Молдавски безбедносен функционер ја обвини Русија за „масовно мешање“ додека Молдавците гласаат на претседателските избори на кои Москва може да го врати влијанието во земјата што се приближува кон Европската унија.
Прозападната актуелна претседателка Маја Санду, која ги забрза напорите на нацијата да ја напушти орбитата на Москва и да се приклучи на ЕУ, се соочува со Александр Стојаногло, поранешен јавен обвинител поддржан од традиционално проруската Социјалистичка партија.
„Гледаме масовно мешање од страна на Русија во нашиот изборен процес… напор со голем потенцијал да се наруши исходот“, напиша советникот за национална безбедност на Санду, Станислав Секриеру на X.
Немаше моментален коментар од Москва, која ги негираше претходните наводи за мешање, бидејќи Молдавија го обвини Илан Шор, бегалец олигарх кој живее во Русија, дека потрошил милиони долари за да им плати на гласачите за да се спротивстави на Санду. Тој негира дека сторил нешто лошо.
Стојаногло вели дека ја поддржува интеграцијата во ЕУ, но и дека сака да развие врски со Русија во национален интерес. Тој сака повторно да преговара за евтините испораки на руски гас и рече дека ќе се сретне со претседателот Владимир Путин доколку Молдавците го сакаат тоа.
„Гласав за слободна, стабилна и расцутена Молдавија која не стои со подадена рака, туку се развива во хармонија врз основа на односите со Западот и Истокот“, рече тој откако го даде својот глас.
Резултатите во недела ќе го одредат тонот за парламентарните избори следната година, кога партијата на Санду може да се бори да го задржи своето мнозинство и тоа ќе ја одреди политичката наклонетост на идната влада.
„Денес е клучен ден за нас… одиме во една или друга насока. Немавме толку важен ден во последните 30 години“, рече Михаи Давид (58), кој гласаше во Кишинев.
„Мојот син е во Германија и јас сум среќна поради тоа. Бев таму и е многу подобро и сакаме така да биде и овде“, вели 68-годишната Марија Фефилова, пензионерка.
Реториката на Стојаногло за балансирање исток-запад е во спротивност со четирите години на власт на Санду, за време на кои врските со Кремљ се распаднаа, московските дипломати беа протерани и таа ја осуди руската инвазија на Украина.
Москва изјави дека нејзината влада е „русофобична“.
Санду го прикажува Стојаногло како човек на Кремљ и политички тројански коњ, прикажувајќи го гласањето во недела како избор помеѓу светла иднина во ЕУ до 2030 година и иднина на несигурност и нестабилност.
Стојаногло вели дека тоа е невистинито и дека таа не успеала да внимава на интересите на обичните Молдавци. Тој ја обвинува Санду за политика на поделби во земја која има мнозинство што зборува романски и големо малцинство што зборува руски.
Безбедносниот претставник Секриеру ги наведе извештаите за транспорт на Молдавци да гласаат на организиран и нелегален начин од промосковскиот отцепен регион Придњестровје во Молдавија, каде што Русија има војници стационирани како мировници.
Нема избирачки места во регионот кои молдавските власти не ги контролираат. Гласачите треба да патуваат на територијата контролирана од Молдавија за да гласаат, но тоа го прават на своја рака.
До 11 часот, одѕивот за регионот веќе беше поголем отколку што беше за целиот прв круг на 20 октомври, рече секретарот.
Полицијата презеде мерки за да се обиде да избегне повторување на, како што рекоа, огромната шема за купување гласови спроведена од Шор во првиот круг и референдумот за аспирациите на ЕУ што се одржа истиот ден.
Санду рече дека мешањето влијаело на изборите од првиот круг и дека Шор се обиде да ги купи гласовите на 300.000 луѓе, повеќе од 10% од населението.
Извор од молдавската влада рече дека Кишинев известил неколку земји на ЕУ дека верува дека Русија ќе се обиде да го попречи гласањето на молдавските иселеници на избирачките места во нивните земји.
Изворот, кој побара да остане анонимен, рече дека избирачките места во Велика Британија, Канада, Франција, Германија, Италија, Шпанија, Романија и САД би можеле да бидат цел на прекини, вклучително и преку употреба на лажни бомби.
Молдавците кои живеат на Запад се типично проевропски и со поголема веројатност да ја поддржат Санду, која се залагаше за напорите на Молдавија да се приклучи на блокот од 27 нации до 2030 година.
Референдумот за ЕУ донесе слаба победа од 50,35 отсто за про-ЕУ таборот. Санду во првиот круг освои 42 отсто од гласовите. Стојаногло беше втор со 26 отсто.
Се очекува Стојаногло да има корист од протестните гласови против начинот на кој Санду се справува со економијата во сиромашната земјоделска земја со помалку од 3 милиони луѓе.