Светски ден на менталното здравје: кај младите лица во Македонија 29,2 % се забележани клинички симптоми на депресија, а 23,7 % пријавуваат анксиозност

Денес, 10 октомври, се одбележува Светскиот ден на менталното здравје, меѓународен настан посветен на подигање на јавната свест за значењето на менталната благосостојба и на проблемите со кои се соочуваат луѓето низ светот. Во Македонија, ова е можност да се насочи вниманието кон состојбата на граѓаните и слабостите во системот за ментално здравје.

Како функционира менталното здравје во Македонија

• Институционална рамка
  Во земјава, менталното здравје е дел од општата здравствена грижа, но услугите се ограничени. Состојбата е таква што задолжително е подобрување на пристапот, каде службите за ментално здравје треба да бидат достапни во сите општини, со стручни кадри, психолози и психијатри.
• Стратегии и активности
  Министерството за здравство и јавни институции периодично најавуваат стратегии за превенција, едукација и зголемување на мрежата на поддршка. Но, имплементацијата е често недоволна поради ограничени ресурси.
• Свест и стигма
  Еден од најголемите проблеми е стигмата и табуто околу менталните нарушувања. Многумина се воздржуваат да побараат помош поради страв од осудување или неприфатеност од страна на општеството и семејството.

Во каква состојба се граѓаните – статистики и индикатори

• Млада популација на ризик
  Според податоци објавени неодамна, кај младите лица во Македонија 29,2 % се забележани клинички симптоми на депресија, а 23,7 % пријавуваат анксиозност. Тој тренд е загрижувачки, особено кога се земат предвид ефектите од пандемијата и социјалната изолација.
• Неподдржани случаи и недостапност
  Поради недостиг на финансирање и кадри, голем број луѓе не добиваат потребна грижа — терапија, ментална поддршка или професионални услуги — во споредба со потребата.
• Тежина на последиците
  Непроцениво е влијанието врз квалитетот на живот: зголемен број случаи на хроничен стрес, нарушен сон, опаѓање на продуктивноста, човечки односи скршени од анксиозност и изолација.

Светскиот ден на менталното здравје нека биде потсетник дека менталното здравје е право, не привилегија. Македонија треба да работи на:

• зајакнување на услугите на локално ниво,
• едукација и подигање на јавната свест,
• отстранување на бариерите од стигмата, и
• инвестиции во кадри и инфраструктура.

Само со заеднички напори — државата, здравствениот сектор, образованието и општеството — може да се изгради средина каде секој што се соочува со проблеми ќе има поддршка, разбирање и можност за закрепнување.