Техеран се враќа во живот, но стравот и неизвесноста не стивнуваат

По една од најинтензивните воени ескалации во историјата на Иран, главниот град Техеран полека почнува да дише повторно – но воздухот е тежок, натопен со страв, тага и неизвесност.

Во кафулето „Буф“, сместено иронично на аголот од некогашната американска амбасада – симболот на замрзнатите односи со САД – мирисот на ладно американо кафе се меша со надежта на баристот Амир дека односите ќе се подобрат. Но неговите зборови „санкциите ни го уништуваат секојдневието“ звучат како ехо низ целиот град.

Тивка болка зад раздвижените улици

Иако улиците се повторно полни со сообраќај и базарите со луѓе, реалноста во болниците, како онаа во Талегани, зборува за длабоката траума. Медицинската сестра Ашраф Барги сведочи за хоророт што го видела: „Повредите беа најлошите што сум ги видела во мојот живот.“ Тоа се сведоштва што ја надминуваат политиката – тоа е човечка цена.

Во нападите, Израел таргетираше и нуклеарни и медиумски капацитети, но и симболични локации како затворот Евин – озлогласено место каде што се држат политички затвореници. Израелските пораки до Иранците да „се борат за слобода“ беа придружени со ракети, а некои, како ранетиот затворски работник Мортеза, го гледаат тоа како чиста агресија, не како поддршка.

Мрачна визија од врвот

Истовремено, од спротивниот крај на наративот, ајатолахот Хамнеи ги засили антивоените и антиамериканските пораки. Во својот прв говор по нападите, тој порача дека Западот сака „Иран да се предаде“, додека самиот се крие во засолниште.

Изгорениот медиумски центар на државната телевизија IRIB – дословно претворен во пепел – служи како симбол на таа борба за контрола на наративот. Но Иранците не се водат само од пропаганда; тие го мерат ефектот врз своето секојдневие – со празни аптеки, затворени училишта и тивка тага по улиците.

Примирје или предах пред нов удар?

Иако Доналд Трамп објави примирје, многумина не веруваат дека ова е крај. Болнички оддели сè уште се преполни, а стравот од нов напад останува жив. Израел, според своите извори, ги оствари своите воени цели. Но дали тоа значи дека е завршено?

„Не веруваме дека оваа војна завршила“, вели сестрата Барги. И таа не е единствена.

Иднина под знак прашалник

Во денешен Техеран, жена со хиџаб и жена без – седејќи во исто кафуле – се слика наспроти позадина на идеолошки судири. Тоа е град во траума, но и со тивка желба за нормалност.

Додека Иран се обидува да ги закрпи раните – физички, политички и економски – едно е јасно: ова примирје е само тенок слој мир над вулкан кој сè уште тлее.