Skip to content
Изјавата на Лавров е подготовка на информатичко оправдување за нова ескалација на војната и за поткопување на мировниот план.
Олександар ЛЕВЧЕНКО*
На 29.12.2025 година, рускиот министер за надворешни работи Лавров изјави дека наводно во ноќта помеѓу 28 и 29 декември 2025 година, 91 беспилотно летало се обидело да ја нападне резиденцијата на Путин. Сите наводно биле уништени, во врска со што преговарачката позиција на Русија ќе биде ревидирана, а целите и времето на одмаздничкиот удар на Руската Федерација веќе се утврдени. Рускиот министер за надворешни работи, исто така, изјави дека Украина стои зад нападот, без да даде никакви докази за тоа. Воопшто не е објавено ништо за заканата со беспилотни летала во ноќта на 29 декември во областа на резиденцијата на Путин во Валдај.
Лавров вели дека Русија наводно „не се повлекува“ од преговорите со САД, но ќе ја „преиспита својата преговарачка позиција“ по фиктивниот „напад врз резиденцијата на Путин“. Ова е типична шема на Кремљ: да остане во процесот само на хартија, а всушност да ја наруши содржината на преговорите со поставување построги барања, одложување на времето и префрлање на дијалогот во режим на ултиматум. На овој начин, Москва се обидува да ги направи преговорите управливи за себе и несоодветни за постигнување вистински мир. Лавров тврди за „задржан тероризам“ од страна на Украина, но не објавува база на докази што би овозможила независна верификација на неговите зборови. Русија неосновано тврди за нападот со 91 беспилотни летала со долг дострел и веднаш ја поврзува оваа изјава со ревизија на позицијата во преговорите, што укажува на недостатокот на желба на Кремљ за преговори. Москва, нарекувајќи ги дејствијата на Украина „државен тероризам“, се обидува да ја промени темата на преговорите, наместо да зборува за крајот на војната и повлекувањето на трупите, се обидува да ја наметне идејата дека Русија треба да биде убедена да не презема „казнен одговор“ против Украина. Ова се прави со цел да се легитимираат идните напади од страна на Руската Федерација и да се изврши психолошки притисок врз медијаторите. Изјавата на Лавров изгледа како подготовка на информатичко оправдување за нова ескалација: прво да се создаде слика за „напад на Украина“ и „тероризам“, а потоа да се искористи како аргумент зошто Русија наводно е „принудена“ да возврати. Така, Москва поставува основа за напади врз згради во владиниот кварт на Киев како симболична и политичка цел. Неоснованите обвинувања на Лавров можат да се користат како „легализација“ на оваа ескалација, како Руската Федерација да е „одговорна“. Фразата на Лавров дека „целите и времето“ веќе се утврдени ја покажува вистинската цел на изјавата – да се постигне зајакнување на сопствената преговарачка позиција преку уцена.
Претседателот на САД, Доналд Трамп, изјави дека Владимир Путин го информирал за наводниот напад на украински беспилотни летала врз една од неговите резиденции. Според Трамп, тој има негативен став кон ваквите дејствија и го нарече овој чекор „лош“. „Не ми се допаѓа. Лошо е“, рече Трамп. Тој призна дека „можеби“ обвинувањето е лажно и дека не се случил таков напад, додавајќи: „Но, претседателот Путин ми кажа утрово дека тоа се случило“. „Тукушто слушнав за тоа, но не знам ништо за тоа. Тоа би било многу лошо“, им рече Трамп на новинарите во неговото одморалиште Мар-а-Лаго во Флорида. Американскиот претседател, исто така, го нарече својот разговор со Путин „продуктивен“, иако истакна дека сè уште има прашања што треба да се решат за да се склучи мировен договор во Украина. Трамп го информираше Путин за некои резултати постигнати со тимот на Зеленски. Во разговорот со Трамп, Путин нагласи дека Русија има намера тесно и плодно да соработува со САД со цел да се постигне мир.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски ги негираше руските тврдења за напад со беспилотни летала врз резиденцијата на Путин, нарекувајќи го тоа уште една лага. Според В. Зеленски, целта на Кремљ е да го поткопа напредокот во мировните преговори со САД и да ги оправда идните напади врз главниот град на Украина. „Јасно е дека вчера имавме средба со Трамп. За Русите, ако немаме скандал со Америка и имаме напредок, ова е неуспех. Тие не сакаат да ја завршат војната, а сега со нивната изјава подготвуваат терен за напади врз главниот град на Украина и државните згради“, рече тој. Претседателот на Украина ги повика САД и Европа соодветно да одговорат на ваквите руски провокации и да ја поддржат безбедноста на Киев.
