Физичките работни места како оние во земјоделството и транспортот ќе бидат меѓу најбараните до 2030 година. Сепак, побарувачката за ИТ експерти и специјалисти за вештачка интелигенција најбрзо расте, додека административните и шалтерските работни места исчезнуваат. Што го чека глобалниот пазар на труд и кој треба да се преквалификува денес?
Побарувачката за физички работни места ќе продолжи да биде најголема во наредните години, но дигиталните занимања ќе забележат најбрз раст, според истражувањето на Светскиот економски форум.
Во меѓувреме, многу административни и канцелариски работни места би можеле да исчезнат.
Засега, иднината без човечки работници изгледа како невозможна опција.
И покрај растот на дигиталните технологии, рачната работа сепак ќе биде најмногу барана во следните пет години.
Според Светскиот економски форум, најмногу нови работни места, повеќе од 35 милиони на глобално ниво, ќе бидат отворени за земјоделските работници.
Се очекуваат речиси 10 милиони дополнителни работни места за возачи на камиони и доставувачи, повеќе од 5 милиони нови позиции за развивачи на апликации и софтвер, како и голем број работни места во градежната индустрија.
Технолошкиот сектор забележува најбрз раст
Кога станува збор за најбрзо растечките работни места, технолошките професии се на апсолутен врв.
Експертите за обработка на големи податоци (големи податоци) забележаа раст од речиси 120%, по што следат инженерите во FinTech индустријата со речиси 100% раст и експертите за вештачка интелигенција и машинско учење со околу 80%.
Кои професии се најзагрозени?
Канцелариските и административните позиции имаат најголем ризик да бидат затворени.
Во апсолутни бројки, најголем пад се очекува кај касиерите и благајниците – би можеле да исчезнат дури 15 милиони работни места.
Потоа следува укинување на околу 5 милиони позиции за административни асистенти, чистачки, собарки и магацински работници.
Канцелариските функции исчезнуваат најбрзо: бројот на работниците во поштенските услуги и банкарските шалтери може да се намали за дури 40%, додека пад од околу 20% се предвидува за операторите за внесување податоци и касиерите.
Сепак, тоа не значи дека сите работни места во малопродажбата ќе исчезнат. Напротив, продавачите и асистентите се на петто место по раст на вработеноста, со речиси 5 милиони нови работни места.
Вработување на нови или преквалификација на постоечки работници?
Истражувањето се занимава и со прашањето како ќе се промени односот меѓу луѓето и технологијата на работното место.
Во моментов, околу 48% од задачите ги извршуваат луѓе, 32% од задачите се поделени помеѓу луѓето и технологијата, додека 20% се извршуваат целосно од технологијата.
До 2030 година се очекува голема промена: само 34% од работните места ќе ги извршуваат исклучиво луѓе, уште 34% ќе бидат споделени со технологијата, а дури 32% од задачите ќе бидат автоматизирани.
Со цел да се постигне подобра ефикасност меѓу вработените и вештачката интелигенција, европските работодавци планираат да вработат нови вработени и да ги обучат постојните. Повеќето компании ги избираат двата пристапи, при што 79% се за преквалификација, додека 65% планираат нови вработувања.
Шпанија бара полесно вработување и отпуштање
Според извештајот, дури 59% од работната сила во светот до 2030 годинаќе мора да помине низ процес на преквалификација.
Европските економии се соочуваат со предизвици за вработување: 54% од работодавачите стравуваат од зголемен недостиг на работна сила, што е над глобалниот просек.
Во Шпанија, недостатокот на работнички вештини се сметаше за главна пречка за адаптација. Мнозинството од работодавачите (60%) сметаат дека решението е реформирање на трудовото законодавство со што би се овозможило полесно вработување и отпуштање, додека 49% бараат поголема флексибилност во одредувањето на платите.
Во Франција, 46% од работодавците веруваат дека промените во пензискиот систем и зголемувањето на старосната граница за пензионирање може да ја зголемат достапноста на квалификувани работници.
Германија и Велика Британија се загрижени за геополитичките ризици
Покрај дигитализацијата, ублажувањето на климатските промени и зголемените животни трошоци, европскиот пазар на труд до 2030 година најмногу ќе биде обликуван од геополитичката неизвесност.
Во Велика Британија, дури 56% од компаниите ги гледаат геополитичките тензии како еден од клучните фактори за промена. Сличен став има и Германија (52%), која неодамна стана четврта најголема воена потрошувачка во светот.
Од друга страна, италијанските работодавци се најмногу фокусирани на климатските предизвици: дури 70% од нив ги гледаат зелените инвестиции како главен двигател на трансформацијата на пазарот.