Тајната на 4иГ, омилената телеком компанија на Орбан, што најави влез во Македонија

Истражувачките новинари и проверувачи на факти на Директ 36 од Унгарија како своја мисија го имаат разоткривањето на злоупотребата на моќта и влијанието, на корупција, злоупотреба на јавните финансии. Во октомври минатата година објавија опширно истражување за преземањето на поголемиот дел на телеком пазарот во Унгарија преку компанијата 4iG со цел да собираат големи количини информации. Според Директ 36, оваа стратегија на Орбан е тесно поврзана и со регионалните амбиции за моќ на Виктор Орбан за кого Западен Балкан треба да биде под унгарска сфера на влијание. За ова и за многу повеќе за тоа како се градеше и на што се потпира империјата на Орбан, можете изворно да се запознаете во текстот „THE SECRET HISTORY OF VIKTOR ORBÁN’S FAVORITE COMPANY“.

Рацин.мк во овој текст пренесува само дел од оваа истражувачка сторија:

Во средината на 2021 година, место за необичен состано#к беше бледожолтата зграда на унгарската амбасада во Лондон, која се наоѓа во луксузен кварт на британската престолнина, на околу четвртина час пешачење од Бакингемската палата.

Унгарската ИТ компанија 4iG со месеци се обидува да ја преземе унгарската телекомуникациска компанија Invitech, но преговорите се заглавени. Претставниците на сопствениците на Invitech – инвестициски фонд кој работи главно со кинески државни пари – побараа многу повисока цена за компанијата од онаа што ја нуди 4iG. Дополнително, не беше јасно дали унгарската компанија ќе може да ja обезбеди бараната сума од приближно сто милијарди форинти бидејќи во тоа време сè уште беше помал играч на пазарот и немаше сериозно искуство во телекомуникациите.

Целта на средбата што се одржа во унгарската амбасада во Лондон беше да се прекине застојот во преговорите. Претставниците на инвестицискиот фонд зад Invitech се сретнаа со највлијателниот човек во Унгарија, премиерот Виктор Орбан. За оваа средба, која досега се чуваше во тајност, Директ36 дознава од двајца извори кои се од блиску запознаени со деталите од средбата.

Според изворите, амбасадата во Лондон била домаќин на средбата бидејќи премиерот во тоа време бил во официјална посета на британската престолнина. На 28 мај 2021 година, Орбан го посети Лондон за да се сретне со тогашниот премиер Борис Џонсон. Според дипломатски извори, неговата официјална програма била невообичаено без многу настани, па лесно можел да се вклопи и доверливиот состанок на Invitech.

Иако 4iG е официјално приватна компанија, а Орбан редовно изјавува дека не се занимава со деловни работи, според извори запознаени со случајот, премиерот повеќе од еден час имал детални разговори со претставниците на сопствениците на Invitech.

„Ќе беше доволно Орбан да дојде на сослушувањето пет минути. Тој со ова можеше да сигнализира дека има државна поддршка за овој договор, но тој беше таму долго време“, изјави еден од изворите, според кој премиерот долго време ги убедувал претставниците на сопствениците на Инвитек да ја продадат компанијата на 4iG.

Пред повеќе од една недела, Direkt36 испрати детален сет на прашања до сите страни вклучени во преговорите – Орбан, 4iG и компанијата што го претставува поранешниот сопственик на Invitech – но тие не одговорија на нашите повторени барања.

Средбата во Лондон навистина донесе пресврт во купувањето на Invitech. Според извори запознаени со процесот, преговорите со 4iG потоа се забрзале, како резултат на што договорот за аквизиција конечно бил затворен во септември 2021 година.

Оваа епизода, исто така, покажува дека 4iG е од примарна важност за унгарската влада. Има малку компании во Унгарија кои добија толку голема државна поддршка, официјална помош и директно внимание на премиерот во последните години. Ова резултираше: 4iG, која пред неколку години важеше за средна ИТ компанија, за краток временски период прерасна во еден од најголемите гиганти во земјата, кој веќе стапна во неколку балкански земји. Покрај тоа, 4iG не само што се занимава со телекомуникации и ИТ, туку влезе и во одбранбената индустрија како партнер на германска компанија, а исто така стекна интерес во израелска сателитска компанија.

