Дури и меѓу вработените има сиромашни, секој петти граѓанин во земјава живее под прагот на сиромаштија

Секој петти граѓанин на Македонија живее под прагот на сиромаштијата, покажуваат податоците од Државниот завод за статистика (ДЗС) за 2022 година. Според Анкетата за приходите и условите за живеење, која се спроведува во согласност со европските препораки, стапката на сиромаштија во земјата изнесувала 22.9 %.

Состојбата е уште потешка за семејствата со деца – во домаќинствата со двајца возрасни и две издржувани деца, стапката на сиромаштија достигнува 27.2 %. Дури и меѓу вработените има сиромашни – 8.9 % од работниците живеат под прагот на сиромаштијата, а 9.9 % од пензионерите се во истата состојба.

Дополнително, Џини коефициентот, кој ја мери нееднаквоста во распределбата на приходите, изнесува 29.8 %, што укажува на значајни разлики меѓу граѓаните во нивните приходи.

Овие бројки покажуваат дека сиромаштијата останува сериозен предизвик за македонското општество, барајќи итни мерки за подобрување на животниот стандард.

Секое трето дете во земјата живее во сиромаштија, само едно од три деца постигнува минимално ниво на знаење по математика, читање и наука , а 73% од децата се изложени на физичко или емоционално насилство во домот е заклучокот од новата најновата Ситуациона анализа за децата и адолесцентите во земјата која ја изработи УНИЦЕФ.

Овие фактори имаат долгорочни последици врз развојот и благосостојбата на најмладите граѓани во земјата, што бара итна реакција и посветеност од институциите.

Македонија се соочува со значително намалување на детската популација, која во периодот од 2011 до 2023 година опаднала за 18%, достигнувајќи 368.731 деца. Фертилитетот останува под нивото, со стапка од 1,5 раѓања по жена во 2023 година. Урбанизацијата е во подем – 61% од новородените се во урбаните средини, додека земјата бележи нето-миграција од -1.000 луѓе годишно.

Јавната потрошувачка за децата покажува нерамномерност – додека издвојувањата за образование се на ниво слично на европскиот просек, финансирањето на здравството е пониско, а социјалната заштита најслабо финансирана. Според анализите за ефикасноста на трошењето, потребни се подобрувања во насока на поголема транспарентност и фокусирани инвестиции во поддршката за децата.

Сиромаштијата останува една од најголемите закани за децата – 32% од нив живеат под националната линија на сиромаштија, што е значително повеќе од 22% кај возрасните. Најпогодени се домаќинствата со самохрани родители (50%), семејствата со тројца или повеќе деца (53%) и ромските семејства, каде што 79% од децата живеат во сиромаштија.