Skip to content
За прв пат во светската историја, главните сили на стратешката авијација, носители на нуклеарно оружје, беа поразени директно во нивните бази со групен удар на беспилотни летала.
Олександар ЛЕВЧЕНКО*
На 1 јуни, Службата за безбедност на Украина спроведе голема операција „Пајжина“ со цел уништување на стратешката авијација на непријателот, чии цели беа пет аеродроми на територијата на Руската Федерација. Уништувањето на руските авиони од страна на беспилотни летала што летаа од камиони не остана незабележано од светот. Повеќе од 40 авиони, вклучувајќи А-50, Ту-95 и Ту-22М3, беа погодени на територијата на Руската Федерација. Тоа се 34% од руските стратешки носачи на крстосувачки ракети стационирани на четири клучни аеродроми. Според прелиминарните проценки, вкупната цена на уништените авиони надминува 7 милијарди долари.
Претседателот Володимир Зеленски изјави дека ова е најголемата операција на Украина. Луѓето што ја подготвија беа повлечени од руска територија навремено. Воени, политички и јавни личности од различни земји истакнаа дека, како резултат на оваа операција, Украина го направи светот многу побезбеден.
Така, норвешкиот министер за надворешни работи, Еспен Барт Ајде, нагласи дека Украина има целосно право на самоодбрана, затоа може да напаѓа воени објекти низ целата територија на Руската Федерација. Американскиот милијардер Илон Маск, откако ги доби резултатите од украинската операција, верува дека иднината на војната е во беспилотните летала, додека леталата со екипаж се минато.
Чешкиот министер за надворешни работи Јан Липавски нагласи дека по операцијата на украинската SBU, се очекува руската стратешка авијација да го нарушува воздушниот простор на НАТО за 30% поретко. „Ова потврдува дека да имаме силна, стабилна и добро вооружена Украина, која како сојузник е во наши безбедносни интереси“, додаде тој.
Шведскиот политичар Карл Билд, поранешен премиер и министер за надворешни работи, спореди дека „дури ни филмовите 007 не би можеле да смислат нешто слично“. Поранешниот командант на американските сили во Европа, генерал Бен Хоџис, потсети дека „убивањето на стрелецот е секогаш подобро отколку обидот да се соборат неговите стрели“.
Поранешниот британски премиер Борис Џонсон смета дека Украинците прават сè што е можно за да ги погодат руските воени цели, додека руските окупатори напаѓаат цивили.
За прв пат во светската историја, главните сили на стратешката авијација, носители на нуклеарно оружје, беа поразени директно во нивните бази со групен удар на беспилотни летала. Вонредната саботажна операција на Безбедносната служба на Украина „Пајажина“ ќе влезе во сите учебници по воена историја, бидејќи оваа операција е една од најскапите во однос на последиците и трошоците за загуби, што сериозно го намалува бројот на стратешките нуклеарни сили на Руската Федерација. 116 беспилотни летала беа полетани во воздух. Контролата на беспилотните летала беше извршена преку руските телекомуникациски мрежи, со користење на автоматско водење. Неколку мобилни точки за полетување на руска територија беа лоцирани во близина на руските стратешки авијациски бази. Беспилотните летала напаѓаа од блиску во текот на денот длабоко зад непријателските линии.
Воздухопловните бази покриваа значајни сили за воздушна одбрана – противвоздушни ракетни системи, системи за електронско војување, редовни патроли со лесно оружје. Но, Русите очекуваа ноќни напади од тешки, големи напаѓачки беспилотни летала, кои се јасно видливи во воздухот, и не очекуваа напади од мали квадрокоптери во текот на денот.
Нападот врз базата на стратешките ракетни носачи Ту-95 во базата Олења беше особено успешен, беспилотните летала прецизно ги погодија резервоарите за гориво кои беа полни со гориво и значителен број авиони изгореа до темел. За операција од такви размери и со таков колосален економски и воен ефект, на толку високо технолошко ниво, нема аналози во светот. Последици: уништена е воена опрема вредна милијарди долари; уништени се стратешки авиони кои не се произведени од Русија, ослабени се ударните капацитети на Руската Федерација, бидејќи овие авиони беа важна компонента на постојаните терористички напади врз украинските градови, Русија ќе мора да потроши многу пари за да ја зајакне одбраната на своите бази и објекти.
Следниот ден, во Истанбул се одржа втората рунда преговори меѓу Украина и Русија. За време на оваа средба, страните си предадоа меморандуми, од кои секоја ја презентираше својата визија за мирно решавање на агресивната војна на Руската Федерација против Украина.
Министерот за одбрана Рустем Умеров, кој ја предводеше украинската делегација, објави дека страните се согласиле за уште една размена на воени заробеници. Во исто време, вниманието ќе биде насочено кон сериозно повредените и младите борци. Страните се согласија и за размена на затвореници според формулата „сите за сите“ во две категории: млади борци на возраст од 18 до 25 години и тешко болни воени затвореници. Покрај тоа, страните се согласија да разменат 6.000 тела на паднати војници.
Володимир Зеленски додаде дека мора да бидеме внимателни со ова, бидејќи Русите можеби имаат само 15% од идентификуваните тела.
„Имаше случаи кога Москва ги предаде своите неидентификувани Руси под маската на украинските мртви“, нагласи претседателот.
Министерот за одбрана Рустем Умеров рече дека Русија одолговлекува, имитира преговори, отфрла прекин на убиствата и бара украински територии во замена за мир. Министерот за одбрана на Украина потсети дека украинската страна претходно им доставила на Русите документи поврзани со нивната визија за мирно решение, додека „меморандумот“ на Руската Федерација се појави само за време на состанокот, што создаде предуслови овој состанок да не ги донесе резултатите потребни за завршување на војната, истакна Умеров.
Според него, Русија ја отфрла дури и самата идеја за запирање на убиствата. Затоа апелираме до светот: Потребен ни е притисок за вистински мир, а не за имитациски преговори. Министерот за одбрана додаде дека Украина „останува на позиции на сила, принципи и здрав разум. Сакаме мир. Но не по секоја цена. И не под условите на агресорот“.
Украина ѝ предаде на Русија список на украински деца што треба да се вратат. Зборуваме за стотици деца нелегално депортирани од Русија, присилно раселени или држени на привремено окупирани територии. Украинската страна предложи руската страна да одржи уште еден состанок од 20 до 30 јуни. Во исто време, Умеров го изрази своето мислење дека сите клучни прашања од оваа војна можат да се решат само за време на директна средба меѓу Зеленски и Путин.
*Олександар ЛЕВЧЕНКО e поранешен украински амбасадор во Хрватска и Босна и Херцеговина
