Иницијативата на Јенс Шпан (45, ЦДУ), шеф на парламентарната група на Унијата, за решавање на нееднаквата распределба на богатството во Германија со политички мерки, повторно ја започна дебатата за социјалната правда. Според германскиот Билд, на неговата изјава брзо одговори генералниот секретар на СПД, Тим Клизендорф (34), кој за „Рајнише пост“ изјави: „Во Германија имаме екстремна неправда кога станува збор за распределбата на богатството“. Но, дали е тоа навистина случај?
Податоците откриваат сложена слика: додека разликите во приходите се релативно умерени во меѓународната споредба, постои огромен јаз кога станува збор за распределбата на богатството.
Приход: Германија во меѓународниот просек
Еден од клучните индикатори за мерење на нееднаквоста е таканаречениот коефициент на Џини. Мери колку нееднакво се распределуваат приходите во општеството на скала од 0 (целосна еднаквост: сите имаат ист приход) до 100 (максимална нееднаквост: едно лице го добива целиот приход, а сите други не добиваат ништо).
Според најновите податоци, коефициентот на Џини за расположивиот доход во Германија е околу 32. Ова ја сместува Германија во меѓународниот просек, што значи дека приходот е релативно рамномерно распределен. Важно е да се напомене дека овој коефициент се однесува на расположивиот доход на домаќинствата, т.е. по одбивањето на данокот и придонесите и земањето предвид на владините трансфери како што се детски додаток или надомест за домување.
„Ова јасно покажува дека државата значително ги намалува разликите во приходите со прераспределба од горе кон долу“, објаснува Улрих Катер (57), главен економист во DecaBanca. Според него, и покрај понекогаш големите разлики во платите, државата осигурува дека расположивиот доход на домаќинствата е на крајот релативно избалансиран во меѓународна споредба.
Имот: Длабокиот јаз помеѓу најбогатите и останатите
Сепак, ситуацијата е сосема поинаква кога се гледа имотот. Разликите тука се драматично поголеми.
Коефициентот на Џини за нето вредност во Германија е околу 68, што е значително повисоко отколку за приходите. Како резултат на тоа, релативно мал дел од населението поседува огромен дел од вкупното богатство.
Поточно, најбогатите десет проценти од домаќинствата поседуваат повеќе од половина од целиот имот во Германија. Од друга страна, долната половина од населението колективно поседува помалку од пет проценти од вкупното богатство.
Кои се причините за таквата нееднаквост?
Недвижнини
Една од главните причини е ниската стапка на сопственост на имот. Само околу 44 проценти од Германците живеат во сопствена куќа или стан. Во земји како Шпанија или Италија, овој процент надминува 70 проценти.
„Бидејќи недвижностите се најважната форма на создавање богатство во многу земји, помалку богатство се создава на овој начин во Германија“, истакнува Катер.
Наследство
Богатството во Германија често останува во рамките на истото семејство и се пренесува од генерација на генерација. Ова е особено очигледно во семејните бизниси, кои сочинуваат значителен дел од приватниот имот. Во случај на наследство, тие понекогаш се ослободени од данок. Причината лежи во заштитата на работните места; наследниците на големи компании (во вредност од над 26 милиони евра) можат да побараат ослободување од данок до 100 проценти, за да не мора да продаваат акции во компанијата за да платат данок на наследство. Улрих Катер предупредува на опасностите од брзи решенија.
„Секој што се обидува да го реши овој проблем со неопходна реформа на данокот на наследство или имот, а во исто време ги принудува претприемачите од средната класа да продаваат акции само за да го платат данокот, го загрозува ‘рбетот на нашата економија.“