Јули најверојатно ќе биде најтоплиот месец на Земјата во последните стотици, ако не и илјадници години, им рече на новинарите во четвртокот Гевин Шмит, директорот на Институтот за вселенски студии Годард при НАСА, додека постојаниот топлотен бран пече делови од американскиот југ, пренесува Гардијан.
Шмит ова го изјави на состанокот во седиштето на НАСА во Вашингтон на кој беа свикани експерти за климата и други лидери на агенцијата, вклучително и администраторот на НАСА Бил Нелсон и главниот научник и виш советник за климата Кејт Калвин.
Состанокот се одржа во текот на летото кое целосно ја покажа климатската криза. Смртоносни поплави ја погодија Нова Англија. Чадот од шумските пожари во Канада ги задуши американските градови. И десетици милиони луѓе се ставени под совети за топлина, при што областите низ југот и западот на САД ги соборуваат температурните рекорди.
„Гледаме промени без преседан низ целиот свет“, рече Шмит.
Иако промените може да изгледаат шокантни, тие „не се изненадување“ за научниците, додаде тој. „Имаше деценија на деценија зголемување на температурите во последните четири децении.
Земјата го забележа најтоплиот јуни досега, според глобалната температурна анализа на НАСА, објави агенцијата минатата недела.
Целата оваа топлина, рече Шмит, „сигурно ги зголемува шансите“ дека 2023 година ќе биде најтоплата година досега. Додека неговите пресметки покажуваат дека Земјата има 50% шанси да го постави тој рекорд оваа година, други модели велат дека има дури 80% шанси, рече тој.
2023 најтопла до сега, 2024 уште потопла
Научниците предвидуваат дека 2024 година ќе биде уште потопла од 2023 година, бидејќи временскиот шаблон на Ел Нињо – познат по тенденцијата за зголемување на глобалните температури – најверојатно ќе го достигне врвот кон крајот на оваа година.
Последниот голем Ел Нињо, од 2014 до 2016 година, доведе до тоа секоја од тие години последователно да го соборува глобалниот температурен рекорд, а 2016 година моментално е најтоплата година на Земјата досега забележана, рече Шмит.
Експертите на состанокот го вклучија алармот за промените што ги доживува Земјата и рекоа дека тие се директно поврзани со емисиите на стакленички гасови, иако не го наведоа изворот на најголемиот дел од тие емисии: фосилни горива.
„Она што го знаеме од науката е дека човечката активност и главно емисиите на стакленички гасови неизбежно го предизвикуваат затоплувањето што го гледаме на нашата планета“, рече Калвин. „Ова влијае на луѓето и екосистемите ширум светот“.
Европската опсерваторија Коперник потврди дека летото 2023 година ќе биде едно од најнеобичните во историјата на човештвото, со потврда од дека комбинираниот ефект на климатските промени и враќањето на феноменот Ел Нињо ги туркаат температурите на океаните и на копното на невидени нивоа, пренесува Еуроњуз.
Од април има неколку рекордни температури низ светот од Кина до Шпанија преку Атлантскиот Океан.
Шпанија станува „потопла, посува и позапалива“ поради климатските промени, предупредува Гринпис
Експертите сугерираат дека тоа е најдиректен знак за нарушување на климата на планетата. Тоа е надополнето со други фактори како што се катастрофи како шумски пожари, суша и екстремни врнежи.
Просечната глобална температура во јуни беше 16,51 Целзиусови степени, што беше за 0,53 Целзиусови над просекот во претходните три децении. Претходниот рекорд, во јуни 2019 година, беше само 0,37 Целзиусови степени над 30-годишниот просек.
Предупредувања за поголема топлина во август
Националната управа за океани и атмосфера предупреди дека во август, исто така, може да има невообичаено високи температури низ речиси цела САД, откако вчера соопшти дека минатиот месец бил најтоплиот јуни од почетокот на бележењето на глобалните температурни рекорди во 1850 година, пренесува Њу Јорк Тајмс.
Според Службата за климатски промени Коперник на ЕУ, првите две недели од јули, исто така, најверојатно биле најтоплите на Земјата според човечки рекорд, за кое било време од годината.
Последователните топлотни бранови во јужна Европа во текот на изминатата недела ги принудија оние кои можат да си го дозволат тоа да бараат засолниште во климатизирани домови и канцеларии или во одморалишта покрај морето. Но, за многу постари лица, топлината стана новиот Ковид, зајакнувајќи ја нивната изолација и принудувајќи ги владите и социјалните служби да преземат вонредни чекори во обид да ги заштитат.
Драган Мишев (ЦивилМедиа)