Skip to content
Данска на 1 јули го презема ротирачкото претседателство со Советот на ЕУ, носејќи амбициозна програма за миграција, одбрана и климатска акција. Но дипломати во Брисел предупредуваат дека секоја нова изјава на американскиот претседател Доналд Трамп за „купување“ на Гренланд може за миг да го сврти фокусот од техничките досиеја кон геополитички пожар.
Зошто Гренланд?
Откако се врати во Белата куќа, Трамп повторно тврди дека стратегиската, минерално богата територија „припаѓа“ на САД и дури алудира на сила ако преговорите со Копенхаген пропаднат. Зголемената видливост на Данска како претседавачка земја му нуди поголема сцена за провокации, велат европски официјални лица.
Тактиката на Копенхаген
Данските власти практикуваат „тивка дипломатија“: секој разговор за суверенитетот на Гренланд би се водел во Советот за надворешни работи или Европскиот совет, а не под капата на ротирачкото претседателство. Паралелно, владата ангажира лобисти во Вашингтон и се потпира на солидарната поддршка од останатите членки на ЕУ.
Европската „црвена линија“
Парламентарци и дипломати во Брисел јасно порачуваат дека евентуален притисок врз самоуправниот арктички остров би се сфатил како притисок врз цела Европа. Во случај на ескалација, се очекува брза заедничка декларација од шефовите на држави и влади.
Студена глава, топол телефон
Кога американскиот потпретседател Џеј-Ди Ванс ја обвини Данска дека недоволно инвестира во островот, шефот на данската дипломатија Ларс Леке Расмусен возврати со смирено видео и порака дека „критика е добредојдена, но тонот е непримерен“. Таквата тактика на ниска температура се очекува да биде заштитен знак и во наредните шест месеци.
Што ако Трамп го крене влогот?
Некои европски функционери шпекулираат дека враќањето на Гренланд во ЕУ – островот ја напушти Европската заедница во 1985 година – би било стратешки чекор. Засега, сценариото останува теоретско; главната цел на Копенхаген е агендата да остане закотвена во законодавните приоритети, а не во арктичкиот покер.
