Skip to content
Последните денови од 2025 година ја отворија старата расправа со нови бројки: дали „тврдиот актив“ е златото, или биткоинот. Додека берзите се обидуваат да ја затворат годината со празничен оптимизам, дел од инвеститорите во благородни метали јавно „го боцкаат“ крипто-секторот, тврдејќи дека токму 2025 ја покажа разликата меѓу средство за заштита и средство за ризик.
Во металите, наративот е едноставен и брутално мерлив. Златните фјучерси се искачија над 4.550 долари, со година во која се бележат повеќе од 50 рекордни нивоа, а среброто прескокна 75 долари за унца и ја заокружи годината со раст околу 150% – параболен потег што се поврзува со стравувања од физички недостиг и силна индустриска побарувачка.
Ројтерс ја опишува истата динамика низ „класичните“ двигатели: геополитички тензии, очекувања за пониски приноси и камати, послаб долар и континуирано купување од централни банки. На 24 декември, спот-златото допре рекорд од 4.525,18 долари за унца, а среброто претходно стигна историски 71,49 долари со проценка дека следната техничка цел е токму 75.
Во крипто-кампот, сликата е поинаква: биткоинот влезе во остра корекција и на крајот на неделата се движеше „нешто над“ 87.000 долари, по пад од околу 30% од рекордот близу 126.000 долари во октомври. Истовремено, се отвори уште една психолошка линија – ризикот да заврши трет месец по ред во минус, што според анализите се случило релативно ретко низ историјата на биткоинот.
Токму на таа разлика „јаваат“ метал-биковите. Луис Навелиер, основач на Navellier & Associates, ја сумира тезата дека со злато речиси 70% во плус во 2025 и со поголем дел од криптопазарот во минус, „време е крипто-публиката да премине во злато“, наведувајќи аргументи како централно-банкарска побарувачка, пониска волатилност и поголема ликвидност на златниот пазар. Питер Шиф, долгогодишен критичар на крипто, дополнително ја подгрева темата со став дека биткоинот не реагира ниту кога растат технолошките акции, ниту кога растат златото и среброто.
Но спротивната страна не капитулира. Од Fundstrat порачуваат дека тесниот опсег на движење во декември е типичен за „Санта-ралито“, кога инвеститорите ги продаваат губитниците и ги купуваат победниците за да ја исчистат годината, а очекуваат поголеми приливи во јануари, кога дел од портфолијата традиционално се ребалансираат. 10X Research, пак, ја чита корекцијата како „ресет“ на индикаторите – 30% пад и повеќемесечен притисок што историски знаел да отвори простор за повеќенеделно закрепнување.
Во меѓувреме, големите институции ги спуштаат прогнозите – и тоа е важен сигнал за расположението. Standard Chartered, преку шефот за дигитални средства Џеф Кендрик, ја преполови целта за крајот на 2025 на 100.000 долари (од 200.000) и ја намали целта за крајот на 2026 на 150.000 (од 300.000), образложувајќи дека поддршката од корпоративни купувања слабее и дека „следната нога“ повеќе ќе зависи од ETF-приливи.
Она што останува како поширока поента е дека пазарот, барем во овој момент, не ги третира сите „алтернативи“ исто. Металите се движат како класичен одговор на страв, ликвидност и каматни очекувања; криптото – како ризик што бара нов катализатор и нова приказна за да ја врати самодовербата. Во тој судир, 2025 не даде конечен победник, туку почиста линија меѓу тоа што инвеститорите го доживуваат како прибежиште и тоа што го доживуваат како облог.