Зошто Трамп не ги зголеми царините за Црна Гора?

Црна Гора останува надвор од кругот на земји кон кои Соединетите Американски Држави воведуваат повеќекратно зголемени царински давачки, пишува Ден од Подгорица.

Претседателот на САД, Доналд Трамп, потпиша извршна одлука во Вашингтон со која се зголемуваат царините за увезена стока за повеќе од 60 земји, но Црна Гора не е на листата.

Стапката од десет проценти, која досега се применуваше за црногорските производи, останува непроменета.

Одлуката стапува на сила на 1 август, а листата на земји погодени од мерката на Трамп вклучува некои од водечките светски и регионални економии.

Царинска давачка од 35 проценти е утврдена за Србија, исто како и за Ирак, додека за Босна и Херцеговина царинската давачка е зголемена на околу 30 проценти.

Зголемени проценти се воведени и за Индија (25 проценти), Либија (30 проценти), Швајцарија (39 проценти), па дури и за традиционалните сојузници како Јапонија, Израел и Шведска, каде што се применува стапка од 15 проценти.

САД, како што е наведено во документ објавен на веб-страницата на Белата куќа, пресметале „реципрочни“ тарифи врз основа на трговскиот биланс со секоја земја поединечно.

Каде што Америка има голем дефицит, стапките се зголемија.

Каде што билансот е минимален или каде што има реципрочна отвореност, како што е случајот со Црна Гора, немало место за репресивна мерка.

Фактот што Црна Гора го избегна овој удар не е случајност. Иако трговијата меѓу Подгорица и Вашингтон не се мери со големи бројки, односите се стабилни и без трговски спорови.

Според податоците на Американското биро за статистика на трговијата, вкупната размена меѓу Црна Гора и САД во изминатата година изнесувала околу 23 милиони долари.

Од тоа, извозот на американска стока во Црна Гора бил четири до пет пати поголем од црногорскиот извоз во САД, што Вашингтон очигледно не го сметал за закана за своите интереси.

Стоката од Црна Гора претходно беше царински наметната од САД со униформна стапка од десет проценти, што е сè уште официјална мерка за сите земји кои не подлежат на посебни санкции или режими на компензација.

Тоа е исто така најниското ниво на царина предвидено со системот на „реципрочни царини“ на Трамп.

Спротивно на тоа, земји како Лаос и Сирија беа најтешко погодени, со царини од 40 и 41 процент на нивниот извоз.

Во политичка смисла, отсуството на Црна Гора од листата на санкционирани земји може да се протолкува како знак дека во Вашингтон нема отворена недоверба кон црногорската економска политика.

Иако мала во однос на обемот на извозот, Црна Гора не предизвика антагонизам, ниту пак беше предмет на какви било економски истраги од страна на американските институции.

Одлуката на претседателот Трамп, чија администрација долго време најавува воведување на глобален царински поредок заснован на принципот „Америка на прво место“, предизвика силни реакции низ целиот свет.

Сепак, Црна Гора се најде во тој ред каде што ѝ одговара во моментов – ниту во првата линија на трговија, ниту на списокот за одмазда.

Иако во регионот овие мерки веќе се толкуваат како форма на економски притисок врз земјите со кои Вашингтон има отворени политички прашања, фактот останува за Црна Гора: царинската давачка се задржува на десет проценти, како и пред оваа одлука.