Skip to content
Германија не забележала значителен економски раст во последните пет години. Тоа е неверојатен пресврт за најголемата европска економија, која во поголемиот дел од овој век го прошири извозот и доминираше во светската трговија со инженерски производи како индустриски машини и луксузни автомобили.
Многумина се прашуваат, што се случи?
Во анализата на Асошиетед Прес се откриваат петте причини за тековниот економски пад на Германија:
Енергетски шок од Русија
Одлуката на Москва да го прекине снабдувањето со природен гас за Германија по руската инвазија на Украина нанесе тежок удар. Со години, германскиот бизнис модел се засноваше на евтина енергија што го поттикнува производството на индустриски стоки за извоз.
Во 2011 година, тогашната канцеларка Ангела Меркел одлучи да го забрза крајот на користењето на нуклеарната енергија во Германија, додека се потпираше на гасот од Русија за да го премости јазот додека земјата се оддалечи од производството на јаглен и кон обновлива енергија. Русија тогаш се сметаше за сигурен енергетски партнер; спротивните предупредувања од Полска и САД беа отфрлени.
Кога Русија го прекина протокот, цените во Германија вртоглаво пораснаа за гасот и за електричната енергија произведена од гас, и двете клучни трошоци за енергетските индустрии како што се челикот, ѓубривата, хемикалиите и стаклото. Германија мораше да се сврти кон течен природен гас, или ЛНГ, супер-ладен и увезен со брод од Катар и САД, ЛНГ чини повеќе од гасоводот.
Електричната енергија сега ги чини индустриските корисници во Германија во просек по 20,3 евроценти за киловат час, се вели во студијата на истражувачката компанија „Прогнос АГ“ подготвена за Асоцијацијата на баварската индустрија. Во САД и Кина, каде што се наоѓаат многу конкуренти на германски компании, цената е еднаква на 8,4 евроценти.
Обновливите извори на енергија не се зголемија доволно брзо за да ја пополнат празнината. Сопствениците на домови и регионалниот отпор кон турбините го забавија растот на енергијата на ветерот. Инфраструктурата за транспорт на водород како замена за гориво за челични печки останува главно на таблата за цртање.
Кина: Од клиент до конкурент
Со години, Германија имаше корист од влегувањето на Кина во глобалната економија – дури и кога другите развиени земји ги загубија работните места поради Кина. Германските компании најдоа огромен нов пазар за индустриски машини, хемикалии и возила. Во почетокот и средината на 2010-тите, Мерцедес-Бенц, Фолксваген и БМВ собраа дебел профит продавајќи на најголемиот пазар на автомобили во светот.
Во тоа време, кинеските компании произведуваа предмети како мебел и електроника за широка потрошувачка кои не се натпреваруваа со основните економски сили на Германија. Потоа, производителите во Кина почнаа да ги прават истите работи што ги правеа Германците.
Кинеските соларни панели субвенционирани од државата ги збришаа германските производители. Во 2010 година, кинеските производители на панели зависеа од увезената германска опрема. Денес, глобалното производство на соларни панели се потпира на опрема од Кина. Владата во Пекинг ги засили напорите за промовирање и субвенционирање на производството за извоз. Добиената стока – челик, машини, соларни панели, електрични возила и EV батерии – сега се натпреварува со германските стоки на извозните пазари.
Германија, најавтоцентричната од економиите на Европската унија, имаше најмногу да загуби од извозно ориентираната индустриска политика на Кина. Во 2020 година, Кина не беше голем извозник на возила; до 2024 година извезуваше 5 милиони годишно. Нето извозот на Германија падна за половина во истиот период, на 1,2 милиони автомобили. Капацитетот на кинеската фабрика се проценува на 50 милиони возила годишно, што е приближно половина од светската побарувачка.
Прескокнување на инвестиции
Германија стана самозадоволна за време на добрите времиња и го одложи инвестирањето во долгорочни проекти како што се железничките линии и брзиот интернет. Владата го балансираше својот буџет и понекогаш ги трошеше вишоците од даночните приходи од растечката економија.
Деновиве, германските патници се вртат со главите за возовите кои не сообраќаат на време и постојаните прекини на услугата додека се вршат поправки на дотраените шини. Брзиот интернет сè уште не стигнал до некои рурални области. Далноводот за носење електрична енергија од ветровитиот север на Германија до фабриките на југ работи со години и нема да биде готов пред 2028 година. Клучниот мост на автопатот што го поврзува индустрискиот регион Рур со јужна Германија мораше да биде затворен во 2021 година, 10 години откако се појавија сомневања за неговата издржливост. Замената нема да биде подготвена пред 2027 година.
Уставниот амандман од 2009 година и стави лисици на владата со ограничување на трошењето на дефицитот. Дали да се олабави таканаречената должничка кочница ќе биде трнливо прашање за германската влада поставена по изборите во земјата на 23 февруари.
Недостаток на квалификувани работници
Германските компании имаат проблем да најдат работници со соодветни вештини, од високо обучени ИТ работници до даватели на дневни центри, постари работници и членови на персоналот во хотелот. Во истражувањето на германската трговска и индустриска комора на 23.000 фирми, 43% од компаниите рекле дека не можат да ги пополнат отворените позиции. Одговорот се зголеми на 58% за компаниите со повеќе од 1.000 работници.
Помалку германски студенти се заинтересирани за СТЕМ полињата, што значи наука, технологија, инженерство и математика. Стареењето на населението го влошува проблемот, како и недостигот на прифатлива детска грижа што ги тера многу жени да работат со скратено работно време или воопшто да не работат. Бирократските пречки претставуваат пречка за вработување имигранти со високи вештини, иако законот донесен во 2020 година и зајакнат во 2023 година има за цел да го олесни процесот.
Бирократија
Според германските компании и економисти, долгите процедури за одобрување и преголемата документација ја отежнуваат економијата. Обезбедувањето градежна дозвола за турбина на ветер може да трае со години. Неколку други примери, меѓу десетиците подигнати од германски бизнис групи:
— Компаниите што инсталираат соларни панели треба да се регистрираат и кај владините регулатори и кај нивните локални комунални претпријатија, иако претпријатието може да ги пренесе информациите на владино ниво.
— Рестораните мора рачно да ја евидентираат температурата на фрижидерот и да чуваат печатени копии од записите еден месец, дури и ако податоците се зачувани дигитално.
— Законот со кој се бара од компаниите да потврдат дека нивните добавувачи ги почитуваат еколошките и работните стандарди ги надмина барањата на ЕУ, ставајќи поголем товар на германските компании отколку нивните европски конкуренти.
