Сите возила користат барем одреден процент странски делови, а не постои модел на возило што целосно користи делови од американско производство, објаснуваат експертите.
Претседателот на Соединетите Американски Држави, Доналд Трамп и неговите сојузници понудија решение за да се избегнат поскапувањата поради неговите царини за автомобили: купете американски.
Трамп изјави за NBC News на 29 март дека „не му е гајле“ ако странските производители на автомобили ги зголемат цените како одговор на тарифите. „Се надевам дека ќе ги зголемат цените бидејќи ако го сторат тоа, луѓето ќе купуваат автомобили од американско производство“, рече Трамп. „Ги имаме за извоз“.
Тарифите од 25 отсто за увезените автомобили стапија на сила на 3 април, а дополнителните царини за увезените автоделови треба да стапат на сила на 3 мај. [Во меѓувреме, Трамп исто така најави дека може привремено да ја ослободи автомобилската индустрија од царини, со цел да им даде време на производителите на автомобили да ги приспособат своите синџири на снабдување. Тој верува дека на производителите на автомобили им треба уште време да го преселат производството од Канада, Мексико и други земји.]
Царините се даноци на увезена стока што ги плаќаат деловните субјекти. Нивните трошоци често се пренесуваат на потрошувачите преку повисоки цени.
Водителот на „Фокс њуз“, Џеси Вотерс, даде слична изјава како онаа на Трамп на 3 април: „Ако сте загрижени дека автомобилите чинат повеќе, купете американски“. Вотерс цитираше клип од промоција на Ford Motor Co. која привремено им дава на клиентите цена вообичаено резервирана за вработените.
Берни Морено, републикански сенатор од Охајо, кој поседувал повеќе салони за автомобили пред да влезе во политиката, ги повтори зборовите на Трамп во интервјуто за CNN на 2 април.
Морено изјави дека „единствените што ќе ги почувствуваат тарифите се автомобилите што се произведуваат во странство, а потоа се испорачуваат во САД, исклучиво ултра луксузните автомобили“.
Сепак, тоа е во спротивност со анализата на Cox Automotive, истражувачка фирма која откри дека „тарифа од 25 отсто за увезените возила ќе се применува за речиси 80 отсто од возилата со цена под 30.000 долари“. Во анализата се наведени модели како Honda Civic, Toyota Corolla, Chevy Trax и Trailblazer, Nissan Sentra и Honda HR-V.
„Меѓу водечките автомобили се Хонда, Тојота, Субару, Форд или Шеви. Ако некој е поскап поради царината, лицето ќе купи друг што не подлежи на царина, а тоа е автомобил од американско производство“, рече Морено.
Многу експерти од автомобилската индустрија велат дека не е лесно да се заобиколат поскапувањата со купување американски автомобили, бидејќи дури и оние што се склопуваат во САД користат увезени делови.
„Концептот на автомобил од американско производство со сите американски делови е чиста фикција“, рече Даниел Ајвс, висок аналитичар на капитал во Wedbush Securities. „За тие делови ќе треба да плаќаат царина.
Производителите на автомобили се потпираат на увезените делови во различен степен. На пример, Tesla Model Y има 70 проценти од вредноста на неговите делови произведени во САД или Канада. За Ford F-150 тоа е 45 проценти.
Администрацијата на Трамп рече дека собирањето приходи може да ги намали другите федерални даноци. Но, економистите сметаат дека е малку веројатно високите царини да донесат доволно приходи за да резултираат со значително намалување на даноците за обичните Американци.
Како одговор на мејлот на ПолитиФакт во кој се прашува за изјавата на Морено за американските автомобили, портпаролот на сенаторот остро го критикуваше порталот и не даде одговори на прашањата за автомобилите и тарифите. На прашањето, Белата куќа соопшти дека некои делови за автомобили се ослободени од царина.
Многу американски производители користат увезени делови
Морено рече дека автомобилите склопени во САД кои користат делови од Мексико и Канада ќе бидат „целосно без царина“ доколку се придржуваат до Договорот САД-Мексико-Канада што го преговараше администрацијата на Трамп во 2018 година. Но, многу делови за автомобили што се користат во САД доаѓаат од други земји освен Мексико и Канада.
Џејсон Милер, професор по менаџмент на синџирот на снабдување на Државниот универзитет во Мичиген, ги испита податоците за тарифите за автомобили и изјави за PolitiFact дека податоците покажуваат дека Мексико е „јасно на врвот на листата“ за автоделови увезени во САД. Кина е на второ место (поради литиум-јонските батерии), Јапонија на четврто, Јужна Кореја на петто и Германија на шесто.
Милер рече дека другите тарифи на Трамп за челик и алуминиум значат дека дури и ако автомобилот е составен од 100 отсто домашни компоненти, трошоците сепак ќе растат бидејќи цените на челикот и алуминиумот се зголемуваат во САД.
„Тие не само што премногу ги поедноставуваат работите, туку и целосно лажат“, рече Милер за луѓето кои велат дека клиентите можат да купуваат само автомобили од американско производство. Исто така, сите делови за автомобили од Мексико не се во согласност со Договорот САД-Мексико-Канада, така што за некои од нив се плаќа царина, рече тој.
„Сите возила користат барем одреден процент странски делови — период. Не постои модел на возило што користи 100 проценти делови од американско производство“, објасни Ејми Р Броглин-Петерсон, експерт за управување со синџирот на снабдување на Државниот универзитет во Мичиген.
Волстрит журнал на 4 април објави дека, на прв поглед, Форд е најдобро позициониран да се соочи со тарифи бидејќи 80 отсто од неговите автомобили, камиони и теренци продадени во САД се произведени во земјата, како и многу нивни делови.
Многу компоненти на Ford F-150, како што се алтернатори и тркала, доаѓаат од други држави и, почнувајќи од мај, тие делови би можеле да се соочат со нов данок од 25 проценти. „Иако камионите на Форд се произведуваат во срцето на САД, увозните тарифи може да додадат илјадници долари на просечната цена“, објави Волстрит журнал.
Националната администрација за безбедност на сообраќајот на автопатиштата (NHTSA) објавува податоци за содржината во САД и Канада по вредност на деловите што се користат за склопување на патнички моторни возила во САД и во странство. Податоците покажуваат дека некои линии на автомобили Тојота произведени во САД, како што е Корола, вклучуваат најмалку 25 проценти од вредноста на деловите увезени од Јапонија.
Портпаролот на Тојота рече дека 47 отсто од возилата што компанијата ги продаде во САД во 2024 година се произведени во САД.
USA Today ги анализираше податоците на NHTSA за повеќе производители на автомобили и откри дека „од сите модели склопени и достапни за продажба во САД, 47 проценти од деловите (по вредност) потекнуваат од САД или Канада“.
Портпаролот на Кокс Аутомотив рече дека просечното возило од американско производство има речиси 50 проценти од деловите или компонентите што се увезени по вредност.
Цените на автомобилите би можеле да пораснат поради царините на Трамп
Тешко е да се предвиди каков ќе биде долгорочниот ефект на царините врз автомобилската индустрија. Cox Automotive предвиде силна продажба додека не се намалат залихите пред тарифите.
„Но, сите патишта водат до овој факт: во следните месеци и години, како што ќе се стабилизираат новите тарифи, се очекува зголемување на цените на возилата во САД“, напиша Кокс во извештајот за пазарните увиди од 4 април.
Кокс предвиде дека возилата погодени од овие тарифи би можеле да се зголемат за 10 до 15 проценти, а најмалку пет проценти повеќе за возилата кои не подлежат на целосниот износ на давачката.
„Прекини и пад на производството може да бидат реалност ова лето, особено кога производителите на автомобили и добавувачите работат на усогласување на практиките со новите правила“, напиша Кокс.
Како што расте цената на автомобилите произведени во странски земји, производителите на конкурентни американски модели со помалку увезени делови ќе ги зголемат цените, не долар за долар, туку можеби 40 центи за долар, предвидува Гери Хафбауер, надворешен постар соработник во Институтот за меѓународна економија Петерсон.
„Американските производители на автомобили страдаат и ќе ги зголемат цените каде што можат“, заклучи Хаубауер.
Извор: Ал Џезира