Гардијан: Путин губи

Коментаторот за надворешна политика на Гардијан, Сајмон Тисдал, во својот авторски текст презентира многу остра и лична критика кон рускиот претседател Владимир Путин и американскиот претседател Доналд Трамп, тврдејќи дека нивните одлуки се катастрофални не само за Украина, туку и за Русија, САД и пошироката меѓународна безбедност.

Според Тисдал, Британците кои мислат дека се управувани од некомпетентни политичари, треба, „за перспектива“, да ги погледнат Путин и Трамп. Тој тврди дека Путин систематски ја уништува сопствената земја со војна по свој избор, што претставува економска, финансиска, геополитичка и човечка катастрофа за Русија која се продлабочува секој ден.

Трамп, пишува Тисдал, од свои нејасни причини, минатата недела на Путин му понудил политички спас, но рускиот претседател го отфрлил. „Тие двајца будали го заслужуваат тоа совршено“, рече коментатор на Гардијан.

„Путин страда од неоимперијални фантазии“

На преговарачката маса во Москва, според толкувањето на Тисдал, бил таканаречениот мировен договор кој де факто би ја наградил руската агресија, би предал голем дел од украинската територија, сериозно би ја поткопал независноста на Киев и би ја ослабнал одбраната на Украина од идни напади.

Таквиот договор со Трамп, убеден е Тисдал, би ги поделил САД и Европа, можеби фатално би го ослабнал НАТО, би ја рехабилитирал руската економија и веројатно би ја соборил владата на Володимир Зеленски. Сите овие, нè потсетува Тисдал, се клучни руски воени цели.

Сепак, Путин рекол „не“ затоа што, според авторот, тој страда од неоимперијални фантазии и опсесија со сопственото политичко наследство. Тој е убеден дека може да добие сè, па дури и повеќе, со продолжување на војната. Тисдал тврди дека Путин го убедил Трамп дека руската победа е неизбежна и дека „лукавите Европејци“ се вистинските поттикнувачи на војна. Но, таа претпоставка, пишува тој, е погрешна.

Речиси четири години по почетокот на инвазијата, Путин е сè уште заглавен во калта и мразот на Донбас, според Тисдал, додека во Русија ситуацијата се влошува. По две години раст поттикнат исклучиво од воените трошоци, приходите од нафта и гас, кои сочинуваат до 50% од владините приходи, се намалија за 27% во споредба со претходната година, а се заканува рецесија.

„Украина ги идентификуваше слабите точки на Русија“

Инфлацијата е околу 8%, каматните стапки надминуваат 16%, буџетскиот дефицит расте, повеќе од половина од ликвидните државни средства од националниот фонд за богатство се потрошени од 2022 година, државните компании натрупуваат долгови, странските инвестиции се распаднаа, а трошоците за увоз на стратешки стоки се зголемија за 122%. Сето ова, истакнува Тисдал, служи за финансирање на војната. Дури и вотката поскапе за 5%.

Тисдал пишува дека притисокот постојано се зголемува. Украина идентификуваше слаби точки: руски рафинерии, цевководи и „флота во сенка“ од танкери што носат нелегален извоз на нафта. Украинските сили редовно ги напаѓаат енергетските објекти длабоко во Русија, предизвикувајќи паника и недостиг на гориво.

Исто така, според Тисдал, енергетските гиганти Роснефт и Лукоил се соочуваат со проблеми бидејќи азиските купувачи, вклучително и оние во Кина, се обидуваат да ги избегнат секундарните санкции на САД. Авторот верува дека економскиот пад на Русија се совпаѓа со драматичен пад на нејзиното геополитичко влијание.

„Путин не успеа да ја освои Украина“

Додека беше заглавена во Украина, Москва беспомошно гледаше како Сирија се свртува кон Западот, а Иран станува цел на американски и израелски напади. Сега Венецуела исто така залудно бара руска поддршка. Односите со Кина, пишува Тисдал, се сведени на однос во кој Русија е понижениот помлад партнер.

За време на неговата неодамнешна посета на Индија, Путин се однесуваше, според него, како слаб преговарач во земја која, под американски притисок, сега ја бојкотира руската нафта. Наративот дека „Русија победува“, тврди Тисдал, се потпира на наводни успеси на бојното поле.

Советникот на Путин, Јуриј Ушаков, дури рече дека неодамнешните територијални поместувања имале „позитивен ефект“ врз преговорите. Тисдал го нарекува тоа заблуда. Добивките, вели тој, се маргинални. И покрај ненадејната инвазија и огромната супериорност во човечката сила и технологијата, Путин не успеа да ја покори Украина.

Цената на тој неуспех се мери со ужасните руски загуби, повеќе од 280.000 убиени или ранети во првите осум месеци од 2025 година, или вкупно околу еден милион.

Се повикува на тезите на независен новинар

Клучното прашање, според Тисдал, е: колку долго рускиот народ ќе трпи диктатор одговорен за масовни убиства, труење во Солсбери и воени злосторства, кој сега се заканува со војна со Европа? Тој ги истакнува циничните парични стимулации и смртната отштета што им се нудат на сиромашните волонтери од руралните средини, чиј просечен животен век на бојното поле е 12 дена.

Како дополнителен удар, плаќањата се намалени поради намалување на буџетот. Тисдал се повикува и на независниот новинар Алексеј Ковалев, кој тврди дека воените трошоци привремено маскираат децении занемарување, „нудејќи социјална мобилност преку крвопролевање“.

Откако ќе заврши војната, предупредува Ковалев, Русија би можела да биде погодена од огромна социјална криза, од која Кремљ се плаши и затоа ги задушува јавните и онлајн несогласувањата. Според Тисдал, тоа е причината зошто

Путин не сака да ја заврши војната.

„Русија е неуништлива“

Тисдал го завршува текстот критикувајќи ја политиката на Трамп кон Украина. Тој верува дека американскиот претседател направил отстапки кон Русија од самиот почеток, го нападнал Зеленски и ги суспендирал испораките на оружје, со што ја ослабнал Украина. Тисдал ја гледа желбата на Трамп да се прикаже како миротворец, изборот на роднини и блиски соработници како неформални пратеници и обидите да ја маргинализира Европа како потези што му помагаат и го охрабруваат Путин.

Според него, мешањето на Трамп ја продолжува војната. Тој заклучува дека тој треба да се повлече, додека Европа и НАТО треба да ја зголемат воената помош за Украина, да обезбедат репарациски кредити од запленетите руски средства, построго да ги спроведуваат енергетските санкции и порешително да реагираат на саботажи и сајбер напади.

Конечно, Тисдал истакнува дека Русија како земја е „премногу голема за да пропадне“ и дека нејзината историја покажува дека е неуништлива. Но, Путин, пишува тој, е победлив. „Тој губи, не победува. И порано или подоцна, како царевите и тоталитарните владетели пред него, Русија, чие име го слави, ќе го изгризе и ќе го исплука“, предвидува тој.