Skip to content
Во Грција, стотици илјади овци и кози се убиени поради појавата на овчи и козји сипаници, вирусна инфекција што сериозно го загрозува производството и извозот на познатото фета сирење, објави Министерството за рурален развој и храна.
Првите случаи на болеста се откриени во северна Грција во август 2024 година, а болеста оттогаш се проширила во многу регионални земји. До средината на ноември 2025 година, регистрирани се вкупно 1.702 инциденти, а превентивните мерки налагаат кога ќе се појави заразено животно, да се уништи целото стадо. Досега се заклани околу 417.000 овци и кози, што е приближно 4-5 проценти од вкупниот број на добиток пред појавата на епидемијата.
Ова масовно намалување на стадото директно го загрозува производството на млеко, кое е од суштинско значење за производство на фета сирење, а со тоа ги загрозува и економските последици за грчката прехранбена индустрија. Грција произведува околу 80 проценти од овчо и козјо млеко што се користи за производство на фета сирење, кое има заштитено потекло во Европската Унија. Извозот на фета сирење минатата година изнесуваше 785 милиони евра, од кои 520 милиони отидоа во земјите од ЕУ, а 90 милиони во Велика Британија. Недостатокот на млеко доведува до зголемување на трошоците за производство и потенцијални проблеми со снабдувањето, предупредуваат производителите.
Професорот Димитрис Гугулис од Факултетот за ветеринарна медицина на Универзитетот во Тесалија истакнува дека малите млекарници веќе почнале да ги чувствуваат последиците од болеста.
„Ограничената количина на достапно млеко ги зголемува трошоците за производство и го отежнува одржувањето на сегашниот обем на производство на фета сирење на пазарот.“
Зошто вакцинацијата е спорна?
Покрај финансискиот импакт, проблемот предизвикува и емоционален стрес кај сточарите. Многу земјоделци ги загубија стадата што ги граделе со години, а надоместокот што го нуди државата, помеѓу 132 и 220 евра по животно, во зависност од возраста, е под вистинската штета.
Грчката влада е критикувана и за доцнењето во реагирањето на епидемијата. Националниот научен комитет за контрола и управување со овчји и козји сипаници беше формиран дури во октомври 2025 година, повеќе од една година откако беа регистрирани првите случаи. Во меѓувреме, карантинските зони не беа воведени во погодените области, а ветеринарите беа недоволно регрутирани.
Нелегалниот транспорт на животни и прикривањето на заразени примероци дополнително ја комплицираат контролата на болестите. Националниот комитет неодамна предупреди дека земјоделците можеби извршиле до милион нелегални вакцини, што дополнително ја комплицира епидемиолошката ситуација.
Властите одбиваат масовна вакцинација поради ризикот Грција да биде прогласена за ендемска за болеста, што би довело до ограничувања на извозот на овчо и козјо млеко, особено фета сирење. Експертите забележуваат дека постојните постари вакцини не можат целосно да ја спречат инфекцијата и не се соодветни за искоренување на болеста.
Ситуацијата во Тесалија покажува сериозни недостатоци во земјоделските стандарди, од кои многу се изградени во 1960-тите, со импровизирани засолништа и несоодветна заштита на добитокот. Одгледувачите на добиток во регионот бараат итно одобрение за масовна вакцинација, каква што се спроведува во Бугарија и Турција, за да се спречи болеста и да се заштити производството на фета сирење.
