Skip to content
Властите во Косово соопштија дека новата регулатива е воведена за борба против корупцијата и перењето пари
Косово усвојува нова регулатива со која се брише динарот на српското малцинство од економијата на земјата. Политичките тензии се во пораст.
Се чини дека Косово ризикува нов бран на етнички тензии со одлуката да го отстрани српскиот динар од својот монетарен систем.
Новата регулатива, која стапува во сила денеска, 1 февруари, вели: „Единствената валута прифатена за готовински плаќања или трансакции во Косово е еврото“.
Косово го усвои еврото во 2002 година, и покрај тоа што ниту е членка на Европската унија, ниту на еврозоната, област во која се користи еврото.
Забраната на трансакции во динари може ефективно да го исклучи локалното малцинство Срби, кои нашироко ја користат валутата, од финансискиот систем на Косово. Тоа може да донесе нова криза со Србија.
По војната меѓу двете територии која заврши во 1999 година, Косово прогласи независност од Србија во 2008 година. Сепак, таа никогаш официјално не го призна. Двете страни редовно се заглавени во горчливи несогласувања, дури и за ситни прашања како што се регистарските таблички.
Иако Косово го усвои еврото, со години ја толерираше употребата на српскиот динар поради околу 120.000 Срби кои живеат таму. Платите и пензиите ги добиваат во динари.
Белград ја поддржува српската заедница во Косово, со работни места и финансиска помош во износ од 120 милиони евра секоја година.
Новата забрана ги остава косовските Срби со огромна количина на неизвесност. Како резултат на тоа, неколку банки во северно Косово почнаа да затвораат во вторникот бидејќи повеќе не можеа да работат без нова лиценца или овластување од централната банка.
Еден локален жител јасно ги кажа своите ставови. „Имам впечаток дека сите си играат со нас“, изјави за АФП Зоран Илиќ од Митровица. „Никој ништо не ни кажува … преку глава ми е од политика“.
Западните влади бараат забраната да биде суспендирана
Србија го избра овој момент да размисли за повторно воведување на задолжителен воен рок. Сепак, претседателот Александар Вучиќ, соопштувајќи го ова во вторникот, ги наведе тензиите на Балканот и на други места во Европа како причина да се размислува за тоа, наместо потенцијалната валутна криза.
Во меѓувреме, најголемите политички и финансиски сојузници на Косово бараат од земјата да ја суспендира забраната поради стравувањата од пораст на политички и дипломатски тензии.
„Загрижени сме поради влијанието на регулативата особено врз училиштата и болниците, за кои во моментов не се чини остварлив ниту еден алтернативен процес“, објави Ројтерс, цитирајќи ја заедничката изјава објавена во саботата од амбасадорите на Франција, Германија, Велика Британија, Италија и САД.
Амбасадорите повикаа на подолг транзициски период и побараа на јавноста да и се даде јасна насока што ќе се случува.
Зошто Косово сака да го забрани српскиот динар?
Властите во Косово соопштија дека новата регулатива е воведена за борба против корупцијата и перењето пари.
Првиот вицепремиер Бесник Бислими рече дека новата забрана ќе го запре протокот на нерегулирани пари од Србија. АФП ја цитираше неговата изјава: „Парите продолжуваат да ги минуваат границите во патни торби, а потоа се дистрибуираат од нерегистрирани и нелиценцирани канцеларии“.
Српската влада смета дека потегот на Косово е провокативен и аналитичарите велат дека тој речиси сигурно ќе им наштети на континуираните напори за смирување на тензиите меѓу Белград и Косово. (Еуроњуз / МИА)
