Претседателот на САД, Доналд Трамп, најави потенцијален пресврт во трговската политика на Вашингтон кон Кина, посочувајќи дека царините што беа воведени врз увозот на кинески производи нема повеќе да се зголемуваат, а дури е можно и нивно намалување. Оваа најава доаѓа во момент кога трговските односи меѓу двете најголеми светски економии се под зголемено внимание поради геополитичките тензии и технолошката конкуренција.
„Не сакам да го зголемувам процентот, бидејќи во еден момент луѓето престануваат да купуваат. Тоа не е добро ни за нашата економија, ни за потрошувачите“, изјави Трамп, алудирајќи на фактот дека високите царини можат да доведат до повисоки цени и пад на потрошувачката.
Трамп објасни дека сè уште не е донесена конечна одлука за идните чекори, но дека сериозно размислува за промена на досегашната стратегија:
„Можеби нема да ги зголемам царините, можеби ќе тргнам во спротивна насока и ќе ги намалам, затоа што луѓето сакаат да купуваат, а во моментот тоа не го прават.“
Разговор со Си Џинпинг и поврзаноста со TikTok
Американскиот претседател истакна дека неодамна имал директна комуникација со кинескиот претседател Си Џинпинг, при што разговарале за трговската ситуација. Сепак, тој одби да ги открие деталите од разговорот, оставајќи простор за шпекулации за можни нови преговори или договори.
Во истиот контекст, Трамп ја спомна и ситуацијата со популарната апликација TikTok, која е во сопственост на кинеската компанија ByteDance. САД се заканија со забрана на апликацијата, освен ако не се продаде на американска или друга странска компанија која не е под кинеска контрола.
„Имаме договор за продажба на TikTok, но истиот мора да биде одобрен од Кина. Ќе го одложиме тоа додека не се расчисти оваа ситуација“, изјави Трамп, нагласувајќи дека судбината на апликацијата е поврзана со поширокиот контекст на американско-кинеските односи.
Царините и нивното влијание
Трговската војна меѓу САД и Кина започна во 2018 година, кога администрацијата на Трамп воведе високи царини на стотици милијарди долари вредна кинеска стока, како одговор на, како што тврдеа од Вашингтон, нечесните трговски практики, крадење интелектуална сопственост и државни субвенции за кинеските компании.
Во моментов, царините на кинеска стока која влегува во САД достигнуваат и до 145 проценти, додека американската стока што се извезува во Кина е обложена со царини од околу 125 проценти. Високите царини имаат значително влијание врз цените, глобалните синџири на снабдување и врз расположението на инвеститорите.
Белата куќа во средата соопшти дека Кина би можела да се соочи со царини од дури 245 отсто за извозот на одредени производи во САД. Оваа мерка, потпишана од американскиот претседател Доналд Трамп, претставува досега највисоката царинска стапка воведена од страна на САД во контекстот на трговските тензии меѓу двете економски сили.
Со новата извршна наредба, Вашингтон најави и истрага за потенцијалните ризици по националната безбедност, кои произлегуваат од зависноста на американската економија од увозот на преработени критични минерали и сродни производи од Кина.
Кина: „САД ја започнаа тарифната војна“
Како одговор на изјавите на Белата куќа, портпаролот на кинеското Министерство за надворешни работи, Лин Џијан, изјави дека конкретни информации за висината на царините треба да се побараат од американската страна.
На редовниот брифинг со новинарите во средата, Лин потенцираше дека Кина повеќепати го искажала својот сериозен став по прашањето на тарифите. Според него, Пекинг презема чекори исклучиво како реакција на американските провокации.
Зошто се важни критичните минерали?
Критичните минерали – како литиум, кобалт, редки земји – се суштински за индустриите на иднината, особено за обновлива енергија, електрични возила, телекомуникации и одбранбена технологија. САД се обидуваат да ја намалат зависноста од Кина, која е глобален лидер во преработката и снабдувањето со овие суровини.
Според американската администрација, зголемената изложеност на кинески синџири на снабдување може да претставува стратешки ризик, особено во услови на зголемени геополитички тензии.
Можно попуштање
Аналитичарите го оценуваат последниот потег на Трамп како сигнал дека САД можеби сакаат да го намалат економскиот притисок, особено во време кога домашната економија покажува знаци на забавување, а претседателските избори се сè поблиску.
Иако останува нејасно дали оваа најава ќе се претвори во конкретна промена на политиката, Трамп повторно покажа дека трговијата останува клучна тема во неговиот пристап кон надворешната политика.