Линеарното зголемување на пензиите за 1.000 денари отвори фронт: Популизам или ускратена правичност?

Кога Владата минатата недела објави дека сите 345 000 пензионери од септември ќе добијат по 1.000 денари, а уште толку во март 2026, социјалните мрежи се наполнија со таблици и пресметки. Според владиниот наратив, мерата е „историски потег“ што на најсиромашните ќе им донесе непосредно олеснување. Но опозицијата – а и дел од економистите – алармира дека таа прави дупка во пензискиот буџет и ги казнува повисоките пензии.

Како функционира постојниот модел

Од 2022‑та пензиите се усогласуваат двапати годишно (март и септември) според формула што ги комбинира растот на просечната плата и инфлацијата. Проекциите на Фондот покажуваат дека во септември усогласувањето би изнесувало околу 5 %. Тоа значи дека пензија од 40 000 денари би се зголемила за 2 000, а пензија од 20 000 за 1 000. Линеарниот модел, пак, за сите носи иста сума – 1 000 денари.

Кој добива, а кој губи?

Партиската анализа на СДСМ тврди дека 92,5 % од пензионерите – околу 318 000 луѓе – ќе земаат помалку отколку што би добиле со редовното усогласување. Само најниските пензии (под 20 000 денари) нема да почувствуваат разлика, а оние над 25 000 ќе останат „кратки“ меѓу 250 и 1 000 денари месечно. Дополнително, мартовското усогласување 2026 ќе се смета на помала основица, па ефектот ќе се прелее и во иднина.

Владата: „По 2 000 денари повеќе за сите до пролет“

Премиерот Христијан Мицкоски објасни дека линеарниот пристап е „социјално најчувствителен“ и дека пензиите сепак ќе растат за вкупно 2 000 денари за шест месеци – нешто што, како што рече, било ветено пред изборите. Министерството за финансии уверува дека Фондот ќе покрие 62 % од трошокот, а остатокот ќе дојде од Буџетот.

Опасност за пензискиот систем?

Односот работник–пензионер годинава падна на историски ниски 1,6:1, а дефицитот на Фондот веќе надминува 47 %. Економистите предупредуваат дека линеарното покачување, без паралелно мотивирање на вработување и поголеми придонеси, ја продлабочува „црвената дупка“. Дел од синдикалците, пак, го поддржуваат потегот како итен одговор на инфлацијата што најсилно ги погоди слабите пензии.