Skip to content
На 2 декември 1956 година, на мочурливиот брег на Лас Колорадас, на југоистокот од Куба, се појави преполнетиот брод „Гранма“. На него пловеа 82 револуционери – меѓу нив Фидел Кастро и неговиот најблизок соборец Ернесто Че Гевара. По три години егзил во Мексико, групата веруваше дека се враќа на островот како искра што ќе го запали востанието против авторитарниот режим на Фулхенсио Батиста.
Но нивниот „триумфален“ повраток започна како катастрофа.
Патување на работ на преживување
Гранма беше преполнет, нестабилен и во лоша техничка состојба. Пловидбата, наместо пет дена, траеше седум – поради лоша навигација, невреме и мотор што едвај издржуваше. Наместо спектакуларно пристигнување, револуционерите се симнаа на брегот изнемоштени, болни, без храна и далеку од договореното место каде што требало да ги пречекаат локалните поддржувачи.
Оваа почетна грешка ќе им го одреди животот на следните недели.
Крвав почеток, речиси уништен сон
Војската на Батиста брзо дознала дека странците се симнале на брегот. Наместо вклучување со герилските мрежи, комитите веднаш биле нападнати. Во првите заседи, најголем дел од групата бил или убиен или заробен.
Од 82 борци – само околу 12 успеале да побегнат во внатрешноста на островот. Меѓу нив Кастро, Раул Кастро, Че Гевара и уште неколкумина кои подоцна ќе станат симболи на револуцијата.
Подоцнежната митологија на Куба тврдеше дека „тие неколку луѓе“ биле доволни да ја променат историјата. Но реалноста била многу посурова: нивниот опстанок бил комбинација од случајност, издржливост и теренско искуство.
Во следните месеци, преживеаните се засолниле во планините Сиера Маестра. Тука започнал вистинскиот подем на револуцијата. Кастро со својата харизма успеал да го придобие локалното население, кое било незадоволно од корупцијата, сиромаштијата и насилството на Батистиниот режим.
Че Гевара, тогаш млад лекар, брзо се претворил во воен командант. Познат по строга дисциплина и идеализам, тој станал едно од најпознатите лица на движењето. Револуционерите полека растеле во број, изведувале паметни заседи и ја ослабувале контролната мрежа на режимот.
Од мала група бегалци до симболи на револуцијата
Со текот на времето, герилата се претворила во организирано движење со национална поддршка. Батиста се соочувал со пад на моралот во армијата, меѓународни критики и економски притисок.
На 1 јануари 1959 година, Фидел Кастро влезе во Хавана, а Батиста побегна од земјата. Истоваувањето на Гранма на 2 декември 1956 година остана запаметено како почетна искра на кубанската револуција – настан кој од една грешка, речиси трагедија, прерасна во мит.
Зошто овој ден е важен и денес
Настанот од пред речиси седум децении не е значаен само за Куба. Тој симболизира како историјата понекогаш се креира од група луѓе, во најлоши можни околности, но со идеја која ги натерала да продолжат. И покрај тоа што подоцнежниот режим на Кастро остана длабоко контроверзен, самиот почеток на револуцијата е школски пример за тоа како герилски движења се раѓаат, растат и стануваат државотворни сили.
