Современата медицинска опрема вредна 18,6 милиони евра сè уште недоволно искористена поради недостиг на кадар и услови

Современата медицинска опрема во вредност од 18,6 милиони евра останува недоволно искористена или целосно неискористена поради недостиг на стручен кадар, простор и други предуслови, покажува најновиот извештај на Државниот завод за ревизија (ДЗР). Извештајот, кој опфаќа ревизија на успешноста на тема „Искористеност на современата медицинска опрема“, укажува дека дел од набавената технологија со години не е ставена во употреба, што го ограничува пристапот и квалитетот на здравствените услуги на национално ниво.

Иако во последните три години е постигнат напредок во регионалната распределба и обезбедување нова медицинска опрема, голем дел од неа не се користи доволно, а некоја е и целосно нефункционална. Причините главно се поврзани со недоволен број обучени здравствени работници, недоволна инфраструктура и отсуство на соодветна системска координација.

Во периодот 2021–2023 година, за јавните здравствени установи (ЈЗУ) биле набавени апарати во вредност од 16,2 милиони евра, а вкупната вредност на опремата предмет на ревизијата изнесува 57,7 милиони евра. Од оваа сума, 13 милиони евра се однесуваат на опрема која не е ставена во функција, а дополнителни 5,5 милиони евра на апарати кои не се користат во полн капацитет.

Меѓу набавените уреди се 9 линеарни акцелератори за радиотерапија, од кои 5 сè уште не се во функција. Истовремено, Клиниката за радиотерапија и онкологија, единствена што ги нуди овие услуги, работи со преоптоварени капацитети, третирајќи околу 2.300 пациенти годишно.

И покрај зголемувањето на бројот на извршени услуги со ангиографи – апарати за снимање на крвни садови – нивната искористеност е далеку од задоволителна, особено поради отсуство на кадар и клинички патеки. Слична е ситуацијата и со компјутерските томографи (КТ), од кои дел се амортизирани, а други не се ставени во употреба поради технички или кадровски пречки.

ПЕТ/КТ уредот во Институтот за позитронска емисиона томографија е единствен во државата и не ги користи целосно капацитетите, а новите мамографи со напредни функции се користат само основно, поради недостиг на дополнителна опрема и обучен кадар.

Во 2023 година е набавен и апарат за роботска рехабилитација, кој почнал да се користи дури од 2024 година. Ревизорите, покрај техничките и кадровските ограничувања, укажуваат и на проблеми со евиденцијата на извршените услуги – несовпаѓање на податоци меѓу ЈЗУ, „Мој Термин“ и Фондот за здравство довело до нереални извештаи и загуба на приходи од најмалку 247 илјади евра.

Извештајот заклучува дека набавките не биле секогаш водени од јасни приоритети и без доволна анализа на просторните и кадровски услови, што сериозно ја ограничува функционалноста и ефектот од инвестициите во здравството.

Зачлени се на нашиот е-билтен