Skip to content
Пишува: НЕНАД ЈОВАНОВИЌ
Лично имам голем проблем со терминот „патриотизам“. Добро, термин како термин, не велам дека расправата за патриотизмот не е легитимна, само што кај нас „традиционално“ и примитивно се користи. Да не речам се користи тенденциозно.
Погледајте го, за почеток, оној Павле Трајанов. Штом нешто „замириса“, ете го Павле Т. на другата страна од брегот. Беседи Павле Т. денеска нешто од типот, „утре да се распушти Собранието и да одиме на предвремени избори“. Важи, Павле, еве рака! Ќе го распуштиме парламентот и ќе биде што? Се разбира, оваа вест ја пренесуваат сите „агенциски портали“, а во основа ова е штура, глупава и популистичка вест. Дува ли дува Павле Т. за предвремени парламентарни избори. Веројатно себе се гледа како патриот, а јас Павле Т. го гледам како дибидус отапен политичар. Општество во кое вакво „политичко битие“ е возможно, заедно со неговата „јас, тате, мама и бате“ партија, мора да стави прст на чело. И сериозно да се запраша до кој степен сите ние сме отупавени.
И се разбира, после оваа изјава, во телевизиските студија и редакции ќе нурнат хорди од аналитичари. Некои ќе зборуваат паметно (на пример дека не е ништо страшно кога би се случиле Уставните измени), а некои ќе лупетаат празна слама. Но, да се вратиме на самиот почеток на текстот и разработиме околу тоа што јас имам проблем со терминот – патриотизам?
Начелно речено немам никаков проблем. Ама во „поединечни детали“ имам разни приговори. Па, ајде да тргнеме со ред.
На прво место, апсурдно е на патриотизмот да му се лепи позитивен предзнак. Можеби тоа на некој нема да му биде драго што го слуша, ама (нагласениот) патриотизам не може, да речеме, да му се оспори на Хитлер, Мусолини, Франко или Пиноче. Овој пример, имено, не значи ниту тоа дека патриотизмот се врзува за нешто деструктивно или лошо. Далеку од тоа. Ама според мое скромно мислење, патриотизмот дава најдобри резултати кога е тивок, питом и – ненасилен.
Што, од друга страна, не може да кажеме дека нашите „патриоти“ се тивки, питоми и ненасилни. Нашиот патриотизам, драг мој народе, од секогаш се води на оган, меч, врескање и урликање. Која сака да знае повеќе за патриотизмот, за неговите манифестации и облици, нека ја бара авторката Дубравка Стојановиќ. Нека ги прочита нејзините книги и ќе види во детали како функционира патриотизмот.
Врескањето „јас сум патриот“ е под точка број два! Патриотизмот како возвишено чувство не би требало да има врска со среброљубие и користољубие. Нашиот патриотизам паѓа и на тој испит. Тажно е кога се слушаат оние самопрогласени „вмроовски патриоти“ кои се одлично позиционирани во општеството, сите тие дебело ја „уновчија“ љубовта кон татковината. Некој ќе праша: како ја „уновчија“? Со кукање, како поинаку?! Со кукање за неправдите на светот, вселената и млечниот пат. А посебно ја капитализираат темата кога серат за југословенското минато. Без разлика што сите „вмроовци“ беа дел од комунистичкото миље пред деведесеттите години од 21 век.
Значи, за да бидеш прав патриота мора да кукаш и себеоплакуваш (секаде и на секое место), да ја срамиш државата и плукаш. И така влегуваш во списокот на подобни патриоти. Оние другите, во основа, кои те интегрираат во светот, прават мировни договори, те внесуваат во НАТО, не ги делат луѓето на „вакви или такви“, тие ги нарекуваат предавници или комунистички петоколонаши.
Патриоти, продолжете да кукате, продолжете да ја срамите државата пред светот и Европа, и само чекајте – реков и погоре – од „љубов“ кон својата татковина знаеме многу добро кој се уновчи и набалира опасен кеш. Чекајте ја својата шанса како на томбола. И само кукајте! (Frontline)
