Skip to content
Гренланд не е на продажба, изјави неговиот избран лидер во понеделникот, одговарајќи на коментарите на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп во врска со „сопственоста и контролата“ на огромниот арктички остров кој е дел од Данска повеќе од 600 години.
„Гренланд е наш. Не сме на продажба и никогаш нема да бидеме на продажба. Не смееме да ја изгубиме нашата долга борба за слобода“, рече премиерот на островот Муте Егеде во писмен коментар.
Трамп во неделата објави дека го избрал Кен Хавери, поранешен пратеник во Шведска, за свој амбасадор во Копенхаген, и го коментираше статусот на Гренланд, полуавтономниот дел на Данска и домаќин на голема база на воздухопловните сили на САД.
„За целите на националната безбедност и слободата низ целиот свет, Соединетите Американски Држави чувствуваат дека сопственоста и контролата на Гренланд се апсолутна неопходност“, напиша Трамп на Truth Social.
Трамп, кој се враќа во Белата куќа на 20 јануари, не даде детали за изјавата.
Данската влада мора јасно да каже дека контролата над Гренланд не е предмет на дискусија или преговори, изјави пратеникот Расмус Јарлов од опозициската Конзервативна партија на платформата на социјалните мрежи Х.
Островот, чиј главен град Нук е поблиску до Њујорк од данскиот главен град Копенхаген, може да се пофали со богатство од минерали, нафта и природен гас. Но, развојот е бавен, оставајќи ја економијата зависна од риболов и годишни субвенции од Данска.
Со својата воздухопловна база Питуфик, Гренланд е стратешки важен за американската војска и нејзиниот систем за рано предупредување за балистички ракети, бидејќи најкраткиот пат од Европа до Северна Америка минува низ островот.
За време на неговиот претходен мандат на функцијата, Трамп во 2019 година изрази интерес за купување на Гренланд, но предлогот беше веднаш отфрлен од Данска, како и од самите власти на островот пред да се одржат какви било официјални разговори.
Данската премиерка Мете Фредериксен во тоа време ја означи понудата на Трамп како „апсурдна“, што го натера да го оцени нејзиното отфрлање на идејата како „гадно“ и последователно да ја откаже посетата на Копенхаген.
Од 2009 година Гренланд го има правото да прогласи независност од Данска. Островот со околу 56.000 жители, кој секоја година се потпира на значителни буџетски трансфери од Копенхаген, досега се воздржуваше од тоа.
Одделно во неделата, Трамп се закани дека повторно ќе ја воспостави американската контрола над Панамскиот канал, обвинувајќи ја Панама дека наплатува прекумерни тарифи за користење на централноамериканскиот премин и навлече остар прекор од панамскиот претседател Хозе Раул Мулино.
