Skip to content
Цената на златото и формално влезе во „зона на рекорди“. На светските пазари една унца злато (31,1 грам) деновиве се движи меѓу околу 3.612 и 3.623 евра, што е ново највисоко ниво за 2025 година, а грам злато во малопродажба се продава по околу 116 евра.
Овој скок не е случаен и не е само бројка на берзански екрани. Тој е директен резултат на спојот од економска и политичка неизвесност, инфлациски притисоци и нервоза на финансиските пазари. Кога расте стравот од кризи, инвеститорите традиционално „бегаат“ кон златото, кое со децении се смета за безбедно засолниште во време на нестабилност – од војни и геополитички тензии до банкарски турбуленции и пад на довербата во валутите.
Своја улога имаат и централните банки. Кога каматните стапки се ниски или се очекува да почнат да паѓаат, приносите на обврзниците се намалуваат, па златото станува попривлечно, иако не носи камата. Со зголемената побарувачка, особено од големи институционални купувачи и државни резерви, цената дополнително се турка нагоре. Паралелно, ограничената понуда – скапото рударство, геолошките резерви и логистиката – прави секој нов бран купувачи да се чувствува во цената многу побрзо отколку кај други суровини.
Во Европа, растот на цената на унцата автоматски се прелева во поскап грам злато, накит и инвестициони плочки. На тоа се додаваат и локалните давачки, трошоци и трговски маржи, но основниот тренд останува ист: кога глобалната цена оди нагоре, граѓаните и бизнисите плаќаат повеќе.
За оние што веќе поседуваат злато – семејни парчиња накит, златни плочки или инвестициони монети – скокот на цената носи „хартијна добивка“. Она што до вчера стоело во фиока или се носело на специјални пригоди, денес има значително поголема пазарна вредност. За оние што сакаат да купуваат, пак, дилемата е обратна: дали да влезат по рекордно висока цена и да се надеваат на понатамошен раст, или да почекаат евентуално ладење на пазарот.
Инвестициски, златото најчесто се користи како заштита од инфлација и девалвација на валутите. Кога портфолиото веќе е исполнето со акции, обврзници и други ризични средства, додавањето злато може да ја намали вкупната волатилност и да донесе одреден баланс. Но тоа не значи дека златото е „магично решение“ – неговата цена знае да се лизне надолу штом пазарите ќе почувствуваат олеснување или штом инвеститорите повторно се вратат кон поагресивни вложувања.
Аналитичарите предупредуваат дека, доколку централните банки продолжат да купуваат злато, а монетарната политика остане „попуштена“ со релативно ниски каматни стапки, ваквиот тренд може да продолжи и во 2026 година. Од друга страна, посилно економско закрепнување, стабилизирање на финансиските пазари и враќање на довербата во валутите би можеле да ја пренасочат побарувачката од злато кон акции и обврзници, што би ја спуштило цената.
За обичниот граѓанин, сето ова значи едноставна, но важна промена: златото што го поседува денес вреди повеќе, но секое ново парче ќе го плати поскапо. Во услови на криза и неизвесност, златото повторно станува тема на разговор – помеѓу оние што во него гледаат спас од инфлација и оние што стравуваат од нов балон на пазарите.
