Skip to content
Со денешниот почеток на Божиќниот пост, илјадници православни верници влегуваат во 40-дневен период на духовно и физичко воздржување – од 28 ноември до 7 јануари. Освен духовната димензија, лекарите потсетуваат дека правилно спроведен пост може да донесе сериозни придобивки за организмот, но само ако се прави промислено и без драстични екстреми.
Умерениот пост, во кој доминираат зеленчук, овошје, мешунки и житарки, му помага на телото да се „ресетира“. Наместо месо, млечни производи и јајца, организмот добива повеќе растителни влакна и подобар однос на масти, што може да ја подобри дигестијата и да придонесе за намалување на лошиот холестерол. Дел од студиите покажуваат дека ваквото умерено воздржување може да го намали ризикот од кардиоваскуларни заболувања и да помогне во подобра контрола на шеќерот во крвта.
Кога се намалува внесот на животински масти и тешка храна, телото постепено почнува повеќе да користи масти – вклучително и сопствените резерви – како извор на енергија. Тоа може да доведе до умерено намалување на телесната тежина, а истовремено да ја растовари црниот дроб и да ги намали воспалителните процеси во организмот. Постот му дава пауза и на дигестивниот тракт: енергијата што инаку оди во варење, се пренасочува кон регенерација и „чистење“ на телото.
Но, здравствените стручњаци предупредуваат – постот не е за сите и не е „чудотворна диета“. Лица со дијабетес, анемија, сериозни срцеви заболувања, бремени жени и хронични пациенти треба да се консултираат со својот лекар пред да воведат подолг период на воздржување од одредени групи храна. Наглата промена на режимот на исхрана и исто толку наглиот прекин на постот можат да предизвикаат малаксаност, вртоглавица, падови или нагли скокови на шеќерот и притисокот.
Со цел да се избегнат дефицити, лекарите советуваат да се внимава на внесот на железо и витамин Б12, кои вообичаено се добиваат преку месо и други животински производи. Кај подолг пост може да се размислува и за суплементација, доколку така препорача лекар или фармацевт. Истото важи и за витамин Д, особено во зимскиот период кога има помалку сончеви денови.
Клучот, според нутриционистите, е разновидна и избалансирана посна трпеза. На чинијата треба редовно да се наоѓаат мешунки (грав, леќа, наут), интегрални житарки, јаткасти плодови, сезонски овошја и зеленчуци. Наместо да се „надоместува“ мрсното со огромни количини бел леб, пецива, готови намази и слатки, се препорачува ограничување на белото брашно, рафинираниот шеќер и производите преполни со адитиви, кои можат да предизвикаат нагли промени на шеќерот во крвта, замор и чувство на подуеност.
Важно е и телото да не се остави без енергија. Постот не значи гладување, туку паметно избрана храна. Редовниот појадок, доволниот внес вода и растителни чаеви, како и умерената физичка активност – одење, лесни вежби – помагаат да се одржи виталноста и имунитетот во наредните 40 дена. Целта, велат стручњаците, е Божиќниот пост да се доживее како период на обновување – и на духот, и на телото – а не како дополнителен шок за организмот.
