Зеленски го надигра Трамп? САД отвораат рудник во Украина: Повеќе оружје во замена за литиум и титаниум!

САД планираат значително да ја зголемат воената помош за Украина откако на 30 април 2025 година беше потпишан договор меѓу двете земји, со кој на Вашингтон му се дава приоритетен пристап до резервите на ретки метали и природни ресурси на Украина.

Договорот предвидува формирање заеднички инвестициски фонд за обнова на Украина, во кој Киев ќе инвестира половина од приходите од експлоатација на ресурси како што се нафта, гас и ретки метали.

За возврат, САД ќе ги интензивираат испораките на оружје, вклучувајќи системи за воздушна одбрана „Патриот“, оклопни возила, муниција со висока прецизност, ракети „АТАКМС“ и дополнителни беспилотни летала, за да ги зајакнат украинските позиции на исток и југ од земјата – особено во областите каде што се наоѓаат стратешки важни наоѓалишта на титаниум и литиум, како што се Запорожјето и Донбас.

Договорот го потпишаа министерката за економија на Украина, Јулија Свириденко, и секретарот за финансии на САД, Скот Бесант, по неколкумесечни преговори иницирани по иницијатива на американскиот претседател Доналд Трамп, кој побара американската помош – проценета на стотици милијарди долари – да биде „компензирана преку реални придобивки“.

Според документот, американските компании ќе имаат приоритет при инвестирањето во украински проекти, додека САД ќе играат клучна улога во управувањето со фондот преку надзорен одбор.

Ваквите услови предизвикаа остра дебата во Киев. Опозицијата, вклучувајќи го и пратеникот Алексеј Гончаренко, предупредува дека таков аранжман би можел сериозно да го поткопа економскиот суверенитет на Украина.

Како што објави „Блумберг“, договорот вклучува и други клучни ресурси – ураниум, графит, манган – кои се од витално значење за високотехнолошката и воената индустрија. Според Геолошкиот завод на САД, Украина има дури 22 од 50-те „критични минерали“ дефинирани во стратегијата на САД за намалување на зависноста од Кина, која моментално контролира до 70% од светскиот пазар на ретки метали.

Министерот Свириденко нагласи дека приходите од експлоатацијата на ресурсите ќе се користат за обнова на инфраструктурата разурната од војната, додека Вашингтон ја гледа оваа соработка како начин за обезбедување долгорочни извори на суровини и поддршка на стабилноста во регионите под притисок на конфликтот.

Киев победи со потпишување на договорот за ресурси со САД?

Формалната церемонија на потпишување на долгоочекуваниот договор го означи крајот на неколкунеделните спорни преговори и ги извлече Соединетите Американски Држави и Украина од непријатен ќорсокак, додава агенцијата Блумберг, анализирајќи ја ситуацијата.

Исто така, во среда навечер, Кит Келог изјави за „Фокс њуз“ дека Киев ги прифатил „многу специфичните“ 22 услови од мировниот процес што му биле понудени, вклучително и губење на територија. Со други зборови, се признава фактичката контрола на Русија врз окупираните територии (но не и формално-правно признавање во долгорочна смисла).

Според аналитичарите, овој вид „пробив во преговорите“ значи само едно: администрацијата на Доналд Трамп – и покрај сите помпезно изговорени зборови – имаше потреба од конкретни достигнувања, а не празни уверувања дека првите 100 дена од мандатот не поминале залудно. Затоа се поставува прашањето, кого всушност принудија?

Ако го погледнете постигнатиот резултат, се чини дека поголем победник е Украина. Имено, потпишаниот договор го става Вашингтон во полоша позиција од Киев, бидејќи се формира заеднички фонд, во пресметката не е вклучена мината помош, туку само идната помош, а на американските компании не им се дава право да користат суровини, туку само предност во експлоатацијата доколку добијат права за експлоатација. Со други зборови, не е останато многу од првичните строги услови на Белата куќа.

Понатаму, според изјавите на генералот Келог, Киев наводно се согласил со строгите услови на примирјето. Сепак, како што покажува историското искуство, украинскиот режим, поддржан од надворешни сили, дури и не ги почитува потпишаните договори – а камоли меморандуми, изјави за намери и слично.

Затоа скратениот договор за ретки земји, кој се претвори во декларација за формирање заеднички фонд, како и неодредените „конкретни“ услови за кои е неизвесно дали Русија ќе се согласи, всушност му ги даваат сите карти во рацете на украинскиот претседател Зеленски.

Вашингтон, притиснат од тешките внатрешно-политички околности, веќе попушти во билатералните договори, повлекувајќи се чекор по чекор. И само кога Киев ги доби најблагите можни барања — се согласи со договорот.