Direkt36 потроши месеци откривајќи зошто компанијата е толку важна за Виктор Орбан. Од разговорите со десетици извори запознаени со активностите на 4iG и поврзаните владини одлуки, како и од добиените доверливи документи, произлезе дека оваа компанија отворила ново поглавје во изградбата на економската империја на владата.

Ова веќе не е само уште еден бизнис кој ги апсорбира владините нарачки на пазар кој е суштински доминиран од државата, како што е градежништвото. 4iG е компанија која брзо се шири во секторите кои претходно работеа врз основа на пазарна конкуренција, со многу силна владина поддршка. Како што беше откриено во текот на нашата истрага, владата не само што тајно ѝ помогна на компанијата, која официјално е во рацете на приватни лица, со тоа што Виктор Орбан лично да преговараше во нивно име, туку и обезбедувајќи ѝ повеќе од 70 милијарди форинти државни инвестиции преку скриен финансиски маневар.

Оваа претходно неоткриена информација фрла нова светлина врз позадината на сопственоста на 4iG. Јазаи Гелерт, претседателот на компанијата, тврди дека тој е мнозински сопственик на компанијата, но според документите до кои дојде Директ36, државата најголемиот дел од парите ги инвестирала во приватниот инвестициски фонд, кој досега беше класифициран како негов интерес и кој моментално се смета за сопственик на речиси 40 проценти од 4iG.

Во исто време, 4iG не е поврзан само со владата преку финансиски врски. Развојот на компанијата е исто така тесно усогласен со регионалните амбиции за моќ на Виктор Орбан. Директ 36 дека како резултат на договор со германско-унгарската влада, 4iG успеа да влезе во меѓународната одбранбена индустрија, а исто така почна да се шири и во Западен Балкан, што премиерот го смета за погоден барем делумно да го претвори во унгарска сфера на влијание.

Историјата на 4iG е исто така отпечаток на аспирациите за моќ на Виктор Орбан. За да разберете сè, прво треба да ја запознаете средината во која компанијата почна да се истакнува пред неколку години.

ИМПЕРИЈАЛНИ ПЛАНОВИ

Во средината на ноември 2018 година акциите на најголемата унгарска телекомуникациска компанија Маѓар Телеком навистина пораснаа. На 15 ноември достигнаa 436 HUF, што беше значителен скок во споредба со 402 HUF неколку дена претходно.

Причина за наглото зголемување беше тоа што на пазарот се прошири веста дека е пристигната понуда за преземање на компанијата. Бидејќи информациите изгледаа автентични, тие почнаа да брзаат со документите на компанијата.

Во печатот се појавија и гласини за плановите за преземање. Világgazdaság пишуваше дека германскиот Дојче Телеком добил понуда од некого за нејзиниот удел од 59,21 отсто во Маѓар Телеком. Весникот близок до владата напиша дека за унгарската компанија биле понудени 2 милијарди евра (645 милијарди форинти пресметани по тогашниот курс). Сепак, не се објавени информации за тоа кој бил амбициозниот понудувач.

Директ36 дозна дека зад обидот за преземање стоeja актери блиски до владата. Тие конкретно сакаа да го купат Маѓар Телеком со цел да се здобијат со сериозни позиции на унгарскиот телекомуникациски пазар во согласност со долгогодишните планови на владата на Орбан.

На актерите блиски до владата им требаа партнери со силен капитал за да го финансираат договорот, па тие „испратија и рекламираа планови до потенцијалните инвеститори во Њујорк и Лондон“, брифираше извор запознаен со работите на Маѓар Телеком во врска со обидот за преземање во 2018 година. Сепак, планот пропадна релативно брзо, бидејќи германскиот Дојче Телеком не сакаше да се раздели со својата унгарска филијала.

Ова не беше прв обид на владата на Орбан да влезе на телекомуникацискиот пазар. Темата е постојано на дневен ред откако Фидес дојде на власт во 2010 година. Прво, тие се обидоа да изградат државна компанија за мобилни телефони наречена MPVI Mobil, која, според плановите, ќе беше конкурент на трите даватели на услуги кои веќе беа на пазарот. Но, овој обид брзо пропадна поради законски пречки и професионални недостатоци.

После тоа, тие се обидоа да ги обединат државните компании кои се занимаваат со телекомуникациите на одредено ниво во рамките на нов проект. Тоа се однесуваше на Magyar Villamos Művek, која има своја кабелска мрежа, и Antenna Hungária, која безжично обезбедува радио и телевизиски преноси до слушателите и гледачите.

„Многу е полесно да се создаде друга жична мрежа по овие линии, имаме инфраструктура и експертиза“, вели специјалист за телекомуникации.

На крајот, ниту ова лансирање не беше успешно, бидејќи од една страна, компаниите не успеаја да ги направат потребните подобрувања, а од друга страна, подружницата на МВМ вклучена во проектот немаше искуство во опслужување на домашните корисници.

Сепак, владата не се откажа. Решеноста беше зголемена со фактот дека Орбан и неговата придружба отсекогаш со сомнеж ги гледале унгарските телекомуникациски компании во странска сопственост.

Според поранешниот висок менаџер на ваква компанија, владините кругови сметаат дека „телекомуникациите во странски раце едноставно ги набљудуваат и собираат и пренесуваат податоци за секој унгарски државјанин“. Според изворот, во Владата „не веруваат дека овие компании ги почитуваат внатрешните правила“. Тој додаде дека кога се обидувал да ги смири стравувањата на владините претставници за ова, обично му велеле: „Толку си наивен“.

Според изворот, Орбан и неговата околина се водат од логиката дека експанзијата на телекомуникацискиот пазар им дава можност да собираат големи количини на информации. Од друга страна, сметаат дека „ако ги контролираме информативните мрежи, другите не можат да ги користат против нас“.

По претходната серија неуспеси, владата ја смени тактиката околу изборите во 2018 година. Според поранешен директор на телекомуникациите, владините претставници сфатиле дека е тешко и скапо да се изгради нова телекомуникациска компанија од нула. Поради оваа причина, тие повеќе се фокусираа на стекнување на еден од постоечките играчи на пазарот.

„Тие сфатија дека има вредност во телекомуникациската инфраструктура“, рече друг извор.

Се променија и луѓето што го спроведуваа планот. Додека претходно државните компании се обидуваа да добијат позиција во телекомуникациите, овојпат на сцена стапија луѓе кои официјално се занимаваа со приватен бизнис, а всушност имаа блиски врски со владата и лично со премиерот.

Првиот што се појави беше пријателот од детството на Виктор Орбан, Лоринц Мезарош, кој тогаш стана еден од најважните играчи во деловната империја блиска до владата. Кога на почетокот на 2018 година се покажа дека норвешкиот Теленор може да се повлече од регионот и да се раздели со својата унгарска подружница, една од компаниите на Лоринц Мезарош, „Конзум“, даде понуда за компанијата.

Со оваа зделка се појави играч кој подоцна стана клучна фигура во владината телекомуникациска експанзија. Тој беше Јазаи Гелерт, шеф на „Конзум“, кој за Портфолио во јануари 2018 година изјави  дека „една од приоритетните области за стекнување и развој на нивната групација е ИТ-телекомуникацискиот сектор“ и дека „Теленор исто така се вклопува во оваа стратегија поради неговите активности“.

Мезарош не успеа да го преземе Теленор затоа што чешката групација ППФ ги презеде пред нив, а актери блиски до владата потоа се обидоа да го купат Маѓар Телеком, кој се смета за многу поголема зделка. Јазаи исто така се појави во позадина на оваа понуда за преземање. Според еден познаник, барем Јазаи му рекол дека компанијата секако може да се купи доколку се даде соодветна понуда. „Гелерт ми рече дека можеш да одиш во Дојче Телеком со доволно пари“, се сеќава изворот.

Иако купувањето на крајот не му успеа на Јазаи, подоцна како шеф на 4iG, застана на чело на владината телекомуникациска експанзија. Со ова тој стана еден од најпознатите актери во деловната империја блиска до власта.

Јазаи е преговарачот на 4иГ со министерот за транспорт и врски Александар Николоски во објевената зделка дека оваа компанија влегува на македонкиот телеком пазар.

 Во мај 2018 година, 4iG беше купен од бизнисите и капиталните фондови на Mészáros, но подоцна тие беа принудени да ја напуштат компанијата. Јазаи прво го презеде управувањето со компанијата во летото 2018 година, а потоа во следните две години, откупувајќи го Мезарос, официјално стана мнозински сопственик на компанијата. И 4iG наскоро доби владина помош за да стане уште позначаен играч на ИТ пазарот.

Во 2019 година веќе стана очигледно дека владините кругови ги насочија очите кон еден од највредните играчи во домашната телекомуникациска индустрија.

Тоа беше компанија наречена Invitech, која беше помалку позната меѓу пошироката јавност, но беше една од најважните компании на телекомуникацискиот пазар. Порано беше дел од телекомуникациската компанија наречена Invitel, но новите сопственици кои ја презедоа компанијата во 2017 година ја откачија и ја направија независна компанија. Од една страна, вредноста на Invitech се должеше на фактот што имаше стабилна база на клиенти која броеше илјадници компании, а имаше и една од ретките основни мрежи во земјата што ја покрива целата земја и без која не може да работи национална телекомуникациска компанија.

Сопственик на Invitech беше инвестициски фонд кој работи во Централна Европа, за кој најголем дел од средствата беа обезбедени од кинеската држава, но Унгарија учествуваше и како малцински инвеститор од околу 7 отсто преку државната Eximbank.

Овие фондови обично работат со купување компании за да се препродадат по одредена реорганизација и развој, по можност со голем профит. Ова беше целта и на сопствениците со Invitech, кои во принцип можеа да заинтересираат неколку телекомуникациски компании кои работеа во Унгарија во тоа време и размислуваа за проширување, како Telenor или Vodafone. Наместо тоа, сепак, државната MVM беше првата што се регистрираше во Invitech како клиент во 2019 година. Според извори запознаени со телекомуникацискиот пазар, ова беше чуден потег, бидејќи MVM првенствено имаше енергетски профил, а згора на тоа, тие веќе имаа своја оптичка мрежа. Преговорите не отидоа подалеку од неколку средби, а во меѓувреме се појави навидум посериозен понудувач.

На сцената стапин 4iG предводен од Јазаи Гелерт. Тој не се појави сам, туку со Золт Сареч, шеф на Antenna Hungária, комуникациска компанија која во тоа време сè уште беше државна – но подоцна стана интерес на 4iG – и Педро Варгас Сантош, португалски шеф на инвестициската компанија Alpac Capital, кој подоцна се приклучи на 4iG. Понудата ја направија заеднички. Таткото на португалскиот инвеститор, Марио Давид, е португалски десничарски политичар кој е пријател со Виктор Орбан неколку децении. Во 2016 година, Орбан го одликуваше и португалскиот политичар, кој подоцна му помогна како советник за ЕУ.

Иако, со учество на Јазаи и Сантош, ова во принцип беше претежно приватна инвеститорска зделка, според документите до кои дојде Директ36, понудата содржи истакнати аргументи од државна природа. Понудувачите конкретно се осврнаа на фактот дека сметаат дека стекнувањето на Invitech е важно и од национална безбедност и од национална економска причина. Тие, исто така, истакнаа дека мрежата на Invitech е клучна за Унгарија од воен и разузнавачки аспект.

Сопствениците на Invitech беа отворени за договорот, но имаа проблем: мислеа дека понудата на Јазаи е мала. Позицијата на вториве беше зајакната со тоа што очигледно имаа целосна поддршка од унгарската влада. Според извори запознаени со деталите на процесот, министерот за надворешни работи Петер Сијарто исто така ја покренал темата во неговите кинески преговори и ја повикал кинеската државна компанија вклучена во Invitech да го поддржи купувањето иницирано од 4iG.

„Кинезите очигледно не разбраа зошто унгарската дипломатија лобира за трансакција на приватна компанија“, потсети еден од изворите, кој рече дека ставот на Кинезите бил инвестицијата да се продава по највисока можна цена. (Канцеларијата на Сијарто не одговори на Директ 36.)

Притисокот врз Кинезите не успеа, а CEE Equity Partners, инвестициската компанија што ги претставува сопствениците на Invitech, ги продолжи преговорите за продажба. Преговорите што се одржаа во средината на 2021 година во Лондон со Виктор Орбан беа клучна епизода во овој процес. После тоа, процесот се забрза и конечно компанијата беше продадена по цена што ја поставија сопствениците на Invitech, за речиси 100 милијарди HUF (96,9 милијарди се наведени како инвестициска вредност во извештајот 4iG).

Според извор запознаен со деталите од преговорите, сопствениците на Invitech можеле да преговараат за толку добра цена бидејќи и политичкиот амбиент бил поволен за нив.

„Тогаш се чинеше дека опозицијата може да има шанса на изборите, а во тоа време имаше брзање од страна на власта да стави што е можно повеќе средства во пријателски раце“, вели изворот.

Во таа година, 4iG направи уште една голема аквизиција. Во март 2021 година, тие објавија дека сакаат да го купат Дигит, еден од најголемите даватели на жични услуги во земјата – телефон, интернет и кабловска телевизија.

Дигит беше можеби најдинамичниот играч во овој пазарен сектор. Со своите ниски цени, тој стана тежок конкурент на поголемите компании, вклучувајќи го и Маѓар Телеком. Нејзин сопственик бил унгарскиот милијардер од Трансилванија, Золтан Тезари, кој имал долгорочни планови за Унгарија. Според извор поврзан со опкружувањето на Тезари, за бизнисменот се знаело дека милијардерот е „вљубен во компанијата“ и не сакал да ја продаде, особено откако потрошил голема сума за проширување на Дигит во Унгарија.

На крајот, сепак, тој одлучи да продаде, а според поранешен висок директор на Дигит и извори кои внимателно го следат телекомуникацискиот пазар, одлучувачка улога одиграл односот на регулаторните органи во Унгарија.

Дигит беше казнет неколку пати од комуникациските власти, а компанијата влезе и во долг правен спор со GVH кога сакаше да го купи Invitel. Органот за конкуренција најпрво ја додели лиценцата во 2018 година, но потоа ја одзеде откако изрече парична казна, а повторно ја додели речиси две години подоцна. Сепак, последниот удар дојде кога комуникацискиот орган не му дозволи на Дигит да учествува на аукцијата за фреквенција објавена во 2020 година, наведувајќи претходна неправилност. Со тоа ѝ го затвори патот да се појави како полноправен играч на мобилниот пазар и да стане конкурент на трите компании кои дотогаш беа таму, Телеком, Теленор и Водафон.

Според извор близок до Tезари, сопственикот на Дигит, после сето ова бил принуден да ја продаде компанијата.

Државата го помогна подемот на 4iG не само со официјални и регулаторни средства. Компанијата доби и многу државни средства. На пример, тие станаа еден од најголемите корисници на таканаречената програма за обврзници за раст на Маѓар Немзети банка. Во овој контекст, централната банка купи обврзници издадени од различни компании, со што стана доверител на овие компании. Според пресметките на Г7, 4iG доби 84 милијарди HUF државни средства преку оваа програма.

Ова беше „брутална државна поддршка“, вели поранешен владин функционер кој работи на економската област за исклучително поволните параметри на програмата на централната банка. Сепак, 4iG доби и значителна државна помош. Меѓу нив имаше ставка – исто така вредна скоро 80 ​​милијарди фунзиски фунзи – што компанијата ја набави тајно.

ТАЈНИТЕ ПАРИ

На 15 декември 2021 година, Маѓар Немзети Банка објави кратко соопштение дека дала дозвола на два инвестициски фонда да се спојат меѓу себе. Ова не привлече големо внимание, ниту се појави во вестите на деловните весници. Сепак, овој навидум здодевен финансиски акт всушност опфати тајна владина операција, чија цел беше да се даде пристап на 4iG до десетици милијарди HUF јавни пари.

Според документите до кои дојде Директ36, по одлуките на државната инвестициска компанија, Széchenyi Funds, приватен инвестициски фонд наречен iG COM добил 72 милијарди HUF државни средства на крајот на 2021 година. iG COM потоа ги потрошил речиси сите пари што ги добил да купи акции во 4iG во рамките на таканареченото приватно зголемување на капиталот, односно да и обезбеди на компанијата дополнителни средства. Рокот на инвестицијата е 20 години, така што државните средства можат да останат со 4iG и толку долго.

Во документите на управниот одбор на Széchenyi Funds кои дојдоа до Директ 36, се наведува дека овој капитален грант бил посебно потребен за финансирање на проширувањето на компанијата за телекомуникации и информатичка технологија. Со други зборови, официјално приватна компанија тајно добила десетици милијарди HUF од парите на даночните обврзници со цел да ја прошири својата империја.

Документите покажуваат дека целиот инвестициски процес почнал со тајна владина одлука. Според таа одлука било одлучено 64 милијарди HUF Телеком Суб-Фондот под Széchenyi Fund Management, надгледуван од тогашното Министерство за финансии, да се спои со приватниот инвестициски фонд iG COM. Преку друг фонд управуван од Széchenyi Funds, уште 8 милијарди HUF беа инвестирани во iG COM, со што се собраа државните инвестиции од 72 милијарди форинти.

Беа преземени низа чекори за спроведување на инвестицијата, кои служеа за правно заокружување на зделката. Бидејќи правилата на Европската унија ја ограничуваат државната помош што може да се додели на компаниите со цел да се избегне нарушување на пазарната конкуренција, компанијата што управува со инвестициите на Széchenyi Funds и iG COM нарача т.н. MEIP тест. Целта на ова е да се провери дали има забранета државна помош. Гледаат дали се работи за инвестиција која би била исплатлива за приватен инвеститор, односно дали приватно претпријатие би ја донело истата инвестициска одлука под исти услови.

Државните носителите на одлуки не мора никому да го презентираат овој тест и не мора нужно да ја пријават инвестицијата до Европската унија.

„МЕИП тестот е нешто што не треба да се доставува до Европската комисија, туку мора да се подготви пред инвестицијата, да се стави на сметката и ако има истрага, ова е првото нешто што го бараат“, објаснува адвокатот кој се занимава со прашања од правото на конкуренција за да му ја објасни на Директ36 практиката поврзана со тестовите.

Тестот MEIP поврзан со одлуките на Széchenyi Funds го спроведе консултантската компанија DLA Piper Business Advisory, која е поврзана со адвокатската канцеларија DLA Piper, која доби неколку државни нарачки со висока вредност во последниве години. За време на тестот, консултантската куќа дојде до заклучок дека „приватен пазарен инвеститор веројатно ќе ја спроведе трансакцијата“, така што трансакцијата ги исполнува „барањата за економска анализа на тестот MEIP“.

Меѓу другото, компанијата дојде до овој заклучок врз основа на испитување на бизнис планот на iG COM, кој вклучуваше прогноза за тоа колкава дивиденда се очекува да исплати 4iG во следните дваесет години, како и како ќе се развива цената на нејзината акција во 2041 година. Во документот се наведува дека „бизнис планот може да се смета за реален како целина“, иако консултантската куќа додаде дека „неговата валидност и изводливост“ не биле испитани.

Овие грижи не го закочија договорот. Фондот на Јазаис ги доби државните инвестиции, а попладнето на 20 декември 2021 година, во видео повик одржан преку Тимс, таканаречениот инвестициски комитет на iG COM – чиј член е Јазаи – исто така одлучи за купување на 4iG акции.

Од Директ 36 испратиле детална серија прашања до Széchenyi Funds за трансакцијата и загриженоста изразена во куќата за неа, но државната компанија одговори само со општи информации. „Нашата компанија ги носи своите инвестициски одлуки со исклучително внимателна и детална анализа, со цел да се осигура дека инвестициите се реализираат со најдобар сооднос ризик/принос“, рекоа оттаму.

Но, империјалните амбиции на Орбан со 4иГ, не завршија тука. 

Долгогодишниот сон на Виктор Орбан се оствари со купувањето на Водафон од страна на 4иГ. Благодарение на претходните аквизиции, а потоа и купувањето на Водафон, 4iG стана најважниот играч на унгарскиот телекомуникациски пазар заедно со Маѓар Телеком.

Ова дојде во периодот кога британски Водафон се соочи со финансиски тешкотии на меѓународно ниво, поради што дојде до продажба на унгарската подружница. „Цената на акцијата беше многу лоша во тоа време, компанијата падна“, рече извор запознаен со работите на Водафон.

Виктор Орбан беше директно вклучен во оваа аквизиција. Тој му беше домаќин на тогашниот извршен директор на Групацијата Водафон, Ник Рид, во Кармелита на 22 февруари 2022 година. „Тука започна приказната“, вели извор запознаен со деталите од состанокот.

На средбата, покрај Орбан, присуствуваче и шефот на кабинетот Антал Роган и актуелниот министер за економски развој Мартон Наѓ, кој во тоа време беше главен економски советник на премиерот. Покрај Ник Рид и Аманда Нелсон, Водафон беше застапувана и од Анита Орбан, заменик генерален директор на Водафон Унгарија, во тоа време одговорна за корпоративни односи.

БИЗНИС ПОЗИЦИИ ЗА ПОЛИТИЧКО ВЛИЈАНИЕ

Статусот на 4iG во деловната империја блиска до владата се поврзува и со другите меѓународни амбиции на премиерот.

Орбан долго време беше активен на Западен Балкан, каде што изгради близок сојуз со српскиот претседател Александар Вучиќ, кој покажува слични автократски тенденции, како и со лидерите на босанските Срби и други влијателни личности во регионот. Според извор близок до владата, еден од важните елементи на балканската стратегија на Орбан е тоа што претходно силното германско-австриско влијание во регионот е ослабено, а тој се обидува да го замени.

„Орбан ја искористи оваа слабост и се обидува да се појави таму“, објаснува за Директ 36 изворот, истакнувајќи дека доколку земјите од Западен Балкан влезат во ЕУ, тогаш позициите на унгарскиот премиер ќе бидат посилни.

Дел од оваа стратегија е „експлоатацијата“ која Орбан ја спомнува со задоволство, односно унгарските компании што инвестираат во регионот. „Балканските инвестиции се важни за него бидејќи Орбан го гледа Балканот како место каде што може да игра регионална лидерска улога. Балканот е местото каде што Унгарија може да биде Запад“, рече извор поврзан со владини претставници.

Орбан ја смета улогата на 4iG во овој процес толку важна што, според еден од учесниците, тој ја споменал и компанијата посебно на овогодинешниот состанок во Котч кога зборувал за инвестицискиот процес. 4iG е навистина активен во оваа област, веќе купи телекомуникациски компании во Албанија и Црна Гора, а своевремено беше блиску до купување на голема ИТ компанија и во Србија.

На 1 август оваа година, медиумите во Северна Македонија објавија дека Унгарската телеком компанија Групација 4иГ, блиска до Орбан, влегува во земјата.