокнади недостигот на дипломатско искуство.

Виткоф слета во саботата, за време на еврејскиот Сабат, кога израелскиот премиер немаше официјални должности. Помошниците на Нетанјаху му кажаа на Виткоф дека ќе мора да чека неколку часа за средба.

Виткоф, кој е евреин, јасно стави до знаење дека тоа не е можно. Трамп беше во брзање и сакаше што побрзо да започне со мисијата.

Пред две недели, беше споделено видео со Трамп економистот Џефри Сакс, кој го нарече Нетанјаху “темен, покварен глупак”, а само неколку недели подоцна израелскиот лидер тврдеше дека имале “топол” разговор за политиката. Владиите низ светот ги прилагодуваат своите политики за да ги одразат грубите трансакциски пристапи на Трамп во меѓународните односи – Израел не е исклучок. Нетанјаху се согласи на средба.

Администрацијата на Трамп оствари клучни дипломатски отстапки, вклучувајќи признавање на Ерусалим како израелска престолнина и израелска сувереност над окупираната Голанска висорамнина.

Сепак, како што пишува Гардијан, тој нема идеолошка приврзаност како претседателот во заминување, Џо Бајден, кој се опишал себеси како ционист.

На почетокот на декември, Трамп предупреди на социјалните мрежи – со големи букви – дека ќе биде “Пекол” ако не се ослободат заложниците до 20. јануари.

На почетокот на новата година, Хамас достави список на заложници што ќе бидат ослободени во договорот, што Израел долго време го бараше. Тоа беше сфатено како знак дека групата е сериозна во однос на преговорите.

Кога Виткоф се сретна со Нетанјаху, јасно му стави до знаење што Трамп очекува од неговата влада.

“Претседателот беше голем пријател на Израел, а сега е време да се возврати пријателството,” му изјавил Виткоф на израелскиот лидер.

По оваа средба, Нетанјаху нареди на делегацијата да оди во Доха, Катар, вклучувајќи ги шефовите на безбедносните служби и висок помошник, со мандат да постигнат договор. Ова беше почеток на последната фаза на преговори кои траеа повеќе од една година.

Договорот за прекин на огнот беше на видик во средата, но планираната конференција за новинарите со катарскиот премиер беше одложувана неколку пати.

Кога на крајот, катарскиот премиер излезе пред новинарите, тоа беше само неколку минути откако беше постигнат договор. Виткоф беше присутен цело време, потсетувајќи ги сите – со своето присуство – на Трамповите барања.

Договорот беше резултат на многу месеци, всушност повеќе од една година работа на Блискиот Исток и интензивна дипломатија, која вклучуваше и голем број улоги од страна на САД.

Покрај ова, се споменува дека договорот бил резултат на интензивната работа на двајцата претседатели и обостраната соработка меѓу нивните администрациите, иако самите двајца избрзале да го прогласат како своја голема победа.