Како грофот Штауфенберг се обиде да го убиe Хитлер

На 20 јули 1944 година, во срцето на нацистичка Германија, се случи еден од најхрабрите обиди за отпор против диктатурата на Адолф Хитлер. Главниот актер во овој историски чин беше гроф Клаус Шенк фон Штауфенберг, германски офицер, интелектуалец и човек со длабоко морално чувство. Иако атентатот не успеа, неговото значење денес е длабоко вкоренето во германската колективна меморија како симбол на отпор, храброст и етичка одговорност.

Роден на 15 ноември 1907 во Јетинген, Баварија, Клаус фон Штауфенберг бил припадник на германската аристократија, наследувајќи традиција на воена служба По завршувањето на Воената академија, тој учествува во офанзивите на Вермахтот – Инвазијата на Полска, Француската кампања и Операцијата Барбароса на Источниот фронт ..

Со време се свртува против режимот на Хитлер – убеден дека нацизмот води кон национална катастрофа. Во 1943 година се приклучи на движењето на воени отпорници. Се искачи до чин полковник и стана клучна фигура во планирањето на нелигален преврат.

Детали од обидот за атентат – Операција „Валкирие“ (20 јули 1944)

На 20 јули Штауфенберг и неговиот адјутант Лт. фон Хаетен пристигнуваат во „Волчјето логово“ (Wolf’s Lair) во Источна Прусија, носејќи експлозив во дипломатска торба. Во 12:42 часот бомбата ја поставиле под маса, но непланирано потоа била преместена зад масивна ногарка што и го спасило живото на Хитлер кој преживеал со неколку рани.

Штауфенберг, верувајќи дека Хитлер е мртов, се враќа во Берлин за да ја активира „Операција Валкира“ – план за преземање на власта преку Резервната армија. Но, откако се дознава дека Хитлер преживеал, пучот пропаѓа. Гестапо започнал масовна акција: над 7.000 лица биле уапсени, а приближно 4.980 егзекутирани, вклучувајќи околу 200 директни заговорници. Вечерта на 20 јули 1944, Штауфенберг бил уапсен во Берлин, во зградата „Бендлерблок“. Без формален судски процес, тој и тројца соработници биле стрелани од импровизиран стрелачки вод во дворот на зградата, во првите часови на 21 јули. Неговиот брат, Бертољд фон Штауфенберг, бил подложен на брутална егзекуција – задушен со жица, додека Хитлер го гледал видеото од чинот.

Иако неуспешна, операцијата „Валкира“ денес се смета за најзначаен чин на германски отпор против нацизмот. Штауфенберг е признат како симбол на морална храброст, а неговата жртва е дел од официјалната меморијализација во модерна Германија. Графот Клаус фон Штауфенберг, со свој обид за атентат и поврзан преврат, го покажа личниот отпор и со својата храброст покажа дека внатрешните сили во Германија не се единствени во поддршката за режимот. Иако делувања се неуспешни, неговата жртва денес се слави како симбол на совесна борба за демократска и праведна држава – вистински поучна за модерните генерации.

Значењето на Штауфенберг во поствоена Германија

Во поствоена Германија, првично Штауфенберг бил гледан со сомнеж, особено во конзервативните кругови. Но со текот на времето, неговиот чин се претвори во етички темел на новата германска држава. Во Бундесверот (германската армија), новите регрути даваат заклетва на 20 јули. Во Берлин, Bendlerblock – местото на егзекуцијата – е претворено во Меморијален центар. Во образованието, Штауфенберг е претставен како пример за граѓанска храброст

Во 2008, филмот Valkyrie со Том Круз ја популаризира приказната глобално, но во Германија, значењето е многу подлабоко – тоа е наратив за отпор, совест и одговорност.

Атентатот на Хитлер од 20 јули 1944 не успеа да го промени текот на историјата тогаш – но го обликува начинот на кој Германија се соочува со своето минато. Грофот Штауфенберг останува симбол на тоа дека моралната храброст понекогаш бара најголема жртва. Денес, неговото дело е потсетник дека отпорот против злото е секогаш вреден – дури и кога изгледа невозможен.

Преземено од ТРН.мк