Анализа: Зошто премиерот се плаши од „Независни заедно“

Формирањето на политичката партија „Независни заедно“ – произлезена од најгласните независни платформи по укинувањето на спорните членови од Изборниот законик – ја отвори најголемата грижа токму кај владејачката ВМРО-ДПМНЕ. Наместо расцепкани листи со неизвесен правен статус, иницијативите избраа партиска регистрација како гаранција дека ќе излезат на избори без административни стапици. Во пракса, тоа значи консолидиран настап пред урбаниот, млад и проевропски електорат – токму таму каде што партијата на Мицкоски традиционално има најмалку маневарски простор.

Поддршката за „Независни заедно“, според изборните анализи и досегашните локални искуства, најчесто доаѓа од разочарани десноориентирани гласачи, од граѓани што бараат алтернатива на моменталната власт, како и од дел од оние што гласале за ВМРО-ДПМНЕ, но се незадоволни од непотизмот, партизирањето и од недоисполнетите ветувања. Платформи како „Зелен хуман град“ и „Шанса за Центар“ веќе имаат препознатлива база во центрите на општините, меѓу образовани гласачи и активисти ориентирани кон локални решенија – јавен превоз, урбанизам, чиста средина, транспарентност. Токму во овие ниши „Независни заедно“ директно конкурира за истата гласачка торта на која смета ВМРО-ДПМНЕ за победа во прв круг.

Иако партискиот наратив често тврди дека независните листи „ќе црпат“ од СДСМ, теренската слика е понијансирана. СДСМ традиционално игра коалициски, со подготвеност за соработка со граѓански иницијативи, додека кај ВМРО-ДПМНЕ секој изгубен глас на десниот спектар е директен минус во трката за градоначалнички позиции. Историјата на локални избори во Македонија не еднаш покажа: што е поголема понудата на кандидати, толку потешко е ВМРО-ДПМНЕ да капитализира предност во првиот круг. Обединувањето под партиско знаме дополнително ги зголемува шансите независните да влезат во втор круг на повеќе места – со што калкулациите на Мицкоски стануваат далеку покомплицирани.

Постои и „скриен“ сегмент: дел од гласачите што се наклонети кон власта не сакаат формално да гласаат за голема партија обременета со обвинувања за корупција или партизирање, но без задршка би избрале „независна“ опција која нуди прагматични локални решенија и поконкретна отчетност. Во математика на тесни разлики, токму овој прагматичен глас може да пресече.

За власта, затоа, најголемата закана не е гласната критика, туку тихото одлевање – кон нов субјект што зборува јазик на решенија, не на лагери. „Независни заедно“ ја менува структурата на натпреварот: од класичен дуел кон триполарна игра во која победникот мора да освојува доверба надвор од своето тврдо јадро. А тоа ретко останува неказнето во првиот круг.

Зачлени се на нашиот е-билтен