Skip to content
Дипломатски разговори во Париз и Лондон открија длабоки несогласувања меѓу американските и европските предлози за прекин на војната во Украина. Додека Вашингтон предлага „широк рамковен“ мировен план, европските сили заедно со Киев инсистираат на јасни принципи и одложени преговори за териториите.
Американскиот изасланик Стив Виткоф, близок соработник на Доналд Трамп, на 17 април во Париз го претставил предлогот на Вашингтон. Тој содржи неколку контроверзни точки кои, според критичарите, повеќе ѝ одат во прилог на Москва отколку на Киев:
-Признавање на руската контрола врз Крим
-Фактичко прифаќање на окупацијата на делови од југот и истокот на Украина
-Забрана за влез на Украина во НАТО, но со некакви „безбедносни гаранции“
-Целосно укинување на санкциите кон Русија
-Нејасно дефинирана финансиска компензација за Украина
Што предлага Европа (и Украина)?
Како противтежа на американската визија, европските држави во координација со Украина на 23 април во Лондон изнесоа поцврст и условен предлог:
Преговори за териториите дури по воспоставување прекин на огнот
Нема признавање на руската контрола врз украински територии
Нема ограничувања за украинската армија или за распоредување сојузнички сили
Санкциите се укинуваат постепено и можат повторно да се активираат
Отштета за Украина од замрзнатиот руски имот во странство
Безбедносни гаранции според моделот на членот 5 од Повелбата на НАТО
Претседателот Володимир Зеленски потврди дека финалната верзија на овој документ е веќе доставена до Доналд Трамп.
Кој преговара – а кој е тргнат на страна?
Во сенка на овие процеси, рускиот претседател Владимир Путин го прими Виткоф во Кремљ – неговата четврта посета на Русија годинава. Неговото влијание расте, иако нема дипломатски статус – тој е бизнисмен и блиска фигура во кругот на Трамп.
Според анализата на BBC, Европа и Украина се сѐ повеќе истиснати од директниот мировен процес. Наместо инклузивни преговори, Кремљ и Белата куќа, тврди медиумот, се обидуваат да постигнат договор преку директни канали, исклучувајќи ги сојузниците и самата Украина.
Променет руски приод: „План Б“ на Путин
Иако Кремљ не го реализираше првичниот план – пад на Киев и поставување проруска власт – Москва сега води нова стратегија:
Искористување на недовербата меѓу САД и ЕУ
Одуговлекување на мировниот процес за да се прикаже Украина како пречка
Вклучување на американски бизнисмени во обнова на трговските односи
BBC потсетува дека на 11 март Украина прифати американски предлог за 30-дневен прекин на огнот – што Русија го одби. Но, фокусот се пренасочува: сега се разговара за траен мировен договор, чија содржина, според проценките, сѐ повеќе оди во полза на Москва.