Сега да ја разгледаме изјавата на руската страна подетално. Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров јавно ја обвини Украина за наводен обид за напад врз резиденцијата на Владимир Путин во Валдај со употреба на 91 беспилотно летало, од кои сите, според руското Министерство за одбрана, биле соборени. Во исто време, податоците објавени од руската страна фрлаат сериозна сомнеж врз веродостојноста на овие обвинувања. Според руското Министерство за одбрана, 49 од 91 беспилотно летало биле соборени над регионот Брјанск, на околу 500 километри од Валдај. Друг беспилотно летало наводно било пресретнато над регионот Смоленск, кој се наоѓа на околу 350 километри од декларираната „цел“. Останатите 41 беспилотно летало, според руската верзија, биле соборени во рамките на регионот Новгород, кој има значајна територија. Дури и во овој случај, зборуваме за растојание од приближно 80-100 километри од претседателската резиденција на Путин во Валдај. Во такви околности, се поставува логично прашање: како руската страна однапред го одредила правецот на летот на овие беспилотни летала и нивната крајна цел? Особено затоа што, од географска гледна точка, тие би можеле да одат не во Валдај, туку, на пример, во Санкт Петербург или Псков – градови кои веќе редовно се напаѓани од украински беспилотни летала. Во исто време, Русија го напаѓа Киев со беспилотни летала речиси секој втор ден. Тие постојано летаат над центарот на Киев и резиденцијата на претседателот на Украина. Значи, Русите наводно соборуваат украински беспилотни летала на 500, 350 и 100 километри од една од многуте резиденции на Путин. А руските беспилотни летала постојано го напаѓаат Киев и се соборуваат буквално на еден километар или помалку од резиденцијата на Зеленски. Замислете ја разликата помеѓу 1 километар и 500, 350 и 100 километри. Во исто време, руска крстосувачка ракета веќе ја погоди зградата на украинската влада.
Во октомври 2022 година, рускиот министер за одбрана Шојгу изјави дека украинската страна се подготвува да употреби „валкано оружје“ на фронтот. Ова беше целосна лага за да се одвлече вниманието од бруталното гранатирање на Киев од страна на руски ракети и беспилотни летала. Покрај тоа, според изјавите на американската страна, во тоа време таа имала информации од Москва за можноста руската страна да употреби тактичка нуклеарна бомба на фронтот. Во тоа време, голема руска воена група од 20-30 илјади луѓе всушност била опкружена на десниот брег на Днепар. А рускиот Генералштаб го гледал единствениот излез во употребата на тактичко нуклеарно оружје против Украинците со цел заплашување. Потоа американските специјални пратеници дошле во Киев и извршиле притисок врз украинското раководство да дозволи голема руска воена група, составена претежно од најподготвените падобрански единици, непречено да помине низ преостанатите мостови преку Днепар до левиот брег без гранатирање. На тоа била принудена украинската страна. Но, руската тактика на заплашување и дрско обвинување на Украинците дека намераваат да употребат некаков вид „валкана бомба“ додека се подготвуваат да употребат тактичко нуклеарно оружје била едноставно цинична и нехумана.
Токму Кремљ сега се обидува да го замени преговарачкиот процес со „дипломатија на страв“, чија суштина е дека „вие ги прифаќате руските услови, или ние ќе удриме, што самите го објавуваме“. Со години, Москва ги користи преговарачките канали како механизам за добивање време: „разговараме“ – но во исто време продолжува со нападите и ги зголемува влоговите. Дури и во декември оваа година, во позадина на интензивни контакти и разговори за мировни формати, Русија изврши три големи воздушни напади врз Украина. Кремљ не „оди кон мир“, туку всушност „тргува“ со војна. Фразата на Лавров за неговата неподготвеност да се повлече од преговорите звучи како „одговорност“, но всушност тоа е начин да се одржи каналот на влијание врз САД и да се продолжи да се бараат отстапки, маскирајќи го со „нови околности“. Руската дипломатија веќе јавно зборуваше за „бавен напредок“ во контактите со САД, а во такви моменти Кремљ е особено заинтересиран да го забави темпото на преговорите и да ја претвори дискусијата во уцена.
И конечно, бројот на беспилотни летала што ги објави Сергеј Лавров, кои наводно учествувале во нападот, значително го надминува вкупниот број регистрирани таа ноќ од руската воздушна одбрана низ цела Русија. Покрај тоа, самите Руси ја разоткрија лагата на Кремљ за нападот со беспилотни летала врз резиденцијата на Владимир Путин во регионот Новгород. Информациите за нападот беа демантирани од локалните жители, кои забележаа дека работата на системот за противвоздушна одбрана не се слушнала во градот.
*Олександар ЛЕВЧЕНКО e поранешен украински амбасадор во Хрватска и Босна и Херцеговина