Македонија и по Минхенската безбедносна конференција во политички бермудски триаголник

Доколку во јавниот дискурс, за домашна употреба, се користат негативни парадигми кон ЕУ, постои опасност да се зголемува евроскептицизмот меѓу населението. Истото се однесува и кон ставовите искажани кон Бугарија. Тоа нема никаква употребна вредност во реалното решавање на проблемот.

Љубиша НИКОЛОВСКИ

Американско-европските односи последниве денови како да се на раскрсница, почнувајќи од минхенскиот безбедносен форум па се до исклучувањето на Европа од мировните преговори за Украина меѓу САД и Русија.

Но, од македонска перспектива за анализа поподатлив е Собирот во Минхен.

Имено таму американскиот потпретседател Џеј Ди Бенс ја „растури“ Европа со критики.

Тој речиси брутално ја нападна ЕУ и нејзината идеолошката матрица на европски вредности, обвинувајќи ги нејзините водачи за потиснување на слободата на говорот, отворено подржувајќи ги популистичките и радикалните десничарски партии во Европа.

Според него заканата за Европа не произлегува од надворешни актери како Русија или Кина, туку дека вистинската закана доаѓа од внатре, односно од како што рече „внатрешното повлекување на Европа од некои од нејзините „најфундаментални вредности“.

Токму на оваа поента од забелешките на Венс речиси се надоврза и македонскиот премиер Христијан Мицкоски кој имаше свое излагање на  панелот посветен на пристапувањето на Балканот во ЕУ.

Може да се каже дека ниту тој не штедеше зборови на критика кон европските вредности и кон лидерите на Унијата.

„Ние сме сведоци на тн “балканизација на Европа“, наместо “европеизација на Балканот“. Некои балкански земји членки ги донесоа балканските спорови и балканските вредности во Брисел, наместо да е обратно. Вие рековте дека Русија го негира украинскиот идентитет, јазик, црква, ужасна инвазија која беше многу погрешна во 21 век, но во исто време парламентот на една од најмладите членки на ЕУ го негира македонскиот идентитет, македонскиот јазик кој е официјален јазик на ООН од 1945 и е меѓународно кодификуван од 1977, тогаш за што зборуваме? Зошто сите молчат тогаш, потенцирал Мицкоски и посочил дека Македонија мора да добие извесност на својот пат кон ЕУ.

За „извесноста“ што ја бараме од Европа, Брисел не враќа пак на Балканнот, кон Бугарија и вели „ако така се договорите со Бугарија ние немаме ништо против“.

Тие остануваат на своето. „Црна Гора и Албанија би можеле да ги завршат пристапните преговори со Европската Унија до крајот на тековниот мандат на Европската комисија, а кога ќе има придвижување и Северна Македонија може брзо да напредува“.

Тоа по кој знае кој пат го изјави и еврокомесарката за проширување Марта Кос веднаш по излагањето на Мицкоски.

И така Македонија се врти во некаков политички бермудски триаголник од кој не може или не сака да излезе.

Со забелешките на Венс и на Мицкоски упатени кон ЕУ многумина од политичарите и аналитичарите сигурно ќе се сложат. Дел од граѓаните ќе климаат потврдно со главите,  но сепак тоа не ја намалува подршката на македонските граѓани на Унијата.

Имено последната анкета на Институтот за демократија вели дека Македонските граѓани продолжуваат да ја поддржуваат интеграцијата во Европската Унија.

Истражувањето вели дека 62% од населението продолжува да ги поддржува аспирациите за членство во ЕУ, што е дури и мало зголемување во однос на минатата година. Кон овој процент придонес имаат и приврзаниците на ВМРО ДПМНЕ кои се повеќе се наклонети кон Унијата.

Резултатите покажаа дека, иако билатералните прашања остануваат отворени, граѓаните продолжуваат да гледаат на преговарачкиот процес како усогласување со законите и стандардите на ЕУ.

Европската Унија останува најголемиот економски партнер (33%) и донатор (40%) на земјата, зацврстувајќи ја својата позиција како главен стратешки сојузник.

САД следи со 22% како економски партнер и 17% како донатор.

Влијанието на ЕУ расте додека на САД опаѓа. ЕУ за граѓаните е перципирана како најважен сојузник (39%), пред САД (19%).

„Добро е што перцепцијата за ЕУ како најпосакуван сојузник на земјата опстојува како најдоминантна од сите други алтернативи. Во овој контекст на несигурност и неизвесност и покрај горкото искуство на земјата со пристапниот процес, Унијата останува како најсигурно прибежиште на надворешната геостратешка ориентација на земјата“, рече Марко Трошановски, претседател на Институтот за демократија.

Сепак само 20% од испитаниците сметаат дека државата треба ги направи нужните уставни измени за продолжување со процесот.

Овој диспаритет или контрадикторност меѓу високиот процент на граѓани кои сакаат членство во ЕУ и нискиот процент на оние кои се за уставни измени мора да го менаџира Владата. Претставниците на власта несомнено имаат право во директните контакти со европските претставници да вршат притисок и да користат критички тонови во своите обраќања поради дипломатски ефект.

Но доколку во јавниот дискурс, за домашна употреба, се користат негативни парадигми кон ЕУ, постои опасност да се зголемува евроскептицизмот меѓу населението. Истото се однесува и кон ставовите искажани кон Бугарија.

Тоа нема никаква употребна вредност во реалното решавање на проблемот.