Skip to content
Ирскиот јавен сервис RTÉ соопшти дека Ирска нема да учествува на Евровизија 2026 доколку на Израел му биде дозволено учество, повикувајќи се на „несогледливиот човечки данок“ од војната во Газа и убиствата на новинари, како и спречениот пристап за меѓународните медиуми. Крајната одлука ќе биде донесена по ставот на Европската радиодифузна унија (ЕБУ), која е во консултации со членовите и го продолжи рокот за пријава без казни до декември. Евровизија 2026 е закажана за Виена.
Одлуката на Ирска доаѓа по јавно искажаните сомнежи на повеќе европски сервиси на јулската Генерална асамблеја на ЕБУ, и ја става Унијата под директен тест: дали ќе овозможи гласање за статусот на Израел, слично на избрзаниот механизам со кој беше исклучена Русија по инвазијата на Украина. Според дел од објавените информации, ЕБУ разгледува модалитети за одлука, додека Кан (израелскиот сервис) засега најавува учество.
Паралелно, Шпанија отвори фронт на политичко ниво. Министерот за култура Ернест Уртасун јавно рече дека Мадрид треба да се повлече ако Израел остане во конкуренција, повторувајќи го мајскиот повик на премиерот Педро Санчез до ЕБУ да го исклучи Израел — како што беше сторено со Русија. „Не можеме да нормализираме учество како да не се случува ништо,“ изјави Уртасун за јавниот сервис TVE.
Ирската најава е дел од поширока европска дебата која сè потешко го раздвојува „музичкиот настан“ од геополитиката. RTÉ во својата изјава ја нарече евентуалната ирска партиципација „несовесна“ додека трае масовното страдање во Газа и додека на новинарите им се оневозможува влез и слободно известување. ЕБУ потврди дека „ги слуша загриженостите“ и дека е во консултации со членките, но засега без конечна позиција.
Контекстот е неудобен за организаторите: протести и кризи го следеа и овој мајски натпревар, а неколку јавни сервиси веќе сигнализираа можни условни бојкоти за 2026. Дел од редакциите нотираат дека Ирска е најмалку втора земја што експлицитно ја врзува својата пријава со статусот на Израел (по Словенија), што ја зголемува веројатноста за формално гласање.
Во Виена, домаќинот за 2026, сцената засега се подготвува нормално, но просторот за маневри на ЕБУ се стеснува: ако Израел остане, ризикот од бран поединечни повлекувања расте; ако се донесе прецедент за исклучување, ЕБУ ќе мора да објасни зошто критериумите важат различно во различни конфликти. Во двата случаи, натпреварот кој формално е „аполитичен“ повторно ќе мора да решава политички прашања — со последици по довербата на публиката и по учесниците.
