Skip to content
Константин Егерт, руски новинар на DW со седиште во Вилнус и поранешен главен уредник на московското биро на BBC Russian, извлекува три впечатливи сцени од вашингтонските преноси: Володимир Зеленски изгледаше „како дома“ за разлика од неуспешната февруарска посета; европските лидери зборуваа и се однесуваа како конечно да сфатиле дека ограничувањето на Русија е нивен заеднички интерес независно од тоа кој седи во Белата куќа; и — најсимптоматично — Доналд Трамп ниеднаш не ги нарече Европејците „сојузници“. И покрај тоа, трансатлантската врска, вели тој, сè уште опстојува, но со тешкотии.
Егерт смета дека Зеленски правилно ја прочитал логиката на денешен Вашингтон: „парите зборуваат“. Неговата понуда да купи американско оружје од околу 100 милијарди долари (со европиска финансиска поддршка) се вклопува во Трамповата политика „без шверцери на грбот на Америка“ и ја зацврстува позицијата на Киев. Дури и со непредвидливоста на Трамп, идејата дека може без казна да го „бутне“ Киев под тркалата на Путин, според Егерт, е фантазија: Украина, иако зависна од Западот, останува суверена — денес повеќе „класична нација-држава“ од некои членки на ЕУ.
Клучната политичка константа, според него, е дека украинското општество, иако уморно, нема да прифати „мир по секоја цена“. Ако капитулацијата била цел, можела да се „постигне“ во 2021–2022 без ужасната цена во човечки животи. Затоа и историското наследство — и можната политичка иднина — на Зеленски зависат од тоа да ѝ даде на Русија сериозна политичко-дипломатска борба пред било каков договор.
За Москва, сигналите се јасни: Путин не е подготвен за вистински преговори. Неговите „услови“ се прошируваат — од официјален статус на рускиот јазик во Украина и „враќање на правата“ на Руската православна црква, преку реитерирање територијални претензии, до старото барање во рамката на безбедносни гаранции да нема НАТО-трупи на украинска територија. Ниту една страна што навистина сака договор не би настапувала така.
Стратегиската цел на Кремљ не е нужно целосна окупација, туку воспоставување политичка контрола врз Киев и постепено инсталирање попустлива власт која ќе се откаже од ЕУ и НАТО. Путин верува дека со помош на Кина може да издржи нови санкции, дека има доволно луѓе подготвени да војуваат за пари и дека демографската предност над Украина со време ќе пресуди. Паралелно, старото правило останува: подривање на Западот, сеење раздор меѓу сојузниците, добивање време за зголемување на военото производство и заобиколување санкции, прикажувајќи ја Русија како „во право“ пред меѓународните симпатизери и делови од глобалниот Југ.
Заклучокот на Егерт е недвосмислен: Путин не сака мирни разговори — но му одговара да има „разговори за разговори“. А тоа бара од Киев и од Западот постојано да го тестираат и разобличуваат тој маневар, додека ја одржуваат трансатлантската кохезија и ја квантифицираат сопствената поддршка во јазикот што Вашингтон најдобро го разбира — стратегија, индустрија, пари. Целокупната анализа е објавена на Euractiv.com