Skip to content
Руските напади врз Одеса во изминатите две недели достигнаа интензитет каков што градот не памети од почетокот на војната, пишува The New York Times. Најголемото украинско пристаниште е речиси постојано под удари од дронови и ракети, а последиците ги чувствуваат илјадници цивили кои живеат во студ, темнина и постојан страв.
Кога ќе се слушнат експлозиите, 64-годишната Тетјана Рибак не може да направи ништо освен да лежи во својот кревет и да чека. Таа е лице со инвалидитет и не е во можност да се симне во засолниште. Неодамна побарала од социјална работничка прозорците да ѝ бидат прекриени со хартија, стари воени плакати и молитва, за да не ги гледа дроновите над градот.
Во текот на декември, Рибак останала без струја најмалку девет дена, а четири дена немала ни греење ни вода. „Психолошки, ова веќе никој не може да го издржи. Мојот нервен систем е целосно уништен“, вели таа, опишувајќи ги ноќите исполнети со сирени и ударни бранови од експлозиите.
Украинските власти и граѓани сметаат дека Одеса е цел на одмазда поради неодамнешните украински напади врз руската „флота во сенка“, која Москва ја користи за транспорт на нафта и заобиколување санкции. За разлика од други големи градови, каде нападите доаѓаат во бранови, Одеса е под речиси непрекинат оган од 12 декември наваму. Главни цели се пристаништата и енергетската инфраструктура, а во нападите досега загинале најмалку девет лица.
Во услови на долготрајни прекини на струја, гас и вода, жителите се снаоѓаат како знаат. Телефоните ги полнат во државни центри или продавници, храната ја подготвуваат на импровизирани шпорети, а некои поставиле генератори во дворовите за да им помогнат на соседите. Пластични кеси со млеко и јајца се чуваат на прозорци, како замена за фрижидер.
Иако украинската издржливост често се истакнува како симбол на отпор, трпението кај дел од жителите е на раб. По речиси една недела без струја, граѓани организирале и протест. „Само сакам ова лудило да престане“, вели 72-годишната Валентина Авдијенко, која утеха наоѓа единствено во својот тригодишен внук.
Посебно тешко е за постарите луѓе, кои војната ја доживуваат и како лична трагедија поради раскинатите врски со роднини во Русија. Махадан Фархиев, поранешен војник на Советската армија, денес повеќе не разговара со својот брат и сестра кои живеат таму.
Социјалните работници, како Олха Демидова од украинската хуманитарна организација „Култура на демократијата“, велат дека нивната улога сè почесто е психолошка поддршка. „Кога нема струја, греење и вода, доаѓа апатија. Но, не смееш да се откажеш. Мораш да издржиш“, вели таа.
За Тетјана Рибак, чии три синови се на фронтот, а ќерката ја напуштила земјата, единствената желба е мир – макар и мал. „Се чувствувам како да сум на нула. Повеќе нема сила“, вели таа, додека Одеса продолжува да живее под сенката на најтешките напади досега.