Инфлација 2026: Владата очекува 2–3 проценти, Народната банка 2%

Проекциите на Владата за инфлацијата во 2026 година се дека цените ќе растат умерено, во рамки од два до три проценти. Премиерот Христијан Мицкоски оцени дека процесот на дезинфлација е веќе во тек и дека следната година граѓаните треба да очекуваат смирување на ценовните шокови, и кај вкупната и кај базичната инфлација.

Мицкоски посочи дека базичната инфлација, без енергенси и храна, на годишно ниво е веќе во негативна зона и дека очекува во ноември и декември овие показатели дополнително да се намалат. Според него, тоа отвора простор во 2026 година вкупната инфлација да се задржи меѓу два и три проценти, а на слично ниво да се движи и базичната инфлација.

Овие владини очекувања се надоврзуваат на пролетните макроекономски проекции на Народната банка. Според најновиот квартален извештај, централната банка предвидува просечна инфлација од околу 3 проценти во 2025 година и враќање кон историскиот просек од 2 проценти во 2026 година, со задржување на тој нивоу и во 2027 година, доколку нема нови силни геополитички или енергетски шокови.

Во истите проекции Народната банка прогнозира и постепено забрзување на економската активност, со раст од околу 4 проценти во периодот 2026–2027 година, поддржан од јавни инфраструктурни инвестиции, странски директни вложувања и стабилно кредитирање од банкарскиот сектор. Ваквата слика, според централната банка, треба да обезбеди услови инфлацијата да се смири без да се загрози економското закрепнување.

Премиерот потсети и на претходните проценки на Владата за оваа година, според кои инфлацијата во 2025 година се очекува да се движи меѓу 3,5 и 4 проценти. Тој најави посилен октомвриски скок на инфлацијата во споредба со истиот месец лани, но тоа го објасни со ниската споредбена основа од минатата година, кога биле применети антикризни мерки за ограничување на цени.

Во делот на цените на храната и трговијата на мало, Мицкоски накратко се осврна и на одлуката на Комисијата за заштита на конкуренцијата, која изрече казни за Сојузот на стопански комори и неколку големи трговски синџири поради сомнеж за картелско договарање и координирано поскапување. Тој порача дека треба да се остави Антимонополската комисија да ја заврши својата работа и најави брза разврска на постапката, без дополнителни коментари за можното влијание врз цените во малопродажба.

Иако владините и централнобанкарските бројки формално се приближуваат – со владин опсег од 2 до 3 проценти и таргет од 2 проценти на Народната банка за 2026 година – останува прашањето дали овие проекции ќе се почувствуваат и во реалниот стандард на граѓаните. Домашните институции предупредуваат дека ризиците за инфлацијата и понатаму доаѓаат од надворешното окружување, од можни нови енергетски и геополитички шокови, како и од нарушувања на синџирите на снабдување, што може брзо да ја промени денешната релативно оптимистичка слика.

Зачлени се на нашиот е-билтен