Skip to content
Само еден ден пред стапувањето во сила на новата законска обврска за трговците да ги објавуваат цените на своите производи на дневна основа, Стопанската комора на трговци на големо и мало за прехранбени производи побара одложување на рокот. Причината, според Комората, е што значителен дел од малите трговци сè уште не се доволно подготвени од технички, кадровски и финансиски аспект.
Согласно последните измени во Законот за заштита на потрошувачите и Правилникот на Министерството за економија и труд (МЕТ), од 18 април сите трговци со повеќе од 10 вработени ќе мора секој работен ден, најдоцна до 10:00 часот, да ги објавуваат цените на сите производи на својата веб-страница. Обврската ги опфаќа речиси сите видови трговци на мало – од супермаркети, преку продавници за хигиенски и градежни материјали, до технички и текстилни продавници.
Комората бара разбирање
„Ценејќи ја важноста на дигиталното присуство како неопходен елемент за современо и конкурентно делување на пазарот, напоменуваме дека значителен дел од малите трговци сѐ уште се во процес на адаптација. Станува збор за реална потреба од дополнително време, со цел квалитетна и одржлива имплементација поради комплексноста на материјата“, стои во соопштението на Комората.
Од таму велат дека продолжувањето на рокот би било директна поддршка за микро и малите стопанственици и ќе овозможи „поинклузивна транзиција“ во дигитализацијата на трговијата.
„Очекуваме разбирање и соработка од надлежните институции, со цел градење стабилна и конкурентна економија, во која секој економски субјект има фер можности за развој и напредок“, додаваат од Комората.
Министерството останува на ставот – транспарентноста е приоритет
Министерството за економија и труд, пак, вчера соопшти дека новите мерки се дел од поширокиот пакет за зголемена транспарентност и заштита на потрошувачкиот стандард.
„Нашите очекувања се дека со оваа мерка во наредниот период дополнително ќе има намалување на цените“, изјави министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши.
Според Правилникот, доколку дојде до ненамерна техничка грешка во објавувањето или ажурирањето на цените, трговецот е должен да ја исправи во рок од 24 часа.
Реална загриженост или отпор кон дигитализацијата?
Според економски аналитичари, ваквите регулативи се очекувани во ера на зголемена дигитална поврзаност, но посочуваат дека институциите мора да бидат подготвени да понудат логистика, обука и техничка поддршка, особено за малиот бизнис.
„Во спротивно, ризикуваме дел од трговците – особено оние во рурални средини – да бидат исклучени од формалната економија или да се соочат со казни за нешто за што реално немаат капацитет да го спроведат веднаш“, вели еден експерт за мали и средни претпријатија.
Како ќе постапи МЕТ по ова барање – останува да се види денес или утре, пред обврската формално да стапи на сила.
Дурмиши: Цените мора да се ажурираат секојдневно, ќе има казни и до 10.000 евра
Обврската важи за сите трговци со повеќе од 10 вработени – граѓаните ќе имаат увид, трговците ќе бидат контролирани
Министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши, денеска уште еднаш ги потсети трговците на новата обврска – од 18 април, секој правен субјект со повеќе од 10 вработени ќе мора секој работен ден, најдоцна до 10 часот, да ги објавува цените на сите производи на својата веб-страница.
„Ако дојде до ненамерна техничка грешка во објавувањето на цените, трговецот ќе има рок од 24 часа да ја коригира. Непочитувањето на обврската ќе се санкционира со казни кои можат да достигнат до 10.000 евра“, изјави министерот Дурмиши.
Од обврската се исклучени само микро трговците – оние со најмногу 10 вработени.
Министерот истакна дека оваа мерка ќе придонесе кон зголемена транспарентност и ќе им овозможи на граѓаните директна споредба на цените:
„Да биде појасно, граѓаните ќе можат да одлучат каде ќе ги трошат своите пари – сами ќе видат каде се најниските цени. Нашите очекувања се дека со оваа мерка ќе има дополнително намалување на цените“, рече Дурмиши, додавајќи дека до овој момент не е пристигната ниту една официјална реакција од трговците дека не се подготвени.
Празни пазари, стабилни цени
И додека институциите најавуваат поевтинување, пазарџиите на зелените пазари во Скопје се жалат – велат дека купувачите се сè помалку, а прометот се намалува, и тоа токму пред Велигденските празници.
„Никогаш не било толку празно. Треба да се регулираат цените уште при увоз, но и на пазарите на големо. Ние не можеме да продаваме евтино ако набавуваме скапо“, велат дел од пазарџиите.
Од страна на граѓаните, пак, преовладува мислењето дека цените сè уште не се значително променети во пресрет на празниците.
Државни мерки за ограничување на цените
Во контекст на пазарните движења, Владата веќе донесе неколку мерки за ублажување на ценовниот притисок. На предлог на Министерството за економија и труд, уште на почетокот на годината беа донесени две значајни одлуки:
- ограничување на бруто-профитната маржа за 102 групи основни прехранбени производи,
- утврдување на највисоки цени за 8 групи основни намирници.
Овие одлуки стапија на сила на 20 февруари и ќе важат до 30 април 2025 година. Се очекува наскоро да се разгледува дали ќе има нивно продолжување или дополнување со нови мерки.
