Секоја година, пред новогодишните празници голем број семејства купуваат новогодишна елка. За некои тоа е дел од вообичаената подготовка за празниците, особено во европските градови. Но дали знаете тие на продажните места, со камиони обично пристигнуваат од Данска.
„По Германија, Данска е најголемиот производител на новогодишни елки во Европа. Сепак, бидејќи имаме релативно мало население и скромни домашни потреби, ние всушност сме најголемиот извозник на новогодишни елки во светот, дури и пред Соединетите Американски Држави“, објаснува Клаус Јерам Кристенсен од Данската асоцијација на производители на новогодишни елки.
Секоја година, околу девет милиони новогодишни елки од Данска одат на странските пазари. Половина од тој број завршува во Германија, која е и најважниот клиент за данските производители.
Причините се едноставни: кратки транспортни патишта и долгорочна соработка меѓу двете земји, истакнува Кристенсен. Сепак, данските новогодишни елки не завршуваат само во нивното соседство, туку се извезуваат низ цела Европа и пошироко.
„Ги испраќаме и во Дубаи, Виетнам и Хонг Конг. Количините се помали, но тоа е исто така дел од извозот. Кога станува збор за понатамошни дестинации, транспортот најчесто се врши со бродови. Сепак, новогодишните елки пристигнуваат во Дубаи и со авион. Бидејќи многу стоки од тој регион се увезуваат во Данска, авионите често се враќаат полупразни, па можат да ги транспортираат и нашите новогодишни елки на враќање“, вели Кристенсен.
Одгледување на 20.000 хектари
Новогодишните елки во Данска се одгледуваат на површина од околу 20.000 хектари. Само во 2024 година, оваа индустрија оствари приход од приближно 160 милиони евра. Клучот за успех лежи во нордиската елка.
Во текот на осумдесеттите години од минатиот век, таа ја замени смреката и стана најбараната елка во Европа. Данците беа меѓу првите што го препознаа нејзиниот потенцијал.
„Смреката всушност воопшто не е автохтон вид во Данска. Немаме многу домашни видови дрвја, па затоа имаме традиција шумарите да патуваат во други земји во потрага по видови погодни за дрвната индустрија. Па така, еднаш се вратија од Грузија со смрека. На почетокот беше наменета за градежништво, но еден визионер шумар помисли: ова може да биде совршена елка“, вели Кристенсен.
Се испостави дека не бил единствениот со такво мислење. Темнозелените и меки иглички, како и дебелите и стабилни гранки, брзо ја направија смреката омилен избор низ целиот континент. Нејзин недостаток е послаб мирис во споредба со смреката, но затоа игличките не се остри и бодливи.
Денес, тоа е прв избор за околу 80 проценти од германските домаќинства.

Убавината е во окото на набљудувачот
Свенд Кристијансен е вработен кај еден од најголемите производители во земјата и лично учествува во продажбата на новогодишни елки. За него, тоа е работа што бара многу трпение и посветеност, бидејќи секое дрво се негува со години.
На просечната новогодишна елка ѝ требаат речиси десет години за да порасне до продажна големина. Затоа, како што вели тој, вештачката новогодишна елка никогаш не би била опција за него.
„Би се чувствувал виновен. Наша одговорност е да ја пренесеме божиќната традиција на нашите деца и внуци, а тоа вклучува и вистинска новогодишна елка“, вели Кристијансен.
Компанијата за која работи извезува новогодишни елки во 17 земји, вклучувајќи ги Германија, Велика Британија и Холандија.
„Прекрасно е чувството да се знае дека нашата работа им носи радост на толку многу луѓе низ Европа за време на празниците“, вели тој.
Сепак, најубавиот момент за него е изборот на новогодишната елка заедно со клиентите.
„Идеалната елка не значи исто за секого. Емоциите се клучни тука. Понекогаш е интересно да се набљудуваат деталите на кои луѓето обрнуваат внимание. Но, кога елките се украсени и донесени во домовите, секое од нив изгледа прекрасно“, заклучува Кристијансен.
Тој ја избира својата елка од оние што останале непосредно пред Божиќ, кога изборот е значително стеснет. Сепак, вели тој, досега секогаш успевал да ја пронајде совршената елка за своето семејство.