Еве како вештачката интелигенција ќе создаде нови богаташи

Ако интернетот ги создаде магнатите на дистрибуцијата, вештачката интелигенција создава елита на инфраструктурата. Новото богатство не се раѓа само во „паметните“ апликации, туку во подземјето на технолошкиот екосистем: дата-центри со скапи графички процесори, струја и ладење, фабрики за чипови, но и кај оние што поседуваат ретки податоци и директен пристап до корисници.

Прво, пресметката. Без огромни кластери од графички процесори нема тренинг на модели. Компании што обезбедуваат ваков капацитет склучуваат долгорочни договори, резервираат цели постројки и стануваат „раководители на новите рудници“. Таму каде што има приклучок кон мрежата, сигурна електрична енергија и дозволи за изградба, се појавува приватен капитал што брзо се претвора во стабилен кеш-флоу. Заедно со тоа доаѓа и нов бум во електро-инфраструктурата: ладење, батериски системи, трансформатори – старински, но профитабилен бизнис што живее од ИИ-жедта за мегавати.

Второ, синџирот на чипови. Дури и најдобрите модели зависат од „грлото на шишето“: меморија со висока пропусност, напредно пакување и серверски шасија што можат да издржат топлина и товар. Таму профитот е концентриран кај мал број играчи со ретки капацитети – уште една причина зошто новата класа богаташи често ќе носи бела мантија од полупроводничката индустрија, а не стартап-худи.

Трето, моделите и дистрибуцијата. Да се тренира водечки модел е скапо; затоа победуваат лаборатории и компании со капитал, партнерства и јаки канали до клиенти. Но поевтинувањето на користењето на моделите (инференцијата) веќе ги притиска маржите кај класичните апликации. Пазарот се поместува кон „агенти“ – системи што самостојно извршуваат задачи. Тука ќе никнат фирми кои наплатуваат по завршена работа, а не по седиште или лиценца, и токму тие создаваат нови приватни богатства во услуги што вчера ги изведуваа луѓе: поддршка, обработка документи, па и одредени финансиски и правни рутини.

Клучен чип во оваа сложувалка се податоците. Проектите што држат ексклузивни, легално расчистени и „длабоки“ збирки – медицински снимки, индустриска телеметрија, архивски видео-каталози – можат да изградат ров околу себе. Кога ваквите податоци се спојат со агенти и со сопствени мали модели, се добива вертикала што тешко се копира и лесно монетизира со години.

Регулацијата, пак, отвора цел паралелен пазар. Новите правила околу ризични системи, следливост на податоци и тестирање на модели создаваат побарувачка за консултанти, независни лаборатории, алатки за проценка и логирање. За некого тоа е трошок, за други – нов извор на стабилен приход.

Секако, не е сè злато. Инфраструктурните бизниси бараат огромен капитал и трпат волатилност; зависноста од мал број клиенти е ризик; регулативата може да касапи планови. Иста приказна и кај апликациите: без дистрибуција или уникатни податоци, маржата испарува. Но токму таму се крие и сигналот за читачите-амбициозни: богатството во ВИ-ерата најчесто ќе го освојат сопствениците на дефицит – пресметка, енергија, специфични чип-капацитети и податоци што другите ги немаат.

Ако интернетот го награди оној што имаше најширока мрежа до корисници, ВИ го наградува оној што поседува најретките ресурси за да ја одржи машината во погон. Новите богаташи не се само изуми и апликации; тие се договори, мегавати, чипови – и бази на податоци што раскажуваат истории кои само нивните модели умеат да ги слушнат.