Skip to content
Меѓународниот ден на младите се прославува секоја година на 12 август. Оваа година фокусот е ставен на зелените вештини за младите, нагласувајќи ги иницијативите на глобално и национално ниво, дискутирајќи за релевантните можности и предизвици и нудејќи насоки за политиките што гледаат напред
Во 1999 година, Генералното собрание на Обединетите нации ја одобри препораката на Светската конференција на министри за млади (Лисабон, 8-12 август 1998 година) 12 август да биде прогласен за Меѓународен ден на младите. Во текот на последните две децении од прославувањето на Меѓународниот ден на младите, беа истражени неколку иновативни и современи теми, вклучително и менталното здравје, меѓугенерациската солидарност, безбедни простори за млади и граѓанскиот ангажман.
Денес, светот тргнува кон зелена транзиција. Преминот кон еколошки одржлив и пријателски настроен свет е од клучно значење не само за одговор на глобалната климатска криза, туку и за постигнување на Целите за одржлив развој (SDGs). Успешната транзиција кон позелен свет ќе зависи од развојот на зелените вештини кај населението. Зелените вештини се „знаење, способности, вредности и ставови потребни за живеење, развој и поддршка на одржливо и ефикасно општество со ресурси“.
Тие вклучуваат технички знаења и вештини кои овозможуваат ефективно користење на зелените технологии и процеси во професионалните услови, како и трансверзални вештини кои се потпираат на низа знаења, вредности и ставови за да се олеснат еколошки одржливите одлуки во работата и во животот. Поради нивната интердисциплинарна природа, суштината на зелените вештини понекогаш се изразува, делумно ако не и целосно, преку други поврзани термини како што се „вештини за иднината“ и „вештини за зелени работни места“. Додека зелените вештини се релевантни за луѓето од сите возрасти, тие имаат зголемено значење за помладите луѓе, кои можат да придонесат за зелената транзиција подолг временски период.
Во пресрет на Самитот за Целите за одржлив развој во септември, означувајќи средината од имплементацијата на Агендата за одржлив развој 2030 година, важно е да се препознае како зелената транзиција е директно поврзана со зелените работни места за младите луѓе. Според Меѓународната организација на трудот (МОТ), зелената транзиција ќе резултира со создавање на 8,4 милиони работни места за млади луѓе до 2030 година. Овие работни места се нарекуваат зелени работни места, т.е. работни места кои придонесуваат за зачувување или обновување на животната средина или со поддршка на еколошки процеси или преку производство на зелени производи и услуги. Младите треба да бидат добро опремени со зелени вештини за да можат успешно да се движат во оваа променлива средина и да ги искористат можностите што таа ги нуди.
И покрај зголеменото признавање на релевантноста на зелените вештини, достапните докази укажуваат на недостиг од такви вештини кај младите. Јазот во вештините претставува пречка за младите луѓе да учествуваат во пазарот на труд кој се насочува кон зелена економија. Доколку актуелните трендови продолжат, до 2030 година, повеќе од 60 отсто од младите луѓе може да ги немаат потребните вештини за напредување во зелената економија.
Политиките за промовирање на развојот на зелените вештини остануваат предизвикувачки. Една од причините е недостатокот на кохерентност на национално ниво помеѓу политиките кои се однесуваат на животната средина и оние кои се однесуваат на вештините. За зелените вештини да помогнат во поттикнувањето и вработувањето на младите и одржливиот развој, двете групи политики треба да бидат добро усогласени и меѓусебно да се зајакнуваат. Друг важен предизвик е што неопходните инвестиции во развојот на вештините се потценети во контекст на националните заложби за спроведување големи меѓународни договори за климата.
Токму затоа Меѓународниот ден на младите во 2023 година се фокусира на зелените вештини за младите, нагласувајќи ги иницијативите на глобално и национално ниво, дискутирајќи за релевантните можности и предизвици и нудејќи насоки за политиките што гледаат напред.
„Овогодинешната тема нè потсетува на важноста да се осигураме дека младите стекнуваат и применуваат вештини во растечката зелена економија. Од иновативни одржливи технологии и обновливи извори на енергија, до револуции во транспортните системи и индустриската активност, младите луѓе мора да бидат опремени со вештини и знаења за да обликуваат почиста, позелена, поотпорна клима. Човештвото зависи од безграничната енергија, идеите и придонесите на младите насекаде. Денес и секој ден, да ги поддржуваме и да застанеме со младите луѓе во обликувањето на праведен и одржлив свет, за луѓето и планетата“ потенцираше Генералниот секретар на Обединетите нации, Антонио Гутереш по повод Меѓународниот ден на младите.
