Skip to content
Најновите истражувања на ледено јадро земено од глечер на Монблан, во Алпите, откриваат драгоцен запис за историјата на климата и животната средина во Европа во последните 12.000 години. Овој примерок од лед, долг 40 метри, кој беше собран уште во 1999 година од планината Dôme du Goûter, е прв ваков во Алпите што датира уште од последното ледено доба и нуди уникатни податоци кои им овозможуваат на научниците да ја проучуваат еволуцијата на климата и загадувањето во овој регион.
Истражувачите од Францускиот национален центар за научни истражувања и Институтот за истражување на пустини од Невада анализирале хемиски состав на слоевите на лед и откриле дека во нив се зачувани траги од загадување со олово уште од времето на Римското Царство. Понатаму, преку анализата на изотопи на кислород и водород во ледот, научниците добиле важни информации за климатските услови и нивните промени во изминатите милениуми.
„Првпат имаме скоро комплетен запис од алпскиот лед за хемискиот состав на атмосферските врнежи, кој се простира од мезолитскиот период“, објаснува хидрологот Џо Маконел од лабораторијата за ледени јадра DRI. Тој додава дека овој запис е особено важен зашто ја открива варијабилноста во атмосферските аеросоли за време на пресудните климатски периоди.
Локацијата на примерокот е од клучно значење, бидејќи дава многу попрецизни податоци за локалната животна средина во Европа, во споредба со лед од поларните региони, како Арктикот. Ова овозможува следење на промени во прашината, морската сол, сулфурот и други честички кои го отсликуваат влијанието на природните и човечките активности.
Истражувањето ги прикажува промените во растителниот свет во последните 12.000 години, откривајќи како шумите се проширувале во потоплите периоди, а се намалувале во поновото време поради урбанизацијата и сечењето на шумите. Според геонаучничарката Сузан Пројнкерт од Универзитетот во Гренобл, ова ледено јадро нуди уникатен, непрекинат запис на климатските услови од почетокот на сегашниот топол период па сè до последното ледено доба.
Иако примерокот бил земен пред повеќе од две децении, неговата старост и значење беа потврдени со најсовремени техники за хемиска анализа, како мерење на изотопи на јаглерод и аргон. Научниците моментално ги испитуваат и промените во нивото на морска сол, што им помага да го разберат влијанието на ветерот и облаците во формирањето на климата.
„За да се создаде вистински климатски модел што ги опфаќа сите можни состојби на климата — минати и идни — потребно е да се споредат теоретските модели со реалните податоци. И токму ледените јадра нудат вакви податоци“, објаснува Маконел.
Ова откритие е од големо значење не само за разбирањето на минатото, туку и за проекциите на идните климатски промени, со цел поефикасно справување со предизвиците што ни ги носи иднината.
