„Економист“: Светот се подготвува за можно враќање на Трамп на власт

Ал Џезира

Британскиот магазин „Економист“ наведува дека „новото глобално нарушување“, како што го опиша, јасно се покажа на Светскиот економски форум, што се одржа во швајцарското одморалиште Давос, од 15 до 19 јануари.

Магазинот додава дека кинеските лидери и официјални претставници присуствувале на состаноците во мал број, бидејќи стравуваат дека ќе отстапат од принципите на Комунистичката партија. Руските олигарси беа држени подалеку од Форумот, додека Индија и Саудиска Арабија преку ова видоа мултиполарен свет полн со можности.

Сепак, сето тоа беше засенето од можноста за враќање на Доналд Трамп на функцијата претседател на САД, а шансите за тоа станаа поголеми по неговата неодамнешна победа на републиканските внатрепартиски избори во Ајова и Њу Хемпшир и по повлекувањето од трката на неговиот противник Рон ДеСантис.

Странските влади се преплашени

„Економист“ цитира еден американски пратеник, кој се занимава со така наречена заткулисна дипломатија, кој истакна дека странските влади „се плашат од она што го гледаат на социјалните мрежи за американската демократија“.

Исто како што финансиските пазари се обложуваат на идни настани, како што се приближуваат претседателските избори во САД во ноември, светот почна да се подготвува за враќањето на Трамп на власт и последиците што ќе ги донесе тоа.

Што се однесува до последиците, според написот во „Економист“, во најдобар случај може да се очекуваат царини, можно повлекување на поддршката за Украина и Тајван, трансакциски пристап кон односите со сојузниците, меѓусебно непријателство кон противниците и натамошен колапс на глобалните правила.

Преносот на власта на Трамп ќе доведе до голема промена

Британскиот магазин наведува дека секоја промена во американската администрација создава дисконтинуитет во надворешната политика. На пример, претседателот Ричард Никсон отиде во Кина; Роналд Реган побара од Советскиот Сојуз да го отстрани Берлинскиот ѕид. Но, транзицијата на власта од Џо Бајден на Доналд Трамп ќе биде особено голема, имајќи предвид дека постои голем јаз помеѓу нивните политики и дека глобалните околности се хаотични, покрај можноста за ширење војни.

Според Институтот за истражување на мирот, со седиште во главниот град на Норвешка, Осло, има повеќе од 50 конфликти на државно ниво, што е најголем број од 1946 година.

„Економист“ оценува дека администрацијата на Бајден се обидела да ја преформулира улогата на Америка во 2020-тите и понатаму, продолжувајќи, како суперсила, да се занимава со глобалните прашања и да биде блиску до своите сојузници. Во исто време, таа стана „посебична“ во трговијата, попретпазлива по прашањата за економската безбедност и поселективна во распоредувањето на воените сили, особено копнени трупи.

Се влошува глобалниот хаос

Достигнатите цели преку овој пристап вклучуваат повторно зајакнување на сојузите во Азија и обновување на сојузите за поддршка на Украина. И покрај тоа, наведува магазинот, глобалниот хаос се влоши со падот на глобалниот поредок заснован на правила. Имаше ширење на немири на Блиски Исток, во делови од Африка и во Авганистан, како и „ненамален тренд“ кон изолационизмот во американската политика и јавно мислење.

Претставници на администрацијата на Бајден инсистираат дека сè уште нема индикации дека нивните странски колеги се „подготвуваат“ за можноста за промена на американската администрација. Затоа, тие патуваат низ светот за да ги убедат странските влади.

Сепак, со приближувањето на тесната претседателска трка, може да намали ефективноста на доктрината на Бајден. Според британскиот магазин, на неговата администрација ќе и биде тешко да се обврзе на ветувањата поврзани со периодот по 2024 година, вклучувајќи го и решението за две држави на Блискиот Исток. Затоа, владите ширум светот работат на развивање алтернативни планови во случај Трамп да стане претседател.

„Економист“ тврди дека вториот мандат на Трамп како претседател ќе биде различен од неговиот прв поради две причини: затоа што светот стана похаотичен и затоа што Трамп повеќе нема да толерира опструкции на неговите програми. Се наведува дека постои можност за воведување царини во сите сектори од 10 отсто, како и прекин на „трајните нормални трговски односи“ со Кина, што ќе резултира со воведување повисоки царини отколку денес.

Враќањето на Трамп ќе биде добра вест за некои

Што се однесува до одредени политичари и земји идеолошки компатибилни со Трамп, неговото враќање на претседателската функција ќе биде добра вест. Во Израел, Бенјамин Нетанјаху – доколку успее да остане на власт до 2025 година – би можел да очекува целосна поддршка и отфрлање на палестинските аспирации да основаат сопствена независна држава. Истото важи и за унгарскиот премиер Виктор Орбан и индискиот премиер Нарендра Моди, кои имаат силни односи со Трамп.

Сепак, „Економист“ додава дека „хаотичниот“ стил и „нестабилната“ личност на Трамп го отежнуваат предвидувањето што ќе направи доколку повторно ја преземе власта во САД.