Меџити: НАИ ќе се распушти; можен влез на Зијадин Села во влада

Изет Меџити, еден од лидерите на коалицијата ВЛЕН и нов градоначалник на Чаир, најави дека „Националната алијанса за интеграција“ (НАИ), предводена од ДУИ, ќе се распушти по локалните избори и дека кај интегративците следуваат структурни промени. Во гостување на ТВ21 тој додаде уште една чувствителна нота: не ја исклучува можноста Зијадин Села да стане дел од власта, со образложение дека политичката сцена кај албанските партии е „измешана, со турбуленции што ќе продолжат“.

Во неговиот наратив првиот круг имал двоен ефект: ја дефлатирaл надежта на НАИ дека по заминувањето на Арбен Таравари ќе ги апсорбира мнозинството гласачи, и истовремено го потврдил тврдењето на ВЛЕН дека „лидерите можат да се менуваат, но членството останува“. Меџити вели дека по 20 октомври забележал „движење“ на дел од тој електорат кон ВЛЕН, и отворена комуникација со структури што до вчера биле со НАИ.

Политичката тежина на оваа најава не е само во предвидувањето за распуштање на коалиција, туку во можниот кадровски распоред по изборите. Ако дел од крилата на Алијансата за Албанците, предводени од Зијадин Села, навистина се приближат кон централната власт, тоа би ја променило и владината аритметика и локалните баланси, особено во општини со тесни мнозинства. Меџити не понуди детали, но рече: „Не го негирам тоа. Може да биде“ – што во предизборен контекст е и порака кон гласачите, и сигнал до можни партнери.

Контекстот е важен: Меџити го победи противкандидатот на НАИ, Бујар Османи, уште во првиот круг во Чаир – симболична општина за албанското гласачко тело. Оттаму и сигурноста со која предвидува „структурни промени“ во ДУИ и распуштање на НАИ. Ако тоа се случи, ќе се редефинираат линиите на лојалност во урбаните средини околу Скопје и Тетово, каде изборната географија често се менува со мала разлика во гласови.

Од перспектива на ВЛЕН, ваквиот спој на победа на терен и јавна понуда за дијалог служи како стратегија за втората рунда: да се консолидираат сопствените редови, да се демотивира противничкиот блок и да се остави отворена врата за постизборни преговори. За ДУИ, пак, ова е аларм: ако распуштањето на НАИ стане реалност, интегративците ќе мора да го редизајнираат коалицискиот капацитет и да интервенираат во наративот дека „заминуваат екипажот, а останува бродот“. Секоја промена на тој брод, особено ако вклучи и ресорни договори на централно ниво, ќе има последици на локалните мрежи, каде што се решаваат јавните набавки, кадровските поставувања и урбанистичките приоритети.

Останува отворено дали ова е преговарачки притисок или прецизна најава. Но фактот дека сопственик на свеж изборен капитал вака недвосмислено зборува за распуштање на коалиција и за можен влез на Села во влада, ја кристализира дилемата пред албанските партии: дали да ја бранат постојната конфигурација или да ја прифатат динамиката како шанса за нов распоред на влијанија. Сцената, како што и самиот Меџити забележа, е веќе „турбулентна“ – а вториот круг само ќе го засили ветерот.