ИЕА предупредува: светот сè уште ќе зависи од нафтата и гасот до 2050 година

И покрај растот на обновливите извори и глобалните климатски заложби, светот веројатно нема да се ослободи од зависноста од фосилните горива во следните децении. Тоа го покажува новиот извештај на Меѓународната агенција за енергија (ИЕА), кој предупредува дека побарувачката за нафта и гас би можела да продолжи да расте до средината на векот.

Според анализата, ако државите продолжат да ги спроведуваат само постојните енергетски политики, потрошувачката на нафта може да достигне 113 милиони барели дневно до 2050 година, што е околу 13 проценти повеќе од нивото во 2024 година. Сличен тренд се очекува и кај природниот гас, чија глобална побарувачка би можела да порасне за повеќе од 50 проценти во наредните децении.

ИЕА проценува дека до 2035 година вкупната потрошувачка на енергија во светот ќе порасне за околу 15 проценти, пред сè поради зголемената индустриска активност, урбанизацијата и растечката употреба на дигитални технологии, вклучително и вештачката интелигенција.

Во извештајот се посочува дека, иако енергетската транзиција напредува, многу земји сè уште немаат јасни планови или инвестиции за постигнување нето нулта емисија на стакленички гасови до 2050 година. Недостигот од нови климатски стратегии за периодот 2031–2035 година го ограничува глобалниот напредок кон поставените цели.

Истовремено, извештајот забележува значителен раст на инвестициите во течен природен гас (LNG) и информатички центри, кои бараат сè повеќе енергија за работа и ладење. Се проценува дека глобалните вложувања во центри за податоци ќе надминат 580 милијарди долари до 2025 година, што ќе биде повеќе од вкупните годишни трошоци за снабдување со нафта.

ИЕА предупредува дека, без порадикални промени и забрзана транзиција кон чиста енергија, глобалното затоплување ќе ја надмине границата од 1,5 °C, поставена со Парискиот климатски договор. Според агенцијата, враќање под тој праг би било можно само доколку се применат технологии кои активно ќе го отстрануваат јаглерод диоксидот од атмосферата.

Со овие проценки, ИЕА испраќа јасна порака: енергетската иднина на светот зависи од политичката волја и брзината со која ќе се премине од зборови кон конкретни климатски дела.