Skip to content
Сè повеќе млади луѓе избираат да студираат во Источна Европа поради строгите ограничувања за места на медицинските факултети во Велика Британија, покажува една анализа на Би-Би-Си.
Фреја Мандапали, од Престон, е една од нив.
Медицинската професија е во крвта на 19-годишната Фреја. Нејзините родители работат во локалната болница, а нејзината постара сестра студирала медицина во Единбург и сега е докторка.
„Едноставно бев инспирирана од неа“, вели Фреја.
Но, за да се запишете на медицински факултет во Велика Британија, обично ви требаат минимум три А-нивоа и високи оценки по други предмети, а Фреја се мачеше да ги добие.
И покрај тоа што беше поканета на интервјуа, таа не доби ниту една понуда.
Размислуваше да земе една година пауза, но потоа еден семеен пријател ја спомена можноста за студирање во Пловдив, во јужна Бугарија.
„На почетокот бев многу нервозна, но градот е прекрасен и стекнав неколку одлични пријатели“, додаде Фреја, која штотуку ја започна својата втора година на медицински факултет.
Во Англија, околу 8.126 студенти по медицина ја започнаа оваа академска година, од кои нешто повеќе од илјада на северозапад.
Тоа е зголемување во споредба со само две години, кога имаше само 7.010, но сепак е далеку од 15.000 колку што владата вели дека ѝ се потребни на Англија до 2031 година за да ја задоволи побарувачката.
Но, со ограничени места на медицинските факултети, конкуренцијата за нив е жестока и многу студенти преземаат иницијатива на своја рака.
„Усна комуникација“
Мохамед Аднан Пател, од Болтон, штотуку ја започна својата петта година на истиот универзитет во Пловдив. И тој го пронашол курсот преку усна комуникација.
„Еден од моите пријатели ми кажа дека неговиот брат веќе студира во Бугарија и дека планира самиот да оди“, вели тој.
„Мајка ми беше многу загрижена, татко ми сакаше да останам силен и независен, но остатокот од моето семејство не знаеше што да очекува. Но, тие грижи постепено се смирија.“
Медицинскиот универзитет во Пловдив е еден од најпрестижните медицински универзитети во Бугарија и привлекува многу повеќе кандидати отколку што прима. Иако бара академски квалификации, голем дел од процесот на прием зависи од приемниот испит.
Веселина Горанова, проректорка за образование, вели дека нивните студенти доаѓаат од Грција, Турција, Италија, Германија, Канада, САД, но додава дека најголемата група, „околу 40%“, е од Велика Британија.
Ова може делумно да се должи на фактот дека часовите за меѓународни студенти се одржуваат на англиски јазик, но и на добро воспоставената мрежа на агенции кои им помагаат на оние кои сакаат да се одлучат.
Д-р Мухамед Хамза, од Блекбурн, дипломирал во Пловдив минатата година и моментално е таму за да им помогне на новите студенти да се сместат.
Тој работи со MedConnect Europe Ltd, агенција со седиште во Лондон, но со канцеларии низ Источна Европа.
Тој вели дека агенцијата им помага на новите студенти да се снајдат во новиот живот во странство, како што се наоѓање стан, справување со документацијата и средување на основните потреби.
„Ги поврзуваме со агенти за недвижности, им резервираме летови. Нашите претставници ќе бидат на аеродромот за да ги пречекаат и да ги однесат до нивните хотели“, рече тој.
„Набиен“ распоред
„Им помагаме со пазарувањето – купување постелнина, прибор за јадење, Wi-Fi, мобилни SIM картички, поставување. Бидејќи не го знаат јазикот, а имаме претставници во секоја земја кои го знаат, станува многу полесно“, додава тој.
Д-р Хамза го поминува поголемиот дел од своето време како приватен стоматолог во Чорли, каде што поминува една година со ментор.
Фирмата, вели тој, дошла во Пловдив за да регрутира стоматолози таму.
„Ова веројатно се должи на огромното практично искуство што го стекнуваме во Бугарија“, рече тој, додавајќи дека бугарскиот систем бара од студентите да извршуваат голем број релативно сложени процедури.
„Значи, кога заминав и почнав да работам како стоматолог во Велика Британија, веќе имав солидна основа.“
Новите студенти мора да се навикнат на ригорозен распоред што често започнува во 7:30 часот наутро и може да трае до 18 часот.
Тие исто така мора да научат бугарски за да можат да комуницираат со пациентите што ќе ги лекуваат во текот на последните три години од нивниот курс.
Бугарскиот јазик, како и рускиот, го користи кириличното писмо и има сложена граматичка структура.
Милена Мулешкова е една од оние кои се задолжени да ги подготват студентите.
Таа вели дека првата година е посветена на секојдневна комуникација, додека втората година се фокусира на медицинска терминологија.
Медицинските курсеви во Бугарија траат шест години, една година подолго отколку во Велика Британија, но ова е вообичаено во континентална Европа.
На крајот од курсот, успешните студенти добиваат диплома која е признаена од Генералниот медицински совет во Англија и им овозможува да работат во Националната здравствена служба (NHS) без дополнителни испити.
Сепак, ова би можело да се промени во 2028 година, кога Велика Британија ќе ги преговара своите договори со ЕУ.
Друга потенцијална промена е особено загрижувачка за некои студенти.
NHS сè повеќе се потпира на доведување медицински персонал од странство за да се задоволи растечката побарувачка на пациентите.
Во 2023 година, 68% од лекарите кои се приклучија на NHS беа меѓународни дипломирани медицински студенти, а бројот се зголемува секоја година.
NHS моментално ги третира кандидатите од странство и Велика Британија подеднакво кога станува збор за работни места и можности за обука.
Ова стана сè поконтроверзно прашање за жителите (порано наречени помлади лекари) во Англија, кои велат дека на многу од нив им е одземена можноста да напредуваат рано во својата кариера.
Порано овој месец, тие излегоа на штрајк поради недостаток на места за специјализирана обука.
Но, Британската медицинска асоцијација сака дипломираните студенти од Велика Британија да имаат приоритет за овие места за обука.
Министерот за здравство Вес Стритинг вели дека се согласува.
Но, тоа би можело да значи дека студентите од Велика Британија кои студираат во странство ќе бидат третирани помалку поволно бидејќи ќе бидат класифицирани и како меѓународни дипломирани студенти по медицина.
„Тоа е доста застрашувачки“
Мохамед Аднан Пател рече дека сочувствува со голем дел од аргументот, но не со сите.
Тој рече: „Тоа е тема за која многу се дискутираше во текот на годините додека се приближуваме кон оваа фаза. Доста е застрашувачко. Предизвика многу вознемиреност кај студентите и кај мене.“
Но, NHS се бори и да го задржи медицинскиот персонал.
Минатата година во северозападна Англија, еден од десетмина ја напушти професијата – иако тоа всушност беше подобар резултат од претходната година.
Некои целосно ја напуштија професијата, но други беа привлечени кон слични работни места во Канада, Австралија и земјите од Заливот, кои исто така водат меѓународни кампањи за регрутирање.
Со стареењето на светската популација и растот на потребите за здравствена заштита, меѓународната борба за привлекување обучен медицински персонал, од каде и да доаѓа, веројатно ќе се интензивира.
Д-р Мухамед Хамза од MedConnect Europe вели дека не гледа намалување на побарувачката за европски студенти во блиска иднина.
„Гледам дека се зголемува бидејќи побарувачката за лекари и стоматолози е голема не само во Велика Британија, туку и во целиот свет. Не гледам дека се намалува. Ќе се шири сè повеќе и повеќе.“